İslam Sanatı ve Estetiğinin Temelleri, Düşünce, Misafir Köşesi

İslam Sanatı ve Estetiğinin Temelleri yazısını ve Misafir Köşesi yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden okuyabilirsiniz.

İslam Sanatı ve Estetiğinin Temelleri

16.03.2015 13:00 - Misafir Köşesi
İslam Sanatı ve Estetiğinin Temelleri

Bedreddin SANİ kitaphaber okurları için yazdı

Tarihte günümüze her milletin, her coğrafyanın kendi şahsına münhasır iyi kötü bir sanat anlayışı olmuştur. Bu sanat anlayışları temellerini hayat bulduğu milletin/coğrafyanın sahip olduğu coğrafi, sosyal, kültürel, siyasal vb.şartların etkisiyle ortaya çıkmış, gelişmiş ve kemal bulmuştur. Bundan dolayıdır ki bir milletin/coğrafyanın sanat dallarını, estetik anlayışını kavramak istiyorsak yapmamız gereken ilk şey öğrenmek istediğimiz sanat anlayışının temellerinin nerelerden beslendiğini tespit etmek olmalıdır.

‘İslam sanatı ve estetiğinin temelleri’ adlı kitap İslam medeniyetinin sanat anlayışının temellendiği kaynakları tespit edip, analizler sunuyor. Yazar, kitabını beş başlık altında sunuyor. İlk bölümde sanat nedir? İslam sanatı nedir? İslam sanatının varoluş nedenleri nelerdir? Bu ve benzeri soruların cevaplarını kısa ama net bir şekilde vermeye çalışıyor. Aynı başlık altında İslam’a özgü sanatların temel özelliklerini kısa ve öz olarak ufuk açıcı tespitlerle beraber sunuyor. Yazar ikinci bölümde ise Kuran-ı Kerim’de geçen seci, teşbih, kinaye, icaz, ıtnap vb. edebi sanatların hiçbirini atlamadan hepsini anlaşılır bir üslupla ele alıyor ve okuyucunun dikkatini bunlar üzerinde yoğunlaştırıyor. Daha sonra Kuran-ı Kerim’de geçen hüsn, ihsan, cemal vb. estetik terimden kısaca bahsedip kuran-ı kerimdeki ev, kapı, ibadet yerleri, köşk v. sanatlı yapılara dikkatleri çekiyor.  Yazar üçüncü bölümde de Kuran-ı Kerim’in müşahhas bir mümessili olan ve kuran-ı kerimde ‘Üsve-i hasene’ (ahzab 33/21) ve ‘Yüce bir ahlak sahibi’ (kalem 68/4) vasıflanan peygamber efendimizin hadislerindeki İslam sanatının temellerine değiniyor. Daha sonra dördüncü bölümde Kuran-ı Kerim’deki ismi geçen marangozların piri Hz. Nuh terzilerin piri Hz. İdris vb. yirmi beş peygamberin ve peygamber olukları kesin olmayan üç salih kulun hayatını rivayetler ışığında inceliyor ve sanatsal faaliyetlerini aktarıyor.

Yazar belki de en fazla gözden kaçırdığımız bir nokta olan sanatın sosyal hayattaki tezahürlerine dair estetik algının psikolojik yönü, çocuklardan estetik algı vb. konulara dikkatleri çekiyor. Son olarak estetik ve ahlak arasında kopmaz bir bağlantı kurup bunu anlaşılır bir biçimde temellendiriyor.  Buna bir örnek vermek gerekirse; “Güzel bir eser meydana getirme azmi ve inceliği, bu kişilerin güzellik ve zarafet hassasiyetlerini hayat tarzı haline getirmelerine yardımcı olur.” (s.145)

Son olarak da kitaptan birkaç alıntı yaparak yazımızı tamama erdiriyoruz; “Sanat, zihinde tasavvur edilen ve düşünülen bir şeyi görünür hale getirmek ve maddelere tasavvur edilen şekil ve sureti vermeye denir.” (s.12)

“Sonsuz güç ve kudret sahibi Allah’a inanan bir sanatçının yaptığı sanat ürünleri de sonsuzluğu temsil etmelidir. “(21)

“İslam sanatı, fani bir âlemde baki olanı, kesretin kaynaştığı bir dünyada tevhidi aramanın huzuru ve aydınlığı içinde gelişir.” (s31)

“Eşyada görülen güzellik karşısındaki insanın görevi bizatihi güzelliğe mahal olan nesnede yoğunlaşmak değil, onu aşarak Hüsni Mutlak’a yol açmaktır. “(s.97)

Mustafa YILDIRIM
Aralık 2012
Başak matbaacılık


Yazar: Misafir Köşesi - Yayın Tarihi: 16.03.2015 13:00 - Güncelleme Tarihi: 07.12.2015 16:45
3815

Misafir Köşesi Hakkında

Misafir Köşesi

Kitaphaber ailesine misafir olmuş konuk yazarların yazılarını bu profilde bulabilirsiniz.

Misafir Köşesi ismine kayıtlı 1015 yazı bulunmaktadır.