Duyguların Dili Dosyası: Mektup, Kara Tahta, Misafir Köşesi

Gamze Maraz yazdı...

Rahatla. Toparlan. Zihnindeki bütün düşünceleri kov gitsin. Yazdıklarım 'olası' bana göre olası düşüncelerdir. Bırak dünya belirsizlikler içinde yok oluversin. Biz Calvino'nun Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu eserinin iz düşümüne gidelim. Herkesin kendinden bir şeyler bulacağı, kendi beni ile özdeşleştirebileceği bir 'sen, zincirine vuralım ruhumuzu.

Kahramanımız ben. Evet, yanlış okumadın, ben. Aynı zamanda sen. Yazar ikinci tekil anlatımla üst kurmacayı birleştirip hepimize sesleniyor. Başlayan ama bitmeyen öykülerin dünyasına dalıyoruz. Belki de yarıda kesilerek bitirilen öyküler.

Daha en baştan 'okurum' diye sesleniyor bize Calvino. İnsanın 'efendim' diyesi geliyor. Bu bana 'Ey kari' diye okuruna seslenen Ahmet Mithat Efendiyi çağrıştırıyor. Kulvarları farklı gibi görünse de 'Müşehedat'ında üst kurmaca bir metin olduğunu hatırlayalım. Calvino Ahmet Mithat Efendiyi tanır mı bilmem amma 'her başlamış ve yarıda kalmış roman yön değiştiren bir yola tekabül eder' yolları bir yerde tekabül etmiştir belki de.

Calvino biz okurlarını övüyor; duyarlısın, dikkatlisin diye. Sahip olmak istediği okur profilini oluşturuyor. 'Her vazgeçilen seçenekte, geriye kalan da kendi içinde çatallanır. Bu yüzden Calvino okumayı bırakmadan sürdürmek gerekir.

Okudukça ufkumuz genişleyecek, algılarımız açılacaktır. Işıklar kendi solgun halelerinin ötesini aydınlatmıyorsa pek önemi yoktur. Solgun yönlerimizi aydınlatmayı dileyip okumaya devam etmeliyiz. Her bölümde önümüze yeni dünyalar, duygular açılıyor. 'Bir kitap okudum hayatım değişti.' Deme şerefine nail olacakken senfoni yarıda kalıyor, karanlık bir denizin ortasında bırakıyor bizi yazar. Okumaya sabırla devam etmeliyiz çünkü 'Sen artık dünkü sen değilsindir'. Valerian ve Irina belki bir 'düş' te karşılaştı sevgili okur. Biz de seninle ideaların iz düşümünde buluşalım. 'Okumak olmak üzere olan ve şimdilik kimsenin olacağı bilmediği bir şeye doğru ilerlemektir' dediği gibi Ludmillanın, her uçurumdan başka bir uçuruma açılalım.

Biçim ve şekil olarak sarmal şekilde üst kurmaca bizi içine çekiyor. Akıl üstü akıl gibi bir şey bu. Yazar kim, kahraman kim renkler karışıyor birbirine. Tamamlanmamış metinlerin bir araya gelmesi ile bir romanın giriş cümlesi hasıl oluyor sadece.

Okumayı sürdürürken acaba bir şey kaçırdım mı diye düşünüyoruz. Kullanım süremiz dolmadan giriş cümlesini tamamlamalıyız. Okuması zor olan bir kitap elimizdeki. Yazar adete bizi 'kişiliksizleştiriyor' sen diyerek. Evrensel boyutta ortak bir noktaya taşıyor okurlarını. Okuma boyunca bizi bırakmıyor yazar. Sonunda sormadan edemiyor.' Sonunu bekleyen öykü hangisi?' senin öykün hangisi? İsmin, cismin, mevkin ne olursa olsun beden bir üniformadır. Yarım kalmışlıkların başka çehrelerde tamamlanacaktır. Çünkü 'Hepimiz Gogol'un Paltosundan çıktık.'