Canlılar Kitabı veya Mevcudata Hayranlık, Bilim, Sabri ÜNAL

Yeryüzündeki varlıkları canlı-cansız, insan, hayvan, bitki gibi çeşitli şekillerde tasnif etmeye meyilliyiz. Tümünü sınıflandırmak için biraz eski bir kelime olan mevcudat/varlıklar kelimesini de kullanmak mümkün.

Yeryüzündeki biyoçeşitlilik hakkında ne kadar bilgi sahibiyiz? Yeryüzünde kaç farklı mantar, bitki, hayvan türü yaşıyor? Biraz merakımızı giderelim.

* * *

"Yeryüzündeki yaşam inanılmaz bir çeşitlilik gösteriyor ve her yıl daha fazla tür keşfedilmeye devam ediyor. Araştırmacılar şimdiye kadar 100.000 çeşit mantar, 300.000 çeşit bitki ve 2 milyon çeşit hayvan tanımladı. Böceklerle birlikte bu sayının 20 milyona kadar ulaşabileceği düşünülüyor."

Kitap 10 bölümden oluşuyor. Mikroskobik yaşam, mantarlar, bitkiler, omurgasızlar, böcekler, balıklar, iki yaşamlılar, sürüngenler, kuşlar, memeliler.

Yaşam ağacının 4 temel kolunu Bitkiler, Mantarlar, Hayvanlar ve Mikroskobik yaşam oluşturur.

Bitkilerin yeşil yaprakları bitkilerin canlı kalmasını sağlamak için güneş ışığındaki enerjiyi yakalar. Mantarlar, sporlarını dağıtmak için mantar şeklinde gelişen küçük hifler içerir. Hayvanlar, karıncayiyenlerden zebralara kadar, en geniş canlılar grubunu oluşturur. Mikroskobik yaşam, bu küçük canlılar genellikle tek bir hücreden oluşur.

Hayvanlar da kendi içinde Omurgasızlar ve Omurgalılar olarak iki ana gruba ayrılır.

Omurgasızlar

Süngerler, denizanaları, anemonlar ve mercanlar, pasifik denizısırganı, solucanlar, yumuşakçalar, dev midye, kalamarlar, ahtapotlar ve mürekkep balıkları, denizyıldızları, denizkestaneleri ve denizhıyarları, çıyanlar ve kırkayaklar, örümcekler ve benzer türler, deniz örümcekleri, kabuklular.

Az biraz biyoloji bilginiz varsa omurgasızların hem karada hem de denizde yaşadıklarını görebilirsiniz. İlaveten başlıkların hepsi bir türü tanımlamıyor, arada kimi canlılara özel olarak odaklanmış sayfalar da var.

Omurgasızlar ayrı zamanda böcekler grubunu da içerir. Çünkü böcekler, omurgasızların en büyük grubunu oluşturur.

Omurgalılar

Omurgaya sahip hayvanlar, omurgalılar olarak adlandırılır. Su altında yaşayan omurgalılar olan balıklar, solungaçları aracılığıyla nefes alıp verirler. İki yaşamlılar kısmen suda kısmen karada yaşarlar. Sürüngenler soğukkanlı olup derileri pullar ile kaplıdır. Tüyler, kuşları diğer omurgalılar arasında eşsiz kılar. Memeliler, sıcakkanlı olup yavrularını sütle beslerler.

Örnek Sayfalar

Sonuç

Kitap, Yeryüzündeki yaşamın görsel ansiklopedisi alt başlığını taşıyor. Bu alanda dilimize çevrilmiş güzel örneklerden birisi olma özelliği taşıyor. Görsel bir kitap olması sebebiyle her tür hakkında detaylı bilgi verme şansı bulunmuyor. Yine de özellikle hayvanlar hakkında genel bilgi edinmek isteyenler ve özellikle çocuklar için çok faydalı olabilecek bir kitap.

Son Not

Kimi görseller okur için korkutucu olabilir. Böcek, çıyan, örümcek, yılan benzeri bir korkunuz varsa bu bölümlerdeki resimlere bakmakta zorlanabilirsiniz. Bu sebeple çocukların korkularını bilip ona göre davranmakta yarar var.

Canlılar Kitabı
Yeryüzündeki Yaşamın Görsel Ansiklopedisi
David Burnie
Tübitak Popüler Bilim Kitapları
304 Sayfa
Orijinal Adı: The Animal Book