Anne Michaels'in Bölük Pörçük Yaşamlar Adlı Romanı, Edebiyat, Misafir Köşesi

Anne Michaels'in Bölük Pörçük Yaşamlar Adlı Romanı yazısını ve Misafir Köşesi yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden okuyabilir

Anne Michaels'in Bölük Pörçük Yaşamlar Adlı Romanı

15.07.2016 09:00 - Misafir Köşesi
Anne Michaels'in Bölük Pörçük Yaşamlar Adlı Romanı

İbrahim Halil Sönmezgül, Kitaphaber için kaleme aldı...

"Batı uygarlığındaki ihtişam ile korku arasında bir diyalog kurmanın vahşi güzelliğine, belki de bir şâir cesaret edebilirdi." Los Angeles Time Book Review

Anne Michales'in Bölük Pörçük Yaşamlar adlı eseri Yunanistan'da başlayıp Kanada'ya kadar uzanan hikâyeleri anlatır. Savaşın çetinliğini, savaş sonunda yapılan katliamlar ile devam edem bir zamanı anlatıyor roman. Athos'un ve Jakop'un hikâyesi, en çokta Athos'un hikâyesi. Athos, İkinci Dünya Savaşı anında kurtardığı Jakop'a şiiri, dili, savaşın vahşetini ve bu hayatın başka türlü yaşanmasının da mümkün olduğunu hem kendisi bilen hem de öğreten Athos'un hikâyesi.

"Üzerinde yıpranmış tüvit ceketi ve tozlu şapkalarıyla Athos'a bakıyor, onun tanıklığında son birkaç yıl içinde ne kadar yaşlanmış olduğunu görüyordum. Bana gelince, Athos'un evine giren çocuk gitmişti, on üç yaşındaydım"(s. 68)

Athos'un savaştan kurtardığı Jakop büyür ve şâir olur. Akıp geçen zamanda savaştan kalan yayımlanmamış yazıları bulur ve çevirir:"İkinci Dünya Savaşı sırasında sayısız el yazması-günceler, anılar, yazıya geçirilmiş tanıklıklar- kaybolduya da yok edildi. Bu anlatılardan bazılarını bilerek sakladı insanlar: Arka bahçelere gömdü, duvarlara ve döşemelerin altına yerleştirdi; ama onları ortaya çıkarmaları mümkün olmadı, yaşamlarını yitirdikleri için."

Beer ölümünden kısa bir süre önce anılarını yazmaya başlamıştı: "İnsanın savaş deneyimi, savaşla sona ermez asla. İnsanın eseri, tıpkı yaşamı gibi, asla tamamlanmış değildir." (kitabın numarasız giriş sayfasından)

Romanı dili akıcı olmasına rağmen anıları anlattığı için biraz durgunlaşıyor zaman zaman ve okuyucu Athos ve Jakop'un yaşadıklarına şahit oluyor. Eserde savaş acılarına ve insanların yaşadıklarına Athos ve Jakopu'un tanıklığında şahit oluyoruz. İnsanlar unutmuyor savaş anılarını ve her insanın belleğinde çakılı kalıyor ve romanda bu unutulmayışı bildiren çok güzel iki cümle serpiştirilmiş sayfalar arasına:

"Her üzüntü çok eski gibi gelir insana"(s.69)

" Ruh kaç yüzyıl unutur bedeni? Ne kadar süre kaya yüzeyi üzerinde dalga dalga yayılan hayalet derimizi hissedeceğiz, manyetik güç çizgilerindeki nabzımızı? Cinayet ile ölüm arasındaki fark yitip gidinceye kadar kaç yıl geçmeli?"(s. 63)

Savaş peşine ölümü getirir ve ölüm kokularını her insana hissettirir. Athos'un arkadaşları, Jakop'un çevresi hep öldüler. Onlarda roman boyunca yolculuk yaptılar ve değişik coğrafya gördüler. Pişman olanlar bir yanda ölüler bir yanda ve yazarın dili ile resmedilen bir itiraf:

" Tutuldular büyük toplu mezarları kazmaya zorlandıklarında, ölüler gözeneklerinden onların içine girdi; damarlarından akan kan onları beyinlerine ve yüreklerine taşıdı. V onların kanlarından da öteki kuşağa. Kolların dirseklerine kadar ölümün içindeydi, ama yalnızca ölümün değil-müziğin içinde, bir babanın ya da oğlun akşam yemeği üzerine eğilişinin anası içinde, inançların içinde, matematik formüllerinin, düşlerin.Çukurları kazanlar, bir başkasının, sonra birinin daha kana bulanmış saçlarına parmaklarıyla dokunduklarında, onlardan bağışlanmalarını dilediler. Ve o yitik yaşamlar, moleküler bir akışla ellerine geçti." (s.63)

Roman savaş arasında kalmışların hikâyesini anlatırken yazar Athos'u öyle güzel bir insan olarak çiziyor ki adeta savaş karşısına barışı koymak yerine Athos'u koyuyor ve karakterin dilini bir o kadar samimileştiriyor:

"Sevgi, bir yeri farklı görmeni sağlar, tıpkı sevdiğin bir insana ait olan bir nesneyi farklı biçimde tuttuğun gibi. Bir manzarayı iyi bilirsen, öteki bütün manzaralara farklı bir gözle bakarsın. Ve bir yeri sevmeyi öğrenirsen, bazen bir başkasını da sevmeyi öğrenebilirsin."

Romanda mekan ölü kokarken, Athos savaştan kurtardığı Jakop'u yetiştiriyor ve roman tüm acılara rağmen güzelleşiyor. Dili, anlatımı ve konusu bakımından okunmaya ve kütüphanenizde yerini almaya değer bir kitap. Şair Anne Michael'in ilk romanı bugüne kadar on dokuz dile çevrildi; aralarında Orange Prize, Guardian Fiction Award ve Lannan Literary Award'unda bulunduğu sekiz ödüle layık görüldü.

Anne Michaels
Bölük Pörçük Yaşamlar
Timaş Yayınları
2013


Yazar: Misafir Köşesi - Yayın Tarihi: 15.07.2016 09:00 - Güncelleme Tarihi: 12.05.2022 00:05
2848
Yorumlar
  • Mustafa 2016.09.17 01:47

    Merak ettiğim bir romandı. Güzel bir tanıtım yazısı sunulmuş bize. Alıntıların yoğunluğu sizin görüşlerinizi ayrıntılı okumamıza engel teşkil etmiş, bunu belirtmeden geçmeyeyim...

Misafir Köşesi Hakkında

Misafir Köşesi

Kitaphaber ailesine misafir olmuş konuk yazarların yazılarını bu profilde bulabilirsiniz.

Misafir Köşesi ismine kayıtlı 1014 yazı bulunmaktadır.