Sevilmeyen Entelektüeller, Edebiyat, Gurbet LÜY

Ağzımızdan çıkan her sözün karşımızdaki insan üzerinde bir etkisi vardır. İyi ya da kötü. Güzel ya da çirkin. Söylenilen her söz işiten kişi de mutlak bir iz bırakır. “Söz öyle büyük bir güçtür ki küçücük, görünmez gövdesiyle korkuyu dindirmek, acıyı yok etmek, neşeyi artırmak, merhamet uyandırmak gibi büyük işler başarır.” (s.77) Sadece bunlarla kalmaz aynı zamanda karşınızdakini korkutmanıza da vesile olur. O kişi söyleyebileceğiniz sözlerden öyle korkar ki sizi yok saymakta, öldürmekte bir an bile tereddüt etmez. Çünkü onlara söz söyleyen değil söz dinleyen insanlar lazımdır. Okuyan, sorgulayan, sözün gücüne tutunan “Radikal Şıklar” onlar için birer tehlikedir. Bu tehlike ortadan kalkmadıkça rahat edemeyeceklerdir.

Eğitimini felsefe alanında tamamlamış olan Giacomo PAPİ, Milano Belleville Yazarlık Okulunun yöneticiliğini yapmaktadır. Dilimize tek kitabı çevrilmiş olan yazarın bu eseri 2020 yılında Timaş Yayınları tarafından okuyucuya sunulmuştur. Distopya türündeki kitap, dilin sadeleştirilmesi gerektiğini ve entelektüellerin tumturaklı sözcükler kullanmasının artık istenmediğini dile getiren ve bunun için çaba gösteren bir hükümetten bahsediyor. Bu kitabı okurken bir distopya okuyor gibi değil de yaşadığımız zamanlarla ilgili bir kurgu okuyormuşuz hissine kapılmamak elde değil. Aslında sadece yaşadığımız zaman da değil insanlık var olduğundan beri her dönemde yaşanmış, yaşanabilecek olayları kapsayan bir yapısı var. Okumak zihni aydınlattığı gibi kişinin sözlerini, düşüncelerini, karakterini de etkiler ve geliştirir. Bazı insanlar için sorgulayabilen kişiler birer zararlı madde gibidir. Onların sorgulaması, sorular sorması, eleştirmesi kendi atını sürmek isteyenleri rahatsız eder ve ilk fırsatta onlardan kurtulmaya çalışırlar. Bilirler ki bir kişi sormaya başlamışsa bunun devamı da gelecektir. Bu durum da onların işlerini engelleyecektir. Çünkü onlara soran değil itaat eden insanlar lazımdır.

Olaylar bir profesörün Spinoza’dan alıntı yapması ve ülkenin iç işleri bakanının o profesörü halkı aşağılamakla suçlamasının ardından o akşam öldürülmesiyle başlıyor. Sosyal medyanın gücü, cehaletin savunuculuğu, zeki insanların devletler tarafından istenmemesi, sorgulama yapan insanların yöneticileri rahatsız etmesi ince bir mizahla işlenmiş. Sade, anlaşılır dili ve sürükleyici anlatımıyla keyifli bir okuma deneyimi sunuyor. Kitabı farklı kılan başka bir özelliği daha var. O da, kitabın İtalyan Dilinin Sadeleştirilmesinden Sorumlu Daire Başkanlığının denetiminden geçmesi, bu denetim esnasında göze çarpan kullanılması yasak kelimelerin, anlaşılması zor cümlelerin editör tarafından düzeltilmesinin sağlanmış olmasıdır. Editörün düzeltme verdiği cümleler, sonrasında amiri tarafından gözden geçirilmiş kimi yerler tasdik edilmiş, kimi yerler için de editöre düzeltmeler verilmiştir. Üstelik bunların hepsi kitabın içinde notlarla okuyucuya sunulmuştur. Bu notlar o dönemde yapılan bürokratik işlere ışık tutmakta, okuyucunun tasvir edilen dünyayı daha iyi yorumlayabilmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca okuyucuya alışılmışın dışında bir okuma deneyimi sunmaktadır.

Bir dönem kadınların kitap okuması uygun görülmezmiş, gereksiz olduğu, kafasını karıştırdığı düşünülürmüş. Sadece kadınlara değil tüm topluma kitabın zararlıymış gibi gösterildiği, insanların okumasının istenmediği kurgu(!) eseri okumak içinde yaşadığımız dünya hakkında tekrar tekrar düşünmemize vesile olacaktır. Hem eğlendiren hem düşündüren hem de editörlük konusunda bazı ipuçları veren, alt metinleri kuvvetli distopya türünde bu eser tüm yetişkinlerin okuması, üzerinde düşünmesi gereken bir kitap.

Radikal Şıkların Sayımı

Giacomo Papi

Timaş Yayınları

176 sayfa

2020 İstanbul