Alain Mabanckou'nun Yarın 20 Yaşında Olacağım Adlı Rom, Edebiyat, Misafir Köşesi

İbrahim Halil Sönmezgül, Kitaphaber için kaleme aldı...

"Tuhaf, muzip, hayat dolu..." Independent

Bazen bir kitap okursunuz ve kitapta geçen hayatın tadını gerçek hayatta bulamazsınız. Yazar size öyle bir hayat sunar ki okuduğunuz hayatı gerçekte hayatta bulmak istersiniz. Michel'in de yaşadığı hayat öyle bir hayat. Onun hayatında komedi, umutsuzluk, kötülük olsa da Michel öyle umut dolu ki okuyucunun yüzlerinde de umut beliriyor.

"Ben kendimi bir pointe- noire çocuğu gibi hissediyorum. Yürümeyi, konuşmayı hep burada öğrendim. Yağmurun yağdığını ilk burada gördüm. Yağmurun tadını ilk nerede baktıysanız, memleketiniz orasıdır. Bir gün Roger babam böyle söylemişti, bence haklı..." s. 80

1970 yılında Kongo'da geçen olay, Michel'in yaşadığı yer. Michel yaşadığı yeri her şeye rağmen çok seviyor. Annesi pazarda fıstık satıyor, babası bir otelde çalışıyor. Gerçek babasını tanımadı hiç ama üvey babasını çok sevdi. Tabi tek sevdiği babası değil, Michel Caroline'yi de çok seviyor ve ona şiirler yazıyor. Fakat Caroline, Mabele'den hoşlanıyor ve onu Caroline'nin abisi ile birlikte Mabele'den uzak tutmaya çalışıyor. Başarılı oluyor ve bu onun ilk başarısı oluyor bu hayatta. Michel dünyaya masum bakıyor ve masum seviyor.

"Caroline bana baktığında kendimi dünyanın en yakışıklı erkeği gibi hissediyorum. Aynı yaştayız, ama o erkekler hakkında çok şey biliyor. Annem onun "kendini geliştirmiş" bir kız olduğunu söylüyor. O ne demekse..." s.25

Roman bir çocuğun yaşantısını anlatıyor. Kitabın arka kapağındaki bir yazı bize Michel'in gerçek yaşamda bir karşılığının olduğunu gösteriyor ve yazarın başından geçen olayları Michel vasıtasıyla romana aktarıyor.

"Ve işte ben Michel. Dayımın kelimeleri ile konuştum sizlerle. Benim gerçek bir komünist olduğumu düşünebilirsiniz, ama değilim. Dayım kapital, kazanç, üretim araçları, Marksizm, Lenizm, materyalizm, altyapı, üstyapı, burjuva, sınıf mücadelesi, proletarya gibi garip ve karmaşık kelimeleri tekrarlayıp duruyor. Tüm bunları aklımda tutamıyorum. Tutsam bile zaman zaman onları anlamsızca birbirine karıştırıyorum ve genellikle hiçbirini anlamıyorum." s.19

Michel'in yaşamının yanında toplumsal olaylara ve siyasi olaylara değiniliyor. Afrika devrimini, İran Şahı'nın başında geçenler, Kapitalizm, Marksizim romanda ele alınan diğer konular ve bu konular bazen ironi ile bazen endişe ile anlatılıyor. Michel çocuk aklı ile bütün bunları anlamaya bazen zorlanıyor.

"Dayım komünist olduğunu söylüyor. Normalde komünistler basit insanlardır. Televizyonları, telefonları, elektrikleri ya da klimaları yoktur; dayım gibi altı ayda arabalarını değiştirmezler. Demek ki hem komünist hem de zengin olmak mümkündür." (s.18)

Romanın başkarakteri Michel aynı zamanda anlatıcı konumunda ve biz romanı Michel'den dinliyoruz. O yüzden dil okuyucuyu etkileyecek kadar samimidir. Romanda bize olağanüstü gelecek bir şey yok. Michel'in başından geçen her şey günlük yaşamın içinden ve her şey çok yalın. Annesini kıskanan, babasını ve sevgilisini çok seven Michel çok iyi bir dost. Her okuyucu Michel'de kendine ait bir şeyler bulabilir ve bu da romanı okuyucuya sevdiriyor.

Alain Mabanckou

Yarın 20 Yaşında Olacağım

Timaş Yayınları

2015