Görüş: ❝Kitaplar Dergiye mi Dönüşüyor?❞, Kara Tahta, Ayşe BAĞCA

Baudrillard'in simülasyon dünyasında şeylerin değerini göstergeler belirlerken, sürekli değişime uğrayan ve metalaşan bilginin tüketim çağında hakikati tekrar sorgulanmaya muhtaçtır. Kitaplarla kültür ve ideoloji pazarlayan küresel dünya, sanki bir bilim kurgu filmindeki gibi kendi kendini bir süre sonra imha eden mesajlar yayıyor etrafına. Bir dönem çıkışıyla dünyayı kasıp kavuran bir kitap kısa bir süre sonra esamesi okunmamacasina bütün izleriyle kaybolup gidiyor. Fiziksel varlığıyla yok olan kitap zihinsel kodlarını hedefine başarıyla ulaştırmaktan geri kalmıyor. Bu kitaplar göstergelerin işaretleri, peki geri kalan diğer yazınsal ürünler nerede kalıyor? Dijital çağın olanaklariyla varlığını ispat edebilenler yaşamayı başarırken kimi de okuyucuyla buluşmadan tozlu raflarda ömrünü sonlandırıyor. Fakat bugün kitap eski kadim bilgiyi ruhunda taşımıyor. Çünkü her tür ilahi bağını koparmak isteyen yeni modern ve postmodern dünya tipolojisi elinde bulunan her yazınsalı ifsad etmeyi kendine görev bilecektir.

Tüketime göre sınıf farklarının belirlendiği çağımızda, tüketimin temel esasları da bir taraftan hazza dayanır. Haz bize anı yaşamayı salık verir. Kendini düşünme ve hazla varetme fikri her kanaldan bize zerkedilir. Pornografik kullan-at düşünceler, dayanılacak bir güç, bir değer ya da bir hakikat bulamadığında zihni iğdiş edecek ve sahte gelip geçici anlık değerlere bağımlı hale gelecektir. Yaşamın hakikatini asırlardır kitapla bilmiş ve öğrenmeye çalışmış insan, hazlarının ve kendisine gösterilenin tesiriyle kitabiliğinin üzerinde tepinir hale gelmiştir.

Peki hiç mi hakikati söylemez bu asırda kitaplar? Elbette hakkı teslim eden savunan ya da tenkit eden, iyiliği güzelliği anlatan, acıyı dillendiren pek çok eser ortaya çıkar. Fakat onların ebedîliğini değer yargılarınız belirler. Hazzın tekelleştiği bu çağda kitabın kaderi dünyanın bir illüzyon gösterisinden öteye geçmeyen sahte ve yanıltıcı tarafını tekerlekten geçtiğini bilmek gerekir.

Kitaplar, çağın susmayan vicdanı, çağın susmayan sesidir. Günümüz bilimsel gürültülü çağının içinde kitaplar, seslerini sessizce ama kalıcı bir biçimde duyurmaya çalışır. Bu sesleri, durup ancak ona kulak verenler duyabilir. Kitaplar, sessiz bir çığlık, fakat neyi neye yaslayacağını bilen bir sesle kendini duyurur, onu dinlemek isteyenlere. Ekranlar, hiçbir zaman kitabın sayfalarının yerini almayacak. Bu bir temenni değil, bilimsel bir gerçekliktir. Çağın olanakları çeşitli açılardan yazım-yayın alanında değişim ve dönüşümleri ortaya çıkartsa da kitaplar kadım geleneklerini devam edecektir. Sadece muhatapları değişecek, belki ona farklı açılardan yaklaşım durumları söz konusu olacak ama kitaplar her daim olacak.

Kitapların şekli, boyutu, kullanılan fiziki unsurları zamanla değişebilir. Daha renkli – görsel açıdan daha zengin- daha büyük puntolar yahut daha farklı yazı karakterleri… bunlarınn hepsi kitabının bir çeşit zenginliği… Fakat kimi zamanlarda da kitaplar bir değer kaybına uğrayabilir. Bu kitaba dair yaklaşım biçiminin sorgulanmasına neden olur. Bu durum kitaba karşı hürmetin yitimi.

Kitap farklı boyutlarda, farklı fiziksel özelliklere sahip yapılarda olabilir ama hiçbir zaman ona karşı bir hürmetsizlik edilmemeli. Bu onun içinde barındırdığı bilgiye bir tür hakaret, sahip olduğu kadim mirasa bir hakaret olarak algılanır.

Kitaplara dair yaklaşım biçimleri, kişinin bilgiye verdiği öneme göre değişebilir. Kitap gündelik hayatımızda neye tekabül ediyor. Gündelik yaşantımızda kitaba ne kadar yer veriyoruz. Verdiğimiz vakit-nakit durumu bizim bilgiye- kendi arayışımıza, kendi susuzluğumuza ve kendi çölümüze dair bir açıklamayı da içerisinde barındırıyor. Kitaba yaptığımız yatırım nispetince bilgiye yatırım yapar, bilgiye sahip çıkarız. Sahip olduğumuz kitaplık nispetince bir dünyaya sahibizdir aslında.