İmam Nesefi ve Tefsiri, İlahiyat, Ferhat ÖZBADEM

İmam Nesefi ve Tefsiri yazısını ve Ferhat ÖZBADEM yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden okuyabilirsiniz.

İmam Nesefi ve Tefsiri

13.02.2015 09:28 - Ferhat ÖZBADEM
İmam Nesefi ve Tefsiri

Meşhur Hanefi fıkıh, kelam ve tefsir alimi. Mâverâünnehir bölgesinin yetiştirdiği seçkin âlimlerden Hâfızuddîn Ebul-Berekât Abdullah İbn Ahmed en-Nesefi (öl. Ağustos 1310). Özbekistan'ın türkçe adıyla "Karşı" diye bilinen Nesef şehrinde dünyaya gelmiş ve orada yetişmiştir. Nesef şehrinin bulunduğu bölgeye "Soğd" adı verilmektedir. Nesefi'nin doğum tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Birçok eserinin İslâm âleminde meşhur ve yaygın olması, medreselerde asırlar boyu okutulmuş olması yanında hayatı, tahsili ve yetişmesi hakkında da yeterli bilgi bulunmamaktadır. Ancak yazdığı eserlere bakarak onun, Fıkıh, Usul-i fıkıh, Kelam, Hadis ve Tefsir'de çok iyi tahsil gördüğünü söylemek mümkündür. Nesefi gerek ilim tahsili için, gerekse yetiştikten sonra muhtelif seyahatler yapmışsa da sadece Bağdad'a yaptığı seyahat bilinmektedir. Bu seyahatinde Bağdad'da kaldığı sürede İmam Mergınânî (öl. 593/1196)'nin el-Hidâye adlı eserini şerhettiği kaynaklarda kaydedilmektedir. Vefatı da bu yolculuğundan dönüşte İzec şehrinde 710/ 1310 yılında olmuş ve oraya defnedilmiştir.

Nesefi tefsiri için Zamehşeri'nin tefsirinin muhtasarıdır diyenler olmuştur. Beydavi ve Zamehşeri tefsirlerinin özeti olduğunu söyleyenler de olmuştur. Yöntem olarak Zamehşeri'nin yöntemini merkeze alan fakat mutezileye ait olan görüşleri bir kenara bırakıp Ehli sünnet görüşlerini ortaya koyduğu tefsirdir Nesefi tefsiri. İmam Nesefi tefsirinin girişinde bu tefsirin yazılmasının altyapısını şöyle izah ediyor: "Bir kısım insanlar benden istekte bulundular ve onların isteklerine icabet; irab yönlerini ve kıraati içeren teviller hususunda, Bedi ve işarat ilimlerinin inceliklerini, Ehli Sünnet vel Cemaat'in görüşlerini kapsayan, bidat ve dalalet ehlinin hurafelerinden uzak, bıktıracak kadar uzun ve utandıracak kadar da kısa olmayan orta hacimli bir eserin meydana gelmesine katkıda bulundu. Bu hususta tereddüt ediyor, bu amaca ulaşan ve önemli bir metne girişme ehemmiyeti yoluna başlayan insanoğlunun gücünden yardım diliyordum. Ta ki, Allah'ın yardımıyla bu işe koyuldum ve kısa bir zamanda tamamladım."

Nesefi tefsirinde kavramlar üzerinde uzunca durmuş, nahiv ile ilgili meselelerde derine inmiştir. Adeta bir lügat tefsir çalışması yapmıştır. Aynı zamanda ilmihal konularına çok fazla yer vermesi noktasında ayetler ile fıkıh çalışması izlenimi vermektedir. İsrailiyat/uydurma rivayet noktasında ise çok az bir israiliyat olduğunu söyleyebiliriz. Bu bağlamda tefsiri ve tefsirdeki bir kısım rivayetlere eleştiriler yapılmıştır.

Ayetlerin nüzul sebepleri üzerinde duran Nesefi, tefsirinde tasavvuf ehlinin bir kısım hikayelerini de paylaşmıştır. Bu hikayelerin bir kısmının eleştiriye tabi tutanlar olmuştur. "Nesefi, Kur'an-ı Kerim'de neshin varlığını kabul ettiğini bu tefsirinde gösteriyor. Ancak mensûh olduğu iddia edilen birçok ayetin aslında mensuh olmadıklarını, nâsihleri ile aralarının telifinin mümkün olduğunu söyler. Öte yandan hurûf-u mukattaa gibi bazı müteşabihlerin teviline dair kendisinden önceki müfessirlerin söylediklerini yorumsuz olarak verir. Bu arada özellikle Allah Teâlâ'nın sıfatları ile ilgili müteşâbih ayetlerin teviline girişmez. Bunları tevile yeltenen Mu'tezile, mücessime, müşebbihe gibi mezheblerin tevillerini şiddetle reddeder. Bu da Nesefinin Ehli sünnet akidesine sıkı sıkıya bağlı olduğunun bir göstergesidir."(Bedreddin Çetiner) Klasik dirayet tefsiri olarak değerlendirilebilecek bir tefsir çalışmasıdır.


Yazar: Ferhat ÖZBADEM - Yayın Tarihi: 13.02.2015 09:28 - Güncelleme Tarihi: 17.11.2021 08:38
8752

Ferhat ÖZBADEM Hakkında

Ferhat ÖZBADEM

1979 yılının bir Haziran günü Adıyaman’da dünyaya geldi. İlk, orta ve lise öğrenimini Adıyaman’da bitirdi. Gül Eğitim Yardımlaşma Dayanışma İlmi Araştırmalar Ve İnsan Hakları Derneği kurucu üyesidir. Özgün İrade, Vuslat, AbıHayat ve Yolcu dergisinde şiir ve makaleleri yayınlanan yazar evli dört çocuk babasıdır.

haberdurus.com, zeynepder.org, dunyabizim.com, kitaphaber.com.tr web sitelerinde belli periyotlar ile yazı yazmaktadır.

YAYIMLANMIŞ ESERLERİ

Düşünce: 40 Esas 40 Düstur, Cennetin Anahtarı, Cennetin Yolu, Kur’an’ı Nasıl Okumalı, Kur’an’ın Gölgesinde Hz. Muhammed

Araştırma: Dünden Bugüne İslami Hareket, Edebiyat Gemisinde Düşünce Adamları

Roman: Brezilya, Muaz, Muhammed Mursi, Saffan Bin Muattal

Şiir: Ebrulim.

Deneme: Ortalama Bir Âşık Olmamı Bekleme Benden.

SERİ ÇALIŞMALARI

Tavsiyeler Serisi (10 Kitap):

Aliya İzzetbegoviç, Fethi Yeken, Hasan El Benna, Hasan En Nedvi, Malcolm X, Mevdudi, Mustafa Meşhur, Said Havva, Seyyid Kutub, Yusuf El Karadavi

Roman (Beşir Serisi, 6 Kitap):

Beşir ve Sultan Abdulhamid, Beşir ve Fatih Sultan Mehmet, Beşir ve Gazali, Beşir ve İbn Haldun, Beşir ve Osman Bey, Beşir ve Selahaddin Eyyubi.

Biyografik Roman (Öncüler Serisi, 14 Kitap):

Aliya, Hasan el Benna, Malcolm X,  Mehmet Akif, Mehmet Akif İnan, Meryem Cemile, Metin Yüksel, Mevdudi, Muhammed Ali, Necip Fazıl, Ömer Muhtar, Said Halim Paşa, Seyyid Kutub, Zeynep Gazali.

Mesajlar Serisi (15 Kitap)

Ali Fuat Başgil, Aliya İzzetbegoviç, Cemil Meriç, Fethi Yeken, Hasan El-Benna, Hasan En-Nedvi, Malcolm X, Mehmet Akif Ersoy, Mevdudi, Mustafa Meşhur, Necip Fazıl Kısakürek, Nurettin Topçu, Said Havva, Seyyid Kutub, Yusuf El-Karadavi

Ferhat ÖZBADEM ismine kayıtlı 222 yazı bulunmaktadır.

Yazarımıza ait 18 kitap bulunmaktadır.

Twitter Kitapyurdu.com