ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI-1, Edebiyat, Serkan PARLAK

ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI-1 yazısını ve Serkan PARLAK yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden okuyabilirsiniz.

ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI-1

03.09.2014 10:52 - Serkan PARLAK
ÇOCUK VE GENÇLİK EDEBİYATI-1

SÖYLEŞİ NOTLARI

Katılımcılar: Oya Adalı, Filiz Özdem, Necdet Neydim, Sevin Okyay

"Bilgiyi ders kitaplarından değil, edebiyattan öğrendim."

Yeni sistemde MEB müfredat ve genel felsefesindeki değişim sonucu aslında ezberci eğitimi değil de eleştirel ve yaratıcı düşünceyi önemsiyor. Bu sistemde yapılandırmacı anlayışla birlikte öğretmen ortam kurar, öğrenci ise bilgiyi kurar, yeniden üretir, yapılandırır. Geleneksel eğitim sisteminde öğrenciler sınırlı, kafaları özgür değil. Kendilerini büyüklerine beğendirme, onların istediklerini verme, gördüğünü tekrarlama en belirgin özellikleri. Biz de onları onaylayarak, beğenerek ekmeklerine yağ sürüyoruz.

İnsanın doğası gereği çocuklukta yaratıcılık çok fazla, ancak yasakların etkisiyle gitgide azalıyor. Sorgulayan ve çok soru soran çocuk ya da genç sevilmiyor. Öğretmen bu öğrenciler karşısında yetersiz kalabiliyor. Sıra dışı öğrencileri okuma ve yazma etkinliklerinde fark ederek ek çalışmalara yönlendirmek gerekiyor. Çocuk boş bir sayfa, biçimlendirebileceğimiz bir nesne değil, özgürlükçü ve eşitlikçi bir yaklaşımla gelişimlerine ancak katkı yapılabiliriz.

Çocukları hemen büyümek isteyenler ve büyümek istemeyenler olarak ikiye ayırabiliriz.

Okullarda genellikle ders çıkarma amaçlı, öğretici metinler kullanılıyor. Çoğul anlam üretmek isteyen öğretmen metne çok yönlü yaklaşmalı. Konuyu baştan verip ahlakçılık yapmamalı, çünkü öğretmenin istediği gibi yazmaya çalışmak sahtekârlığa yol açabilir. Öğrenci zaten yazmayı sevmiyor, yazarken zorlanmak istemiyor, öğretmenler de çoğunlukla yazılan metinlere karşı hoşgörüsüz, kırmızı kalemle bazı yerleri çizerek bunu en iyi şekilde gösteriyorlar. Yazılanlara karşı çıkmak yerine yönlendirmek gerek, yanlarında defter taşımaya, sürekli notlar alarak yazmaya teşvik etmek gerek.

Son yıllarda çocuklar ve gençler kendilerini anlatmaktan kaçınıyor, kaygıları var. Öğrenciler öğretmenlerine kendilerini anlatabilmeli, öğretmenler de buna hazır olmalı. Bazen kendimize şunu sormalıyız: " Biz ne kadar özgürüz?"

Gençlik distopik (geleceksiz) romanlar okuyor. Çağın genel eğilimi bu, filmleri de çok fazla. Okuma alışkanlığı kazanmak için her şey okunmalı, farklı türler arası geçişler olur, yeni kitabı beklerken başka kitaplar okunabilir. Fantastik edebiyatın önü açılmalı, desteklenmeli. Başka biri olmak için, farklı hayatlar keşfedebilmeleri için gençlerin okuyup yazmaları çok önemli. Fantastik( çağdaş masallar), polisiye, korku, bilimkurgu türleri daha çok okunmalı. İnternet zaten özellikle oyunlar üzerinden fantastiğe yönelttiğinden, günümüz çocuk ve gençleri de bunun içine doğduklarından bu alanda daha iyiler. ( Tolkien bile çevrileli ne kadar oldu?) Dil yaratmak, sözcükler önemli, gündelik hayattaki sıradan insanların hayatlarını değiştirmek önemli (büyüler). Kitap önerisi: Hayali Yerler Sözlüğü, A. Mangel, YKY

Fantazya ve Bilimkurgu Sanatları Derneği(FABİSAD) kurucularından ülkemizin en önemli fantastik roman yazarı Barış Müstecaplıoğlu bu alanda yazmak isteyenlere, özellikle de gençlere şu önerilerde bulunuyor:

  1. Herhangi bir kurmaca metni taklit ederek yazmayı dene.
  2. Herhangi bir ağaç, kulübe ya da kişi tasvirinde kelimeleri değiştir.
  3. Üç dört sayfa özet çıkar, bunu taslak ya da plan olarak da düşünebilirsin. Karakterlerin özelliklerini yaz.
  4. Önemsemediğin şeylere daha dikkat et, örneğin yan karakterler. (Tutarsızlıklar olmamalı)
  5. Bir yazara değil birçok yazara odaklan. Ancak yazardan daha çok kitabın önemli olduğunu da unutma!
  6. Sürekli yazarak yazma tekniklerini öğren.
  7. Soyut değil, somut konulara odaklan.
  8. Zengin hayal gücü ve kelime bilgisi( nüanslar için) film, kitap, oyun kültürü önemli. Zengin hayat deneyimi, farklı insanlar tanımak gerekiyor. (Ateist, dindar, zengin iş adamları, işsiz kahvehane insanları, cemaatler, siyasi örgütler vb.)
  9. Dile çalışırken metnin üzerinden defalarca geçilebilir, defalarca düzeltme, ekleme-çıkarma yapılabilir.
  10. B tipi film ve unutulmuş kitaplardan ilham alınabilir, ilginç fikirler bulunabilir. Bazı harcanmış fikirler üzerine daha iyi çalışılabilir.

ÖYKÜ NASIL SÜRÜKLEYİCİ OLUR?

  1. Öyküde çatışma, şaşırtma, merak uyandırıcı bir şey olmalı (hayatın gerçekleri * vicdan) bu unsur farklı bakış açılarıyla derinleştirilmeli.
  2. Roman tarzı uzun metinlerde bölümler arası geçişler önemli. Her bölümde bakış açısı değiştirilebilir. Olay farklı karakterlerin bakış açılarıyla da anlatılabilir.
  3. Okurun bakış açısı da önemli, okur sadece metinde olanları bilir.
  4. Karakter bir olay yaşadıktan sonra dönüşmeli, değişmeli.
  5. Uzun metinlerde tasvirler yayılarak yedirilmeli. Örneğin bir binanın tasviri yapılırken, karakter binaya girerken bir kısmı, içerideyken bir kısmı, çıkıştayken bir kısmı verilebilir. Diyalog ve tasvirler metinde dengeli bir şekilde yer almalı.
  6. Anlattığın şeylerle ilgili araştırma yapmalısın. (Örneğin Yaşar Kemal Yanan Ormanlarda 50 Gün adlı röportajına hazırlık amacıyla altı ay boyunca hemen her gün İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Kütüphanesine gitmiş, konuyla ilgili bulabildiği tüm kitapları okumuş ve enfes bir röportaj ortaya çıkarmış.)

Yazar: Serkan PARLAK - Yayın Tarihi: 03.09.2014 10:52 - Güncelleme Tarihi: 07.12.2015 16:45
2258

Serkan PARLAK Hakkında

Serkan PARLAK

1975 yılında Bilecik'te doğdu. Ankara Üniversitesi D.T.C.F. Türk Dili ve Edebiyatı bölümünü bitirdi. MEB'de öğretmen olarak çalışıyor. İstanbul'da yaşıyor.

Çeşitli türde yazıları Notos Öykü, Radikal Kitap, Futbol Extra, Edebiyat Otağı ve Kırmızı-Beyaz-Siyah'ta (Samsunspor Kitabı, İletişim Yayınları) yayınlandı.

Derlediği "Başka Semtin Öyküleri" adlı öykü kitabı Bilgi Üniversitesi Gençlik Çalışmaları Birimi tarafından, ilk romanı "Ormanın Kıyısı" ise Roza Yayınları tarafından yayınlandı.

Serkan PARLAK ismine kayıtlı 102 yazı bulunmaktadır.

Yazarımıza ait 3 kitap bulunmaktadır.

Twitter Kitap Satış Sitesi Kitapyurdu.com