Gitmek Üzerine Bir Roman, Edebiyat, Ethem ERDOĞAN

Bütün anlatıların üzerine kurulduğu asli unsur insan fıtratıdır. İnsan yaratılışının temelinde bulunan öz gereği yaşar. Bu öz(fıtrat) aslen ‘iyilik-güzellik’ penceresinden bakmayı önerir insana. İradenin durumuna göre tercihini şekillendirir insan. İnsan fıtratının kötülüğün ortaya çıkmaması için yapabileceği eylemlerin, kurumsal bir erk tarafından yürütülmesi zorunluluğu vardır.

Kadim tarihlerden beri insanın fıtratına uygun bir hayat sürdürebilmesi için hep uygun bir erk/devlet olmuştur. Bu güç ne zaman zayıflasa-işlevini kaybetse şeytanın uşakları insanlığa saldırır. Osmanlı’nın son asrı da bu saldırı zamanlarına denk gelmektedir. Caydırıcı gücün azalması motivasyonunu bu güçten alan insanlar için yıkım olmuştur.

Tarihçi Güler Ganjuk imzalı bir ilk roman “GİTMEK”. Mayıs 2017 ‘de h2o etiketiyle yayınlanmış. 284 sayfalık bir anlatı.

İç içe geçmiş 2 ana öyküden oluşuyor roman. Ana öykü; Çerkezlerin ana vatanlarından zorla çıkarılmaları, Rusların inanılmaz zulmü, açlık-sefillik ve tehlikeli yolculuklar sonunda Osmanlı topraklarına ulaşabilmeleri ile başlıyor. Osmanlının iskân politikaları ile yeni yurtlarında yeniden bir hayat ve dünya kurmaya çalışan Çerkezlerin “Bir gün ana vatanlarına dönüp oralarda yaşama hayalleri.” Anlatılıyor. Diğer yandan gündelik hayatta Çerkez gelenek ve göreneklerinin keskin şekilde varlığını sürdürmesi anlatılıyor.

İkinci öyküde ise kırık bir aşk hikâyesi işleniyor. Bir Türk genci ile Rum kızının hazin ayrılıkları. Bu öyküden neşet eden ve Rum kültürü ile büyüyen ama şehit çocuğu olan bir gencin, İstanbul’da yaşarken meydana gelen 6-7 Eylül olayları ile yurdu terk etmeden önce bir vasiyeti gerçekleştirmek için yola çıkması ile başlıyor.

Aynı topraklarda farklılıkların öne çıkarılması ile başlayan kıyımların ortasında parçalanan gönüllerin anlatıldığı, 1955’e kadar 150 yıllık bir yıkım dönemi. Yıkım döneminin sosyo-politik yönleriyle kalplerin taşlaşması… Anlatının çatışmaları dönemin sosyal zemini üstünden oluşturulmuş. Bu zemin maalesef insanlığın yıkımından besleniyor. Net olarak güçlü çatışmalar ve güçlü kurgudan söz edebilirim. Bahse konu parçalanmanın tarafı olsun olmasın ortalama okurun ilgisini hak edecek bir roman.

Roman için düşebileceğim eksi notlardan olmak üzere, günümüzün savrulmaları neticesinde galat olarak kullanılan bazı kelime ve deyimlerin kullanılmasında özen göstermemiş yazar. Dil işçiliği eksik. Diğer yandan resmi tarih tezinin son 200 sene için söylediklerini yazar da tekrar etmiş. Bir edebi eserde olması gerekenin üstünde bir renk oluşturmuş. Ancak ilk roman olmak bakımından bu durum göz ardı edilip anlatının asli kısımları dikkate alınarak okunmalı.

Gitmek

Güler Ganjuk

H2o Kitap

284 Sayfa