Bıçağa Basar Gibi - Metin Önal Mengüşoğlu, Edebiyat, Bilal CAN

Bıçağa Basar Gibi - Metin Önal Mengüşoğlu yazısını ve Bilal CAN yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden okuyabilirsiniz.

Bıçağa Basar Gibi - Metin Önal Mengüşoğlu

22.03.2011 12:57 - Bilal CAN
Bıçağa Basar Gibi - Metin Önal Mengüşoğlu

"Beni sen yalnız bıraktın evlerini de
Ve ben her vakit kuşkuyla anımsadım o harfi
Çünkü ben öyle yalnızdım seni düşündüm
Sonra bütün insanlar önasyada birleşiyordu
Ve ben sıyrıldım acılarımdan böylece bir müddet için"

Asyalı Bir Ozan eserinde geçen bu şiir Metin Önal Mengüşoğlu’nun şiire başlangıç aşaması olarak kabul edilebilir. Hüzünlü ama sert kelimelerle kurduğu ‘’Ben Asyalı Bir Ozan’’ eserinde şair kıtaları aşan bir evrensel dil ile acının bağında bir aşkı demlendirerek sunmuştu okurlara. Bu eserinden sonra şiir serüveni Çamurlu Bir Irmak, Hayatımın Bahanesi, Sevda Söze Dönüşmez ve son şiir kitabı olan Bıçağa Basar gibi çalışmasıyla devam etti. Dilindeki sivrililiği ve fazlalığı alınmış kelimeler son eseriyle birlikte ortaya arı bir şiir şekli ortaya koymuştur.

Şiir kitaplarının yanında Öykü ve roman çalışmaları da yayınlanan Mengüşoğlu ayrıca inceleme yazılarıyla da kendini göstermiştir. Özellikle Vahiy ve Sanat isimli eseri sanatın hangi kapılardan aralanması gerektiğini ve bu sanat kavramının Kur’an’da nelere delalet ettiğini açıklayan önemli eserlerindendir. Mengüşoğlu şiirini anlamak için bu kitabı da bilmek gerektiğine inananlardanım. Bu eserinde Mengüşoğlu "Sanat, her ne kadar serbest atış alanına sahipse de, menzilinde türlü tuzaklar bulunduğu asla unutulmamalıdır…" ve "Sanat eserinde İslami motiflerden sakınayım, ideolojimin tuzağına düşmeyeyim dediler. Bu endişe ile sanatlarının dilinden din’lerinin dilini sıyırdılar. Arındırdılar, iyice ayıkladılar" cümleleri Mengüşoğlu’nun sanat anlayışını anlatan cümleler olması bakımdan önemlidir. Şiir de bir sanat olduğu için onun bu kulvarda koşturduğu cümlelerin şiire ne kadar değdiğini incelemeye çalışacağız Bıçağa Basar Gibi isimli şiir kitabında.

Kitap Ağlayan Demir şiiriyle başlamış. Bu şiirde dikkat çeken ilk unsur şiirin Halk Edebiyatı nazım şekline uygun bir biçimde yazılmış olmasıdır. 11’li hece ölçüsüyle ve abab kafiye örgüsü ile yazılmıştır. Sözün Serüveni isimli şiiriyle devam eden kitap ilk baştaki nazım şeklinden uzak ama yine de kafiye örgüsü olarak farklı bir tarz ile (abcd-abcd-abcd)yazılmıştır. Kalbimi Setreden Oyun isimli şiir ise biçim olarak ilk iki şiirden tamamen farklı olarak yazılmıştır. Serbest biçimde yazılan bu şiir uzunluk bakımından da diğer şiirlerden ayrılır. Burada şaire getirilecek ilk eleştiri şairin şiir anlayışında oturan bir biçimselliğin olmayışıdır.

"Ve şimdi dünya;
Dilini dışarıda unutmuş
Yaşlı bir köpek gibi solumaktadır."

Mengüşoğlu’nun dilinde her zaman kızgın bir rüzgâr, yaşlı bir dünya, gurbet, vatan, aşk, isyan, hasret gibi ifadeler vardır. Lirik bir söyleyişle yazdığı şiirlerde pastoral ifadeler bulunan şair şehir hayatında köy havasını özleyen ve bunu kullandığı tamlamalar ile şiirinde işleyen bir şairdir. Şiirlerindeki belirgin hayat rengi gökyüzünün maviliği akabinde akışan direniştir. Ara ara bu direniş ve isyan hali sesini yükseltse de eserin geneline bakıldığında düşük bir seviyede kalmaktadır.

Bir söyleşisinde Şiir Nedir? Sorusuna "Herhangi bir delile, karinaya, mucizeye ihtiyaç göstermeden bir idrak, seziş ve keşif hadisesidir şiir. Kendiliğinden, adeta hüda-i nabit bir aşılanma, döllenme sonucunda doğandır. Şiir bir şuur ediş biçimidir ki hissetme, ürperme, anlama ve kavramanın şimşek hızıyla çakması, yıldırım misali kalbe düşmesiyle belki anlatılabilir. Ne yani hiçbir alt yapısı, arka planı yok mu? Tövbe. Elbette var. Ben bilkuvve olanı zikrettim. Bilfiil olana henüz geçmedim. Rafine edilmiş, damıtılmış hassasiyetlerin söylenmesiyle, terennümüyle yaratılır şiir. "Yaratılır" diyorum çünkü "kul fiilinin yaratıcısıdır" telakkisine yaslanıyorum." demiştir. Yaratım süreci içine aşılanan bir şuurun idrak edilme sürecinde cümleye düşen anlamıdır ona göre şiir. İmbikten süzülen ve özü alınan düşüncelerin zikredilmesidir şiir.

Şiirin ne olduğunu bilen şairler şiirin temelini sağlam atıp bu temel üzerine sağlam eserler bırakacak olanlardır.

Bıçağa Basar Gibi
Metin Önal Mengüşoğlu
Okur Kitaplığı


Yazar: Bilal CAN - Yayın Tarihi: 22.03.2011 12:57 - Güncelleme Tarihi: 07.12.2015 16:45
3436

Bilal CAN Hakkında

Bilal CAN

Dumlupınar Üniversitesi Sosyoloji lisansını tamamladıktan sonra yüksek lisansını da aynı üniversitede tamamladı. Sosyolojik çalışmaları mekân, kent, şehir ve edebiyat sosyolojisi üzerine yoğunlaşmıştır. Şiirleri, denemeleri, kitap değerlendirmeleri ve eleştirileri bir çok dergide yer aldı.

Kitaphaber.com.tr sitesinin kurucuları arasında yer alıyor ve 2015'ten itibaren genel yayın yönetmenliğini yapıyor. Evli ve 2 çocuk sahibidir. 

Yayınlanmış Kitapları

Bir Kuşu Taşlarla Bu Çöle Bağladılar, Hece Yayınları, 2023.

Zaman İçinde Mekân, Hece Yayınları, 2021. (TYB 2021 Şehir Kitabı Ödülü)

İnsanlığın Ağlama Tarihine Bir Giriş, Hece Yayınları, 2021.

Kebikeç, İzdiham Yayınları, 2019.

Kentle Kavga: Mustafa Kutlu Öykücülüğünde Mekân, İzdiham Yayınları, 2017.

Bilal CAN ismine kayıtlı 322 yazı bulunmaktadır.

Yazarımıza ait 5 kitap bulunmaktadır.

Twitter Kitap Satış Sitesi Kitapyurdu.com