Dergi Soruşturması: Behçet Gülenay, Söyleşi, Kitaphaber

Dergi Soruşturması: Behçet Gülenay yazısını ve Kitaphaber yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden okuyabilirsiniz.

Dergi Soruşturması: Behçet Gülenay

12.08.2020 09:00 - Kitaphaber
Dergi Soruşturması: Behçet Gülenay

Sizin için dergi nedir?

Dergiler kültür tarihimizin, edebiyat sosyolojisinin hafızasıdır. Yakın tarihe kadar derdi olanlar için dergiler başlı başına yazın hayatımızda bir okul hüviyeti görmekteydi. Çünkü üretim ve pratiğin yeriydi. Kültürümüzün ve edebiyatımızın kilometre taşları dergilerle döşendi. Fakat günümüzde bu mektebin işlevselliğinden çok emin değilim. Öğrenciler sık sık devamsızlık yapıyorlar. Hatta neredeyse tam devam eden öğrenci yok. Yani okul dediğimiz dergilerimizin düzenli yazar ve okurları yok. Eskiden bir derginin ismi geçti mi kadrosundan en az 5-10 ismi saymak mümkündü. Peki şimdi öyle mi? Farklı kaygılarla edebiyat artık dergilerin dışına taştı. Haliyle dergilere eser gönderenlerin dışında dergileri takip eden ciddi bir okurdan söz etmek pek gerçekçi değil. Dijital mahfiller dergilerin önüne geçmiş durumda. Dolayısıyla Z kuşağının ilgisine mazhar olmak için türedi yazarlar iş başı yaptı. Ya da dergi yazarlığı sosyal medya yazarlığına evrildi. Sosyal medyanın gelişmesi ve sosyal ağların hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmesi herkesi birer sosyal medya yazarı haline getirdi. Bu anlamda Z kuşağının hepsi kendilerini birer yazar olarak gördükleri için, herkes onları takip edip beğensin arzusunda olduklarından dergi dediğimiz okulu bir ihtiyaç olarak görmüyorlar. Doğal olarak dergilerin takipçileri yazarlarıyla birlikte küçük gruplardan ibaret kalıyor.

Takip ettiğiniz dergiler hangileridir?

Çalışama yoğunluğumdan dolayı ocak ayı itibariyle takip ettiğim dergi sayısında azaltmaya gittim. Yine de zaman zaman; Türk Dili Dergisi, Gerçek Hayat, Hece, Temmuz, Varlık, Hayal Bilgisi gibi dergileri takip etmekle beraber düzenli olarak takip ettiğim Ay Vakti, Yolcu, Edebiyat Ortamı ve Nüktedan dergileri var.

Hangi dergilerde yazdınız ve ilk eseriniz hangi dergide yayınlandı?

Alfabetik sıralamaya göre; Akademi, Akdeniz Edebiyat, Artos, Âsî, Aykırısanat, Ay Vakti, Berceste, Cinas Fanzin, Çalı, Damla, Deliler Teknesi, Eğitim ve Çevre, Ekin Sanat, Esmer, Gerçek Hayat, Gezgin, Güllük, Güncel Sanat, Hayal Bilgisi, İkindi Yağmuru, Kaçak Yayın, Kırkbaşak, Kültür Ajanda, Mahalle Mektebi, New Pen, Nüktedan, Ortak Çözüm, Patika, Sebîllürreşad, Sevgi Yolu, Seza, Şair Çıkmazı, Şiiri Özlüyorum, Uzak Ülke, Yolcu gibi dergilerde yazdım.

İlk ödüllü şiirim 1998'de New Pen Dergisi'nde yayınlandı.

Yazarlık sürecinde dergilerin yeri hakkında neler söylersiniz?

Bir yazarın edebiyat tarihindeki yerini anlamak istiyorsak, yazmaya başladığı dergilerdeki zamanları iyi irdelememiz gerekir. Yazarın kemale ermesinde dergiler çok önemli bir yere sahiptir. Gerçek bir okuldan, bir atölyeden farksızdır. Hatta dergi, bir yazarın yeteneklerini ortaya çıkaran ve geliştiren sessiz bir öğretmendir. Onun için, edebiyat tarihimizde bir yazarın nasıl bir etkiye sahip olduğunu anlamak ve onu tanımak için yazdığı dergilerin kültür tarihimizdeki yerini ve önemini bilmenin yararlı olacağını düşünüyorum.

Türkiye'deki genel dergicilik hakkında neler söylersiniz?

Dergilerin mutfak kısmında çalışanlar, dergiciliğin ne zahmetli bir uğraş olduğunu iyi bilir. Bu zahmete karşı ülkemizde, dergiler yeterince okur nezdinde karşılık bulamıyor, toplumumuzda düzenli dergi okuma alışkanlığı yok. Bu da dergilerin kısa soluklu olmasına yol açıyor. Dergi okuma oranlarını yükseltmek, uzun soluklu olmalarını sağlamak için özel bir çaba gerekir. Lakin bu özveriyi de yitirdik.

Oysa şöyle dönüp baktığımızda dergiciliğin ülkemizin tarihinde önemli bir misyona sahip olduğunu görüyoruz. Ülkemizin kuruluşunda çok önemli katkıları olmuştur. Bir ülkenin temelinin harcını karan dergiciliğin bugün bu halde olması içler acısı.

O günden bugüne gelindiğinde dergilerimizin elle tutulur bir ilgi görmediklerine şahit oluyoruz. Bu ilgisizlik onları, üstlendikleri fikir ve sanata öncülük etme misyonundan ve kalitesinden uzaklaştırıyor. Eskiden okul dediğimiz dergilerde münevverlerin yetiştiği gibi günümüzde de fikir işçilerinin yetişmesi imkânsız bir hâl almıştır. Dergiciliğin geleceği pamuk ipliğine bağlı…

Eklemek istediğiniz başka bir şey var mı?

Eskiden ehli kalem, bir ülkü etrafında toplanıyordu. Günümüzde vitrinde kendini gösterme hevesiyle bir araya gelip dergi çıkarmalar amaca hizmetten uzaklaştırıyor. Ne yazık ki çıkarılan çoğu sanat ve edebiyat dergisi suya sabuna dokunmayan bir yayın politikası izlemektedir. Fikirsel algıları harekete geçirecek mesajı doğru ileten yazınsal nitelikli bir yayın politikası izlemediklerinden tarihte iz bırakmış dergilere göre etkileri zayıf kalmaktadır. Ama şartlar ne olursa olsun dergileri yaşatmalıyız. Çünkü dergiler edebiyatımıza nefes aldıran akciğerler gibidir.

Teşekkürler.

Asıl ben size böylesine önemli bir konuyu soruşturduğunuz için çok teşekkür ederim. Yayın hayatınızda başarılar diliyorum.


Behçet Gülenay

1979 Batman, Düzmeşe doğumlu. Dicle Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Sınıf Öğretmenliği bölümünden 2002'de mezun oldu. O gün bugündür başladığı meslek hayatında öğrencileriyle birlikte öğrenmeye devam ediyor. Ömrünün son nefesine kadar talebe olarak kalmaya niyetli. Halen Batman Bilim ve Sanat Merkezi'nde bir şeyler öğrenmenin gayreti içerisinde. Şiir ve yazıları birçok dergide yayınlandı. Uzak Ülke dergisine emek verdi. Yerel gazetelerde köşe yazarlığı yaptı. Radyoda şiir programı sundu. Şiir başta olmak üzere deneme ve hikâye alanında çeşitli ödüller aldı. 2018 yılında Sakarya, Taraklı Belediyesi tarafından "Yılın En İyi Çocuk Edebiyatçısı" ödülü ile ödüllendirildi. 2017-2018 yıllarında Batman'daki okur yazar buluşmalarına öncülük yaptı. Batman'da kitap fuarının düzenlenmesi için çeşitli girişimlerde bulundu. Ülkemizde okuma kültürünün yaygınlaşması için 2 yıl boyunca (2017-2019) kendisinin başlattığı "Her Güne Bir Kitap" kampanyası ile Türkiye'nin her yerine isteyen herkese her gün kitap hediye ederek 7'den 70'e insanımızı kitap okumaya teşvik etti. Bu sosyal sorumluluk projesini ülkemizde okuma kültürünün geliştirilmesi için, "Her Güne Bir Kitap" adıyla önerdi. Proje; 2018 Türkiye Okuma Kültürü Çalıştayı'na kabul edildi ve 2018 Okuma Kültürünün Geliştirilmesi Çalıştayı Sonuç Raporunda yer aldı. 2019 yılında bölgede bir ilk olan Batman Düşünce ve Yazarlık Atölyesi'ni kurdu. Kurduğu atölye bünyesinde Medeniyet Sohbetleri gerçekleştirdi. TYB üyesi olan Gülenay'ın çalışmaları bir dönem Behçet Yani imzası ile yayınlandı. Yazarın eserleri şöyle gruplandırılabilir.

Hikâye: Dünyanın En Mutlu Çocukları

Bilim Öncüleri (Portre Hikaye): Ömer'le Bir Kutu Macera-Mağribî, Ömer'le Bir Kutu Macera-İbrahim Hakkı, Ömer'le Bir Kutu Macera-Huneyn bin İshak

Mizah: Gülmek Bedava

Masal: Çiçek Ülkesini Arılar Yönetiyor, A'kıl Gözüme Kaçtı

Roman: Suda Yanan Ayetler, Elma Isırığı

Deneme: Söyle Sen Aşk mısın?, İkra ile Uyanmak

Şiir: Aşk DüşükYaptı, Siyah Zamanlar


Yazar: Kitaphaber - Yayın Tarihi: 12.08.2020 09:00 - Güncelleme Tarihi: 21.11.2021 21:24
4063

Kitaphaber Hakkında

Kitaphaber

Kitaphaber adına bazen yeni çıkan bir kitabı tanıtırken bazen bizden bir şeyler paylaşırken ve bazen de alıntı ve yeni çıkanlar kullanıcı isimleriyle paylaşmayı tercih etmediğimiz veya hangi profil altında paylaşmanın uygun olduğunu bilemediğimiz içerikleri bu kullanıcı profiliyle paylaşıyoruz. Bir dönem kitaphaber adına yaptığımız söyleşileri de bu isimle paylaştığımız olmuştur.

Kitaphaber ismine kayıtlı 127 yazı bulunmaktadır.

Yazarımıza ait 8 kitap bulunmaktadır.