❝Değerlendirme Nasıl Olur?❞ Dosyası, Düşünce, Bilal CAN

Hayatımızın her anında gördüklerimizi, duyduklarımızı, okuduklarımızı çeşitli şekillerde değerlendirmeye tabi tutar ve daha evvel bildiğimiz, gördüğümüz, sahip olduğumuz bilgi ve birikimlerle bir değerlendirmeye tabi tutarız. Bu değerlendirmeler kimi zaman nesnel olabileceği gibi kimi zaman ise özneldir.

Değerlendirmeler sözlü olarak ifade edilebileceği gibi yazılı olarak da ifade edilebilir. Bir değerlendirmenin kalıcı olması, onun yazıya geçmesiyle mümkün olur. Değerlendirme sözü yahut değerlendirme yazıları çeşitli şekillerde çeşitli unsurlar üzerine yapılabilmektedir. Bizler değerlendirmelerin yazılı olan kısmını gündemimize taşıyarak, değerlendirmelerin usul ve esaslarını ortaya koyarak, okurları yazının güçlü ve büyülü dünyasına çağırıyoruz. Değerlendirmeler, yazıya ısınmanın ilk aşamaları olabileceği gibi, güçlü değerlendirmeler çeşitli şekillerde yol gösteren, yönlendiren, ufuk açan sonuçlara da neden olabilmektedir. Her değerlendirme farklı bir bakış, farklı bir düşünme tarzının yansıması olarak yer edinir. Değerlendirmelerde çıkış noktası nesnel ölçütler olsa da o değerlendirmeyi ortaya koyanın zihinsel işlemi ile ortaya çıktığı için öznelliği de barındırır. Kişisel zevkler, algıdaki seçicilik, bilgi, birikim, deneyim, sosyal-kültürel-ekonomik durum, hatta ışık, ses, mekân gibi dışsal etmenler bile ortaya konulan/konulacak değerlendirmeyi etkileyebilmektedir. Çünkü her değerlendirme yazıya çağrıdır. Çağrılan – ortaya konulacak metin, kişiden yola çıkarak yayılır. Bir düşünme, bir eylem biçimi/hareket biçimi gerektirir. Ortaya konulan eylem ile doğum süreci başlar ve üzerine eğildikçe bir olgunluğa bürünür.

Yazı, her halükârda bir çağrıdır. Bunun ne şekilde, hangi kalıpla yahut usulle ortaya konulduğunun kanaatimce bir önemi yoktur. Yazı, yaşanan o içsel maceranın, içsel devinim hareketi sonucu ortaya eser çıkartma girişimidir. Yazarak varoluş ispatlanır, yazarak çoğalır, yazarak büyürüz.

Yazı ile çağrımıza kulak arar, bulur, o yankıyı büyütürüz.

Kitaphaber olarak başlattığımız yazı, okuma ve okutma serüvenimizi, bize en çok sorulan bir konuya yoğunlaşarak cevap vermeye çalıştık. "Kitap Değerlendirmesi Nasıl Yazılır?"

Bu konuda olabildiğince tecrübî bilgilere dayanarak, elde ettiğimiz ve hemfikir olduğumuz hususlar çerçevesinde bir dosya hazırlama ihtiyacı hâsıl oldu. Bu dosyada, bu konular dâhilinde daha önce yayınlamış olduğumuz yazıları da bir bu dosyaya dâhil ederek ilginize sunarız.

Tüm yazılara buradan ulaşabilirsiniz:

1. yazı: Kitap Değerlendirme Yazıları Nasıl Yazılmalıdır? - Bilal CAN

2. yazı: Kitap Değerlendirme veya Eleştiri Yazıları Nasıl Olmalıdır? - Ferhat Özbadem

3. yazı: Kitap Tahlili Nasıl Yapılır? - Uğur Cumaoğlu

4. yazı: Şiir İncelemesine Dair - Ethem Erdoğan

5. yazı: 50 Maddede Felsefe Yazılarında Eleştiri - Faik Öcal

6. yazı: Akademik Kitap Değerlendirmede Yol Yordam - Ozan Aytepe

7. yazı: İyi Bir Filmin Kusurları Olması Gerekir; Hayat Gibi, İnsanlar Gibi - Necla Dursun

8. yazı: Kitap Değerlendirme/eleştirme Yazıları Üzerine - Ferhat Özbadem

9. yazı: Kurmaca Metinlerde Eleştirel Yaklaşım - Merve Yurtsever

10. yazı: Kitaplar Hakkında Yazmanın Görünmeyen Yüzü - A.Erkan Akay

11. yazı: Dergi Değerlendirme Yazıları Nasıl Yazılmalıdır? - Gülnaz Eliaçık Yıldız

12. yazı: Seyahatnâmelerde Eleştiri Yazısı Yazmanın Esasları - Murat Deniz

13. yazı: Bir Kitabın Değerlendirilmesine Dair Notlar - Sait Alioğlu

14. yazı: Roman Değerlendirme Yazısı Nasıl Olmalıdır? - Tuba Yavuz

15. yazı: Öykü Tahlilleri ve Eleştiri - Resul Bulama

16. yazı: İyi Yazı Nasıl Yazılır? - Hayrettin Durmuş