100 Soruda Çanakkale Muharebeleri, Tarih, Misafir Köşesi

Ömer Ertürk Kitaphaber için kaleme aldı.

Çanakkale gerek tarihçiler gerek toplum olarak herkesin ilgi duyduğu, hakkında bir şeyler bildiği bir konudur. Birinci Dünya Savaşı'nda cephelerimizden biri ve büyük savaşın bir parçası olmasına rağmen bu savaşın önüne geçmiş ve müstakil bir savaş olarak yer etmiştir zihinlerimizde.

Çanakkale şüphesiz I. Cihan Harbi'ndeki konumu ve sonuçlarıyla belki de en önemli cephemizdir; çünkü boğazların İtilaf Devletleri'nin eline geçmesi hem Osmanlı Pâyitaht'ını tehlikeye düşürecek hem de bir krizle çalkalanan Rusya'yı bu girdaptan kurtaracaktı. Bu iki sonuca varılmasını engellemesi ve yenilmez armada olarak bilinen İngiliz-Fransız donanmasının hezimete uğraması dünya kamuoyunda büyük bir yankı yarattığı gibi, savaşın kaderini de –iki yıl uzatması bakımından- değiştirmiştir.

Prof. Dr. Zekeriya Kurşun ve Prof. Dr. Ali Satan işte bu önemli konuyu "100 Soruda Çanakkale Muharebeleri" isimli eserde ele alıyorlar. Türkiye'de bu kadar geniş bir literatüre sahip, üzerine bu kadar çalışma yapılmış çok az konu vardır. Ancak kıymetli hocalarım sadece tarihçilerin değil, bu topraklarda yaşayan hatta sınırlarmış dışında kalan ve fakat doğrudan ve/ya dolaylı olarak bu savaşla kökleri açısından bağı olan herkesin rahatlıkla okuyacakları bir eser ortaya koymuşlar.

Kitap; toplamda on bir bölümden oluşuyor. Çanakkale'nin tarihî ve stratejik önemini anlatarak başlayan kitap deniz ve kara muharebeleri, Çanakkale Muharebelerinin dünya kamuoyuna yansımaları, savaşın kumandanları ve ismi unutulmuş kahramanlarını tüm yönleriyle ele alıyor.

Ayrıca kitapta Batılıların Çanakkale ve Türk algısını yansıtan çok önemli hatıratlar da bulunmakta. Örneğin: "Ünlü İngiliz tarihçi Arnold Toynbee anılarında; annesinin kahvaltılarda kendisine şöyle dediğini yazar: "Türkiye, Anadolu çok güzel bir ülke, Türklere layık değil." Bu yaklaşım sıradan bir İngiliz kadınının bile Çanakkale muharebelerine bakışını göstermektedir. Nitekim Anadolu'ya, Türkiye'ye bakışta İngilizlerin, Rus'un, Fransız'ın, hatta savaşta müttefiki olduğumuz Alman'ın da pek farkı yoktur. I. Dünya Savaşı yıllarında paylaşım anlaşmalarına ve işgal bölgelerine dikkat edilirse, bu durum çok net görülecektir. Osmanlı toprağı olan Kudüs İngilizler tarafından ele geçirildiğinde Osmanlı müttefiki olan Avusturyalıların da şehirlerinde çanlar çaldırarak bunu kutlamaları, esasında Batı'nın Türkiye'ye bakışını göstermektedir. Bu yüzden Batı'nın bugün ve gelecekte Türkiye ile ilgili bütün politikalarında Çanakkale'yi hatırlayarak hareket edeceği muhakkaktır. Yani Çanakkale bugünkü Türkiye'nin zırhıdır."

Kitapta ayrıca

• Nusret Mayın Gemisi'nin savaştaki rolü neydi?

• Çanakkale Muharebeleri esnasında İngiliz-Osmanlı arasında gizli görüşmeler olmuş mudur?

• Çanakkale'de Osmanlı Ordusunda gayr-ı müslim askerler var mıydı?

• Siyonist birlikler Çanakkale'ye neden geldiler?

• Kara savaşlarında Mustafa Kemal'in rolü nedir? gibi birçok önemli sorunun cevabı yer alıyor.

100 Soruda Çanakkale Muharebeleri
Prof. Dr. Zekeriya Kurşun-Prof. Dr. Ali Satan
Rumuz Yayınları
188 Sayfa