Aydınlatan İslam ve Farukî'nin Görüşleri, İlahiyat, Yunus ÖZDEMİR

Aydınlatan İslam ve Farukî'nin Görüşleri yazısını ve Yunus ÖZDEMİR yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden okuyabilirsiniz.

Aydınlatan İslam ve Farukî'nin Görüşleri

08.07.2022 09:00 - Yunus ÖZDEMİR
Aydınlatan İslam ve Farukî'nin Görüşleri

Yafa'lı İsmail Râci el-Farukî, ilk ve orta öğrenimini St. Joseph Koleji'nde, lisans öğrenimini Beyrut Amerikan Üniversitesi'nde tamamladı. Eğitim hayatından yöneticilik görevine hızlı bir geçiş olmuştu. Üç yıl sonra, yani 1945'te dört yıl Celîle şehrinin valisi olarak görev yaptı. Bu dönemi, eğitim hayatının en hareketli yıllarında, yönetim sorumluluğu ile taçlandı. Filistinli olmanın bir ömür boyu bedeli vardır. Farukî, bu bedeli bu dönemde vermeye başlamıştır. Yahudilerin her türlü baskısına güçlü bir irade göstermişti. Tüm imkânlarıyla Filistin davasını temsil etmişti. 1948'de İsraillin kurulması, Filistin'in işgal edilmesi, Farukî'nin valilik görevini bırakması ve vatanından ayrılıp Amerika'ya göç etmesine sebebiyet vermişti.

Farukî'nin Amerika'ya gitmesiyle felsefe alanında yüksek lisansa başladı. Doktorasını 1952'de tamamladı. Bu tarihten sonra üç yıl Şer'î ilimleri Mısır'daki Ezher Üniversitesinde tamamladı. Bu süreç Farukî'nin Dinler Tarihinde otoriter bir konuma zemin hazırlamıştı. Öyle ki 1959'da Fulbright doktorasından sonra Mc Gill Üniversitesi'nde Yahudilik ve Hıristiyanlık hakkında dersler verdi. Bu durum, 1961'e kadar sürdü ve Farukî bu dönemde kırk yaşındaydı.

Farukî, "İslâm" dünya dinleri arasında ki yerini ve potansiyelini izah ederek, "İslâm Aydınlatıyor" kitabına giriş yapar. Dünya dinleri arasında en genç olan İslam, 14 asır boyunca fikri planda ve savaş meydanlarında mücadele eden, tek dindir. Tüm dinlerle irtibatlandırılan, bu gün Batı emperyalizmine karşı dünya çapında bir mücadele başlatmak için tüm manevî çabasını seferber eden tek dindir. Farukî'nin analizleri sonucu; İslâm'ın hâla kazanmaya devam ederek, Müslümanların sayısı, tebliğ ve ihtidâ yoluyla diğer bütün dinlerden daha büyük bir hızla artmayı sürdürüyor olmasıdır. Bu yüzden, onun, en çok düşmanı olan ve dolaysıyla en yanlış anlaşılan din olmasında bir gariplik yoktur.

Farukî, İslâm'ın esaslarını; aklî, müteâlci, dünyaya müsbet bakan bir din ve cemiyetçi yönleriyle çerçeveler. İslâm'da en yüksek dinî mutlaklık hâli -iman-, sadece inanma fiili, bir "inanç tatbiki" değildir; bilakis imkân dâhilindeki tüm alternatifleri ölçüp tartmanın ve hesaba katmanın bir neticesinde kesinliği hakkında bir bilinç oluşturmaktır. Farukî, buna karşılık Kur'an'ının "dinde zorlama yoktur" ölçüsünü koyarak fizikî ya da zihnî tüm baskı şekillerini ortadan kaldırmaktadır. Yine, Kur'an bu hususu şöyle açıklığa kavuşturmuştur: "Hak ile bâtıl artık iyice ayrılmıştır."

Aklî Bilginin Yapısı

İnsan, yapısı gereği düşünce eylemleriyle sorgulayan, tenkit eden varlıktır. Bu varlıkla bütünleşecek bir inancın en temel yapısı aklın mekanizmalarına uygun olmalıdır. Bu durumda İslâm, kendisini, aklen kesin ve iknâ edici gördüğü iddialar üzerine binâ eder. Hiç bir şekilde cehâleti, zannı, ihtimâliyatı, akıl-dışılığı, tenkîd edilemez görüşü ve paradoksu uygun görmediği; kendisininki de dâhil dinle ilgili tüm iddiaların tenkîdî tahlile ve aklî düşünceye tâbî olmasını istediği su götürmez bir gerçektir. Farukî, bu aklî bilgi formatını İslâm'ın kendi iddia ve tekliflerinin kamuya açık tenkîdî tahlil ve teşrih masasına yatırılmasına hazır olduğunu işaret ederken, tüm diğer dini iddia ve tekliflere de aynı işlemin yapılmasını talep edilmesi gerektiğini söyler. Burada insan, hakikati ve hakikate dâir bilgiyi, idrâk melekelerini kullanarak elde edebileceğinin yolunu gösterir.

1969 yılında yayınlanan "The Great Asian Religions" adlı kitabın içinde yer alan İ. R. Farukî'nin hazırladığı "İslâm" bölümünün müşterek bir çalışmasıdır. Genel çerçevede Bilgi, Din ve Dinler, Vahiy Tarihinde İslâm'ın Yeri, Allah, İnsan ve Toplum konularını Kur'an-ı Kerîm'den ve diğer kaynaklardan izahlarla ele almaktadır.

Entelektüel faaliyetlerindeki teşkilatçı ve aktif özelliğiyle Farukî Pakistan, Hindistan, Güney Afrika, Malezya, Libya, Suudi Arabistan ve Mısır'daki İslâmî araştırma kurumlarına da proje, uygulama ve danışmanlık seviyesinde önemli katkılarda bulundu.

Farukî ve eşi Luis Lâmia, 27 Mayıs 1986'da Pennsylvania Wyncote'taki evlerinde sahur vaktinde bıçaklı bir saldırıya uğrayarak öldürüldüler. Olay Amerikan basınında ısrarla göz ardı edilmesine rağmen İslâm dünyasında geniş yankılar uyandırdı.

İsmail Râci el-Farukî, İslâm Aydınlatıyor, çev., Abdullah Davutoğlu, İnkılâb Basım Yayın, Araştırma Dizisi: 53, Haziran 2008, İstanbul. 176 sayfa.


Yazar: Yunus ÖZDEMİR - Yayın Tarihi: 08.07.2022 09:00 - Güncelleme Tarihi: 06.07.2022 09:38
909

Yunus ÖZDEMİR Hakkında

Yunus ÖZDEMİR

1992, Ağrı Taşlıçay Balık Göl doğumlu. İlkokul ve liseyi Ağrı'da tamamladı. Tarih lisans mezunu.

Tarih alanında İslam Bilim Tarihi, alan dışı Nörobilim ve İslam İktisat Düşüncesi konularında birikim yapmakta.

Yunus ÖZDEMİR ismine kayıtlı 49 yazı bulunmaktadır.