Fıtri Olanla Yüzleşme: İsa'nın Yamalı Gömleği, Düşünce, Ethem ERDOĞAN

"Modern zamanlardan beri Allah Resûlü'nün hayatı olan Kur'an ile bağlantımızı kuracak aletlerden yoksun bırakılmamız, Kur'an'ı anlamaya ve bilmeye dönük hamlelerimizi boşa çıkarmayı başardı." Bir gerçeğin itirafı ama evvelemirde biz Müslümanlar için içerden yapılan çok sağlam bir tenkit ve uyarıcı bir tespit.

Sait Mermer'in Profil'den çıkan "İsa'nın Yamalı Gömleği" kitabı var elimde. Yaşamak ile yazmanın birbirinden ayrılamayacağı gerçeğinin ilk kez bu denli çarpıcı biçimde ifadesiyle muhatap oldum. Onunla ve eseriyle ilgili yapılan değerlendirmelerde düşünceyi ve düşünmenin ehemmiyetinin neden bunca öne çıkarıldığını, hayat kitabının kurgusunda düşünmenin yerini gördüm.

Ontolojik olarak insanın, Hz Adem'den günümüze kadar peygamberler tarihinin bir insanın tarihi olmaklığı, bu aktarmanın fıtraten oturduğu bağlam tamamen yeni bir okuma ve algılama biçimi / yöntemi olarak duruyor. Bu yöntem anlamı arama hususunda hassaları fazlaca açık olanlar için, özellikle de bulma eylemli kıvamın teşnesi halindekiler için temiz ve duru bir su kaynağı. "Aziz'in karısı gömleği tamamen yırtıp Yusuf'u ele geçirseydi, insan, varlık hakkındaki bilgiye muhkem olarak ulaşabilecekti. Fakat, varlık bilgisi müteşabih olarak kaldı. Bu da düşünme eyleminin var oluşunu gerektirdi. Dünya'nın anlamı budur. Bu yüzden düşünce hep yırtık kalacaktır…"

FITRİ olanın metinde gördüğümüz şeklinin "Vahiy ve sünnet", "peygamberimizin Kur'an'ın insan sureti" oluşu ile şekilleniyor kurgu. Fıtri olanın insan eliyle bozulmaya çalışılmasının, aslında insanlığı yok eden muharrik bir yanı olduğu açık. "Düşüncenin Kalbini Yarmak" ta, kutsal kitaplar üzerinden yapılan tahrifatın, Allah'ın dinini ve kurallarını yok sayma, hatta Allah'la inatlaşma olması ve bir netice olarak ortaya çıkarılan batı fikrinin, inançları hayatın dışına çıkarmasına kadar varan, o kadar ki buna da 'aydınlanma' denmesine giden girift ve zor yolculuğuna dair ipuçları veriyor. Bu neticede "batı" modelinin esasen fıtri olanla çelişik, teknik ikilemini "Samiri'nin buzağısı" hikâyesi merkezinde değerlendiriyor.

İsa'nın Yamalı Gömleği'nin ikinci bölümünde "Modern Müslüman Aklı'nın Eleştirisi"ni yapan yazar "çözüm önerisi" olarak İslamcılık tartışmasını ülkede belki de bu minvalde ilk kez bir düzleme oturtuyor. İslamcılık fikriyatının Haricîlikten Mutezile'ye, Selefîyye'den Modern İslamcılık'a kadar, pek çok çıkma ve değişme birikimine vurgu yapıyor. Bu kısımda içerden samimi ama acıtan bir eleştiri var. Soğuk kış geceleri için fazlasıyla sıcak ve tahrik edici bir eser.

İsa'nın Yamalı Gömleği
Sait Mermer
Profil Yayınları
264 Sayfa