Ali Şeriati’nin Yalnızlık Sözleri, Düşünce, Faik ÖCAL

Hayatta öyle kitaplar vardır, bir kez okundu mu ömür boyu unutulmaz; çünkü ruha tesir etmiştir jilet kesiğiyle. Ali Şeriati'nin Yalnızlık Sözleri de bu kitaplardan biridir.

"Sizi rahatsız etmeye geldim" diye başlar Yalnızlık Sözleri'ne Ali Şeriati. Rahatsız olmak, aslında dünyada geçici bir konuk olduğunu idrak etmiş bir ruhun kendini dışavurumudur, Şeriati'nin külliyatında. İşte tam da burada Yalnızlık Sözleri kendini gösterir. Kendi içinde dünyaya ve insana söylenmiş itiraflar olarak.

Nedir Yalnızlık Sözleri? Hakikate ram olmuş bir ruhun, dur durak bilmeksizin kendini sorgulamasıdır, kâh şark kapısında kah garp ellerinde. Güneşin doğduğu yerden dünyaya gelmiştir Şeriati, sonra güneşin battığı diyarlara gitmiştir. Bu yüzden Yalnızlık Sözleri bütün bir insanın hikâyesidir.

Yollara düşülür ansızın, mihmandarımız Şeriati, "Hubut" denilir, konuşur uzak zamanların dilinden hilkatin dört atlısı, "İnsanın Dört Zindanı". Sonra "Kevir"de çığlık çığlığa kalınır. Çünkü Şeriati, çoğu zaman Hazreti Ali demektir ve hiç çıkmamıştır Ali'nin kuyusundan. Denilebilir ki Yalnızlık Sözleri, Hazreti Ali'nin kuyusundan yeryüzüne atılmış keskin ve münzevi çığlıklar silsilesidir. İşte evinin kapısının önünde durup içeriye gitmeyi unutmuştur aile reisi Şeriati. Babasının merhametinde gözyaşlarına boğulmuştur evlat Şeriati, Mezinan Köyü'nde. Tahran'da bir yoksul kapısıdır muallim Şeriati. Hafız'ın Divan'ında, "Uzak bağlarda öten esir bir kuştur, kış vaktinde" veya Savak'tan amansız bir kaçıştır Şeriati. Yani çoklukla ve çoğu zaman hüzündür Şeriati, yolunu bulmamış.

Yalnızlık Sözleri ne tam manasıyla otobiyografik bir eserdir ne de sıradan yaşantıların anlatıldığı günlüklerdir. Hakikatin kokusunu almış bir faninin pervasız çırpınışlardır; kâh tarih atlasında, kâh medeniyetler havzasında, kâh ideolojiler sağanağında, kâh bilimler sahasında. Yalnızlık Sözleri'ni tam anlamak için Şeriati'nin kahramanı Ebuzer'i bilmek, tanımak, dahası yaşamak gerekir. Ve çok sevmiştir, çok beğenmiştir Şeriati, haksızlıklara karşı çıkan ve sürgünde ölen Ebuzer'i.

Yalnızlık Sözleri'nde kendini, kendindeki Doğu ve Batı insanını anlatmıştır Şeriati. Yalnızlık Sözleri, Şeriati'nin kendi içinde inşa ettiği gerçek dünyasıdır. Şeriati, her şeyiyle, söyledikleriyle, söylemedikleriyle, çığlığıyla, suskunluğuyla Yalnızlık Sözleri'nde vardır. Geçen yüz yıla tutulan hakiki bir aynadır Şeriati'nin Yalnızlık Sözleri. Bu aynada iki kelime ön plana çıkar aydın duyarlılığıyla, Müslüman kimliğiyle: Vicdan ve sorumluluk.

Yalnızlık Sözleri I-II
Ali Şeriati
Fecr Yayınevi
Çev. Okan Sevinç
Cilt 1: 560 Sayfa,
Cilt 2: 520 Sayfa
Ankara, 2018