Asırlık Kurumun Kültür İzi: Turing Dergisi, Kara Tahta, Necla DURSUN

Pek çok kişi özel aracıyla seyahat etmeyi tercih etmekte. Bunun onlara zaman sorunu yaşatmadığını ve daha özgür yolculuk deneyimi sunduğunu düşünüyorlar. Çeşitli protokollere bağlı olmadan seyahat etmenin ve kendi zamanının efendisi olmanın hazzı kilometrelerce yol yapmanın yorgunluğuna galebe geliyor. Bu noktada oldukça önemli bir husus var ki o da kat edilecek yolun niteliği. Yolun kaç km olduğu, güvenli bir güzergâh olup olmadığı, yakıt ikmal istasyonlarının varlığı gibi... Tüm bu konularda sıkıntı yoksa ve araçta çift şoför imkânı da varsa değmeyin keyfine. Hemen yola çıkılmak istenir. Ancak rota yurt dışını gösteriyorsa durum biraz farklılık arz eder.

Vize ile ilgili gereklilikler tamamsa, aracın bakımı yapıldıysa, sağlık sigortası düzenlenmiş valizler de tamamsa yola çıkmaya hazırsınız diyebilir miyiz? Şöyle bir değerlendirince liste sanki biraz eksik gibi görünüyor. Öyleyse biraz üstünden geçelim yapılacaklar listesinin. Öncelikle yurtdışında araç kullanmak için lisansınızın olması gerekir. Şanslıyız ki Türkiye gibi yeni nesil sürücü belgesi uygulayan ülkelerin çipli ehliyetleri başta Avrupa ve Asya olmak üzere birçok bölgede geçerli. Bu sayede sizin yurt dışında araç kullanmanız mümkün olmakta. Peki ya aracınızın belgeleri? Onun da bir belgeye ihtiyacı var ve o belgenin adı; Green Card.

Aracıyla yurt dışı seyahati planlayanların Green Card'ı (Yeşil Sigorta) olması gerekiyor. Temelde Zorunlu Trafik Sigortası ile benzer işleve sahip olan bu belge, herhangi bir kazaya dahil olunması durumunda trafikte bulunan diğer sürücü ya da yayaları güvence altına alıyor. Bu belgenin en az iki hafta en fazla bir yıllık kullanım süresi var ve fiyatları bu sürelere göre değişiyor. Bu bir seyahat sitesi değil, neden bu kadar detaylı bilgi veriyorsunuz sorusu aklınıza gelebilir. Hemen açıklık getireyim; Green Card'ı TURİNG- Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu düzenliyor ve kurum bu belgeyi düzlenmekten ibaret değil, çok daha fazlası. Nasıl mı? Şöyle:

İlklerin Adresi: Turing

Turing'in varoluş sebebi bu yurtdışına çıkacak araçlara belge düzenlemekten çok daha fazlasıdır. Cumhuriyetin ilanından sadece bir hafta sonra 6 Kasım 1923'de "Türk Seyyahin Cemiyeti" adıyla kurularak başlar çalışmalarına. Reşit Saffet Atabinen başkanlığında dernek statüsünde kurulmuşsa da donatıldığı özel yetkilerle gümrük ve trafik belgeleri hazırlanması görevini üstlenir. Bununla birlikte Turizm Bakanlığı kuruluncaya kadar turizm alanında bir bakanlık gibi faaliyet göstererek öncü niteliğinde çalışmalar gerçekleştirir.

İstanbul başta olmak üzere çok sayda tarihi mekânın geri kazandırılması, kültür ve sanat hayatı çerçevesinde sayısız proje, turistik işletmelerin hizmet vermesi gibi pek çok organizasyonu üstlenir. Üstlenmekle kalmaz alınlarının akıyla icra ederler her birini. Türkiye'nin ilk tanıtım afişleri, ilk şehir rehberleri, ilk müze broşürleri, ilk karayolları haritası Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu tarafından basılır. Tıpkı ilk dil kurslarını açtığı, ilk tercüman rehber sınavlarını yaptığı, ilk turizm incelemelerini yazdığı ve turizm kongreleriyle konferanslarını düzenlendiği gibi. Uluslararası Otomobil Federasyonu (Federation Internationale de l'Autumobile – FIA) `na 1937'de olur. O tarihten itibaren de otomobil ve mobilite alanında ülkemizin en yetkin ve köklü kuruluşudur. Yani Türkiye'de otomobil sporları tarihi onunla başlamıştır. İlk otomobil yol yardım servisi kurarak çekici filosu oluşturmuştur. Türkiye'ye otomobilleriyle gelen turistlere araç kazası, araç arızası, hastane vb. acil durumlarda destek verilmesi, yol yardım hizmeti ve kredi açılması sistemini ülkemizde ilk uygulayıcısıdır. 1987'de Kapıkule Gümrüğünde "Teknik ve Turistik Hizmet Merkezi" kurarak bu tip tesislerin Ankara yoluna uzatılması projesine başlatmıştır. Kültür ve turizm alanındaki faaliyetlerini ise bir yazıya sığdırmanın mümkünsüzlüğüyle ilklerin adresi olduğunu vurgulayarak konuya ilgi duyanları kurumun web sitesine yönlendirmek isterim. Gelelim konumuza…

Turing hakkında öyle çok temada öyle çok şey yazılabilir ki! Bunu onu tanıdıkça daha iyi anlıyorsunuz. Ancak ben bu yazımda bir koltuğa on karpuz sığdıran kurumun üç ayda bir ritimle ücretsiz olarak yayımladığı kurumsal dergisinden söz edeceğim. Zira dergileri önemsiyor ve onları yazınsal hayatın önemli mahfillerinden, kamunun değerli bilgi kaynakların biri olarak görüyor ve kültürel bir kanal olduğuna inanıyorum. Derginin 416. sayısını incelediğimde itinayla hazırlandığını anlamak hiç zor olmadı. Seksen sayfadan oluşan dergide deyim yerindeyse; yok yok.

Üç ayda bir yayınlandığı dikkate alınırsa 416.sayının ne demek olduğunu varın siz hesabedin! Dile kolay, tam 416 sayı… Yazımı okunabilir büyüklükte tutabilmek için elverdiğince sayının içeriğinden bilgi vermek isterim. Öncelik kapakta olsun! Bayrağımızın renklerini taşıyan kapakta sadece iki memurla kurulduğu günden bu güne 100. yıl geçtiğini görüyoruz çünkü kocaman 100 rakamı karşılıyor bizi. Sıfırların birinde kurumun logosu diğerinde Ayyıldız var. Güzel bir tasarım olmuş bence. Hemen ekindeyse aşağıda yer verdiğim kurumun ilk afişi bulunmakta.

Kapağı açar açmaz Turing Başkanı Dr. Bülent Katkak'ın aynı temadaki sunuş yazısı ve Turing'in 100.Yılı başlığıyla Tülay Taşdemir'in yazısı karşılıyor okuru. Tarihin ve kültürün sayfalarında dolaşıyoruz okurken. Sonrasında Berlin'e uzanıyoruz. Ardından Selimiye Kışlası'na. Tabii bu seyahatleri sıradaki yazının konusu olan 1954 model bir BMV R 51/3 bir motosikletle nostaljik biçimde yapıyoruz. Cumhurbaşkanlığı Klasik Türk Müziği Korosu Şefi Mehmet Güntekin'in musiki kültürü üzerine yazdıklarıyla notalar bizi alıyor ve "sakin şehir-cittaslow" ünvanlı Finike'ye götürüyor. Elektrikli otomobiller ve Chevrolet Corvette Z06'nın canlı renklerinden gözünüzü alabilirseniz dünyadan haberlere, kültür sanata, sahnelenen tiyatrolarla yeni çıkan kitaplara kadar birçok konudaki yazıya ve görsele ulaşmak için sayfaları çevirmek yeteli oluyor.

Dergi dışında tutkunu olduğum Turing çatısı altında gerçekleşen iki etkinlik var ki onlardan söz etmeden geçemeyeceğim. Bunlardan biri alanında yetkin kişilerin verdiği konferanslar diğeri ise Müzikli Maarif Takvimi programı. Her iki etkinliği kurumun YouTube kanalında takip etmek mümkün. Tabii dergiden de... Son üç ay içinde bu iki programın ağırladığı konuklara ait görsel ve fotoğrafları görünce kurumun kültür sanat adına gerçekleştirdiklerinin son üç aylık faaliyet raporunu okuyormuş gibi hissettim kendimi. Öylesine dolu doluydu sayı.

Sonuç

Uluslararası trafik ve gümrük belgelerini, ilgili ulusal ve uluslararası yasal mevzuatlar çerçevesinde düzenlerken kültürel mirasımızın korunması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla projeler yapan Turing… Var olduğundan bu güne ülkemizde turizmin gelişmesi için; eğitim ve kültür-sanat alanlarında faaliyetler yürütmek ve desteklemek amacıyla kamu yararına çalışan Turing... Halen de çalışmakta.

İstanbul'da yaşamaya başladığım 2002 yılında ikamet ettiğimiz Çubuklu'nun zenginliklerinden Çubuklu Hıdiv Kasrı'nın giriş kapısındaki amblemini her gün gördüğüm Turing… Yine aynı yıl şehri gezerken gördüğüm; Sultanahmet Soğukçeşme Sokağı'ndaki ahşap evlerin "Ayasofya Pansiyonları" adıyla hizmete açan Turing… Susayıp da bir yudum su içtiğim anda gördüğüm Sultanahmet Meydanı'ndaki Hattat Beşir Ağa Çeşmesini ihya eden Turing. Sen çok yaşa…