Hece Dergisinden Türk Edebiyatında Deneme Özel Sayısı, Dergi, Dergihaber

Hece Dergisinden Türk Edebiyatında Deneme Özel Sayısı yazısını ve Dergihaber yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden okuyabilirsiniz.

Hece Dergisinden Türk Edebiyatında Deneme Özel Sayısı

09.06.2020 09:00 - Dergihaber
Hece Dergisinden Türk Edebiyatında Deneme Özel Sayısı

Hece Yayınları, başlangıcından bu yana yayımladığı bini aşkın kitap, 284. sayısına ulaşan Hece ve 99. sayısı yayımlanan Heceöykü dergilerinin yanında, her biri büyük bir emek, çaba ve sorumluluk bilincinin ürünü olan, kapsamlı ve nitelikli özel sayı geleneğini sürdürüyor ve 40. özel sayı olarak Türk Edebiyatında Deneme Özel Sayısı'nı Haziran 2020'nin ilk günlerinde okuyucusuyla buluşturuyor.

Rasim Özdenören'in öncülüğü ve Ali Karaçalı'nın editörlüğünde 122 yazar ve akademisyenin katkı verdiği 944 sayfalık bu anıtsal özel sayı öncelikle Türk edebiyatında edebî bir tür olarak Deneme'nin 'bilançosunu çıkarma'yı, başlangıcından bu yana deneme alanında ortaya konulan emeğin topluca görülmesini, adları denemeyle anılan yazarların yakın okumalarla görünür kılınmasını, bilgi ve bilinç düzeyine taşınmasını hedefliyor.

Türk edebiyatında ilk kez bu denli kapsamlı ve yoğun bir emekle ortaya konulan Türk Edebiyatında Deneme Özel Sayısı, denemeye ilişkin geniş ve çok yönlü bir okuma evreni ve açı çeşitliliği sunuyor.

Bu özel sayıda, bir edebî tür olarak denemenin ne olduğu, doğuşu, Batı'daki ilk örnekleri, Türk edebiyatı tarihinde ve günümüzde denemenin nasıl bir seyir izlediği; türün kendi içindeki ivme, yönseme ve uzanımları; diğer türlerle ilişkisi, etkisi, ayrımı ve edebiyatımızda türe katkılarıyla öne çıkan, adları denemeyle birlikte anılan yazarların hem yazınsal bir tür olarak denemeye hem de edebiyat ve düşünce hayatımıza katkıları yakın okumalarla irdelenirken; aynı zamanda toplumun fikir öncüleri olan yazarların düşünce dünyaları üzerinden ülkemizde son yüzyılda yaşanan zihnî dönüşüm ve parçalanmaların, toplumsal ayrışma ve kırılmaların -cumhuriyet, modernleşme, batılılaşma, yerli düşünce vb.- kavramlar üzerinden de yeniden okunup değerlendirildiği, bir yönüyle Türkiye'nin düşünce haritasının bilinç düzlemine taşındığı kapsayıcı ve kuşatıcı bir bakış açısıyla ele alınıyor.

Rasim Özdenören'in yazısında da değindiği gibi "edebiyatın pervasız ve yaramaz türü" olarak da anılan ve okuyucuyla doğrudan ve sıcak bir ilgi kuran deneme, hangi türde yazarsa yazsın yazarların büyük çoğunluğunun kayıtsız kalmadığı bir tür olmuştur. Buna rağmen okuyucuda bulduğu karşılığı edebî kamuda bulamayan deneme türü ilk kez bu denli geniş bir çerçevede ele alınarak edebî kamunun ilgisine sunuluyor.

Edebiyatla ilgilenen genel okurdan başlayarak araştırmacı, akademisyen ve üniversiteler için bir başvuru kaynağı olacak Türk Edebiyatında Dememe Özel Sayısı'nın içeriğinde yer alan ana başlıklar ve yazarlarımızdan bazılarının isimleri şunlardır:

Edebî Bir Tür Olarak Deneme bölümünde: Ahmet İnam, Arif Ay, İbrahim Demirci, Yavuz Demir, Turan Karataş, Ersin Nazif Gürdoğan ve Bilgin Güngör;

Dünden Bugüne Deneme bölümünde: İbrahim Demirci, Gürsel Aytaç, Mehmet Sümer, Birsen Karaca, Selma Baş, Dursun Ali Tökel, Kudret Ayşe Yılmaz, Yunus Balcı ve Vural Kaya;

Denemenin Sınırları bölümünde: İsa Koyuncu, Vefa Taşdelen, Oğuz Demiralp, Kurtuluş Kayalı ve İsmail Karakurt yazarken,

Soruşturma bölümünde on beş yazarımızın denemeye ilişkin görüşleri ile Türk edebiyatında deneme yazarlarının ele alındığı,

Yakın Okuma bölümünde doksan yazarla ilgili doksan iki yazı yer aldı.

Türkçede Deneme Üzerine Yapılan Çalışmalar bölümünü İbrahim Veli Süzer,

Bibliyografya bölümünü ise Kemal Temizer hazırladı.

İyi okumalar dileriz.


İÇİNDEKİLER

  • Rasim Özdenören/ Deneme: Edebiyatın Pervasız ve Yaramaz Türü
  • Ali Karaçalı/ Sunu: İki Dünya Arasında Deneme

BİRİNCİ BÖLÜM: EDEBÎ BİR TÜR OLARAK DENEME

  • Ahmet İnam/ De-Neme
  • Arif Ay/ Deneme Nedir Ne Değildir?
  • İbrahim Demirci/ Denemenin Dengi Yahut Dengesi
  • Yavuz Demir/ Bir Muamma Edebî Tür: Deneme
  • Turan Karataş/ Bir Edebî Tür Olarak Deneme
  • Ersin Nazif Gürdoğan/ Deneme Edebiyat Türleri Arasında Şiirin Süt Kardeşidir
  • Bilgin Güngör/ Denemenin Yapısı: "Ben Ülkesi"nin Sınırlılıkları yahut Sınırsızlıkları

İKİNCİ BÖLÜM: DÜNDEN BUGÜNE DENEME

1) BATI EDEBİYATINDA

  • İbrahim Demirci/ Denemenin Doğuşu, Montaigne ve Sonrası
  • Gürsel Aytaç/ Thomas Mann'ın Denemeleri
  • Mehmet Sümer/ "Amerikan Dini"nin Peygamberi: Ralph Waldo Emerson ve Denemeciliği
  • Birsen Karaca/ Edebî Bir Tür Olarak Denemenin Rus Edebiyatındaki Yeri

2) TÜRK EDEBİYATINDA

  • Selma Baş/ Türk Edebiyatında Denemenin Tarihsel Serüveni
  • Dursun Ali Tökel/ Eskiler de Denerlerdi: Bir Denemeci Olarak Şâir
  • Kudret Ayşe Yılmaz/ Divan Edebiyatında Denemeye Varan Arayışlar
  • Yunus Balcı/ Günümüz Türk Edebiyatında Deneme
  • Vural Kaya/ Çocuk Edebiyatında Deneme Türü Üzerine Kısa Bir Değerlendirme

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: DENEMENİN SINIRLARI

  • İsa Koyuncu/ Deneme ile Bilimsel Yazının Sınırlarında
  • Vefa Taşdelen/ Deneme Boyunca Felsefe, Felsefe Boyunca Deneme
  • Oğuz Demiralp/ Eleştirel Deneme
  • Kurtuluş Kayalı/ Birikimin Yoğunluğunun ve Birikimin Sığlığının Dayattığı Deneme Yazarlığı
  • İsmail Karakurt/ Deneme Denemede Kalmaz

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: SORUŞTURMA

  • Necati Mert/ Benim İçin Deneme
  • Ali Haydar Haksal
  • Arif Ay
  • Feridun Andaç
  • Mustafa Ruhi Şirin/ İnsanlı Deneme İnsansız Deneme
  • Necip Tosun/ Deneme Neyi Dener
  • Cemal Şakar
  • Yılmaz Daşcıoğlu
  • Gökhan Özcan
  • Ömer Erdem
  • Ali Ayçil/ Deneme ya da 'Benim Nazarım'
  • Bâki Ayhan T.
  • Murat Yalçın
  • Hasibe Çerko/ Denemenin Görece Hazzı
  • Abdullah Harmancı

BEŞİNCİ BÖLÜM: YAKIN OKUMA/ TÜRK EDEBİYATINDA DENEME YAZARLARI

  • Elmas Karakaş/ Deneme ve Sohbet Arasında Bir İstanbul Yazarı: Ahmet Rasim
  • Ertan Örgen/ Denemeleri ile Halit Ziya'ya Bir Yer
  • Necmettin Turinay/ Edebiyatımızın Derin Irmağı: Abdülhak Şinasi Hisar
  • Mehmet Narlı/ Musâhabat-ı Yahya Kemal
  • İbrahim Demirci/ Deneme Yazarı Ahmet Haşim
  • Ali Sali/ Lügat Sipariş Edilen Muhalif: Refik Halid Karay
  • Özgül Özbek Giray/ Refi Cevat Ulunay'ın Denemeleri
  • Mustafa Balcı/ İsmail Habib Sevük ve Deneme
  • Uğur Yıkan/ Peyami Safa'nın "Objektif"inden
  • Safiye Gölbaşı/ Yeninin Eskimeyen Temsilcisi: Nurullah Ataç
  • Zelkif Yıldırım/ Felsefeci Nusret Hızır'ın Denemeciliği
  • Dr. Mehmet Kahraman/ Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Denemeciliği ve Denemeleri
  • Selmani Karadoğan/ Suut Kemal'in Denemeleri Üzerine
  • Necati Mert/ Selâhattin Batu ve Denemeleri
  • Sema Bayar/ Samiha Ayverdi Denemeciliği: Bir Medeniyet Rüyası
  • Hakan Soydaş/ Bir Deneme Yazarı Olarak Cevdet Kudret'in Dil, Edebiyat ve Eğitim Üzerine Görüşleri
  • Ceren Selvi/ Mümtaz Turhan'ın Denemeciliği ve Denemeleri
  • Ali Galip Yener/ Sabahattin Eyüboğlu'nun Denemeleri Üzerine
  • Nagihan Şahin/ Bir Öğretmen Denemeci: Sabahattin Eyüboğlu
  • Muhammet Sani Adıgüzel/ Nurettin Topçu: Denemelerle Var Olmak
  • Arif Ay/ Vedat Günyol'un Kendince Denemeleri
  • Ruhi İnan/ Orhan Burian: Kısa Bir Ömre Sığanlar
  • Ali Galip Yener/ Melih Cevdet Anday'ın Denemeciliği Üzerine
  • Suavi Kemal Yazgıç/ Haldun Taner'in Denemeleri
  • Necmettin Turinay/ Mehmet Kaplan'ın Erken Sabah Ayinleri: Ya Ben Öleyim mi Söylemeyince!
  • Serhat Demirel/ Denemeyi Şiirleştirmek: Behçet Necatigil'in "Lirik Nesirler"i
  • Yusuf Turan Günaydın/ Cemil Meriç'in Deneme Alanında 'Defter-i Âmal'i
  • Ali Ulvi Temel/ Tarık Buğra'nın Denemeleri
  • Bâki Asiltürk/ Hüseyin Cöntürk'e Eleştirel Bakış
  • Leyla Burcu Dündar/ Binbir Gece Denemecisi: Salâh Birsel
  • Arif Ay/ Denemenin İzinde Bir Yazar: Rauf Mutluay
  • Hüseyin Soylu/ Eleştirel Denemenin Kıyılarında: Asım Bezirci
  • Sercan Ceylan/ Selahattin Hilav: Felsefe ve Edebiyat Sarkacında Eleştirel Denemeler
  • A.Cüneyt Issı/ Geçerken Karşılaşmalar "Önsöz" Yazılarından Adalet Ağaoğlu'nun Denemeciliğine
  • Nurcan Ankay/ Bir Deneme Yazarı Olarak Bilge Karasu
  • Ali Galip Yener/ Mehmet H. Doğan'ın Denemeciliği Üzerine
  • İsmail Sert/ Deneme Yazarı Cemal Süreya
  • Yılmaz Daşcıoğlu/ Sezai Karakoç'un Denemelerinde Yapı, Biçim ve Düşünce
  • Ali Necip Erdoğan/ Anlam Avcısı Bir Yazı Ermişi: Tahsin Yücel
  • Münire Kevser Baş/ Akşit Göktürk: Deneme ile Eleştiri Arasında
  • Mehmet Şahin Yavuzer/ Kentlerin Dilini Okuyan Yazar: Uğur Kökden
  • İrfan Çevik/ Susa Susa Nuri Pakdil
  • Mücahit Gündoğdu/ Onat Kutlar'ın Denemeleri
  • Tuba Dere/ Ferit Edgü'nün Denemeleri Hakkında Bir Deneme
  • Eyüp Tekin/ Özdemir İnce'nin Denemeleri Üzerine Bir Eleştiri Denemesi
  • Arif Ay/ Doğan Hızlan'ın Denemelerine Bir Yaklaşım Denemesi
  • Mustafa Orçan/ Erol Güngör'de Beş Boyutlu Deneme
  • Müzeyyen Çelik/ Çok Yönlü Bir Edebî Deha: Cahit Zarifoğlu'nun Denemeleri
  • Şaban Sağlık/ Sanatçının Deneme Yazarı Olarak Portresi yahut Rasim Özdenören'in "Düşünsel Duruş"u
  • Selim Somuncu/ Şiir Çözümleyen Değil Şiir Düğümleyen Denemeler: Alaeddin Özdenören'in Şiir Yazıları
  • Duran Boz/ Akif İnan'ın 'Acı Tarlası'ndan Köprü Kurmak
  • Necla Ankay/ Türk Denemeciliğinde Özgün Bir Sima: Önder Şenyapılı
  • Mehmet Kurtoğlu/ Evrensel ve Büyülü Dilin Samimi Denemecisi: Atasoy Müftüoğlu
  • Zeynep Rana/ Kendi Dünyasını Seyre Dalmış Usta: Ahmet Cemal
  • Hayrettin Orhanoğlu/ Murat Belge'nin Denemelerinde Nedenselliğin Boyutları
  • Osman Özbahçe/ Düşmeyen Kale: İsmet Özel
  • Zeynep Sati Yalçın/ Eleştirel Denemenin Öznelliğinde Füsun Akatlı Denemesi
  • Erdem Dönmez/ Taşranın Merkezle Hesaplaşması: Necati Mert'in Denemeleri
  • Banu Altınova/ Gündüz Vassaf'ın Denemeleri ve Denemeciliği
  • Mehmet Kahraman/ Mustafa Kutlu'nun Hayat Tasavvuru
  • Aziz Kağan Güneş/ Kelimelerin Türevini Almak: Ahmet İnam'ın Denemeciliği
  • Hâle Sert/ Selim İleri'nin Denemeleri: Çiçek, Bahçe İçre
  • Ahmet Sait Akçay/ Karşılaştırmacı, Entelektüel ve Şair: Ebubekir Eroğlu
  • Mehmet Özger/ Ali Haydar Haksal Denemeciliği ve Denemeleri
  • Seher Özkök/ Dil, Melankoli ve Şiir: Oğuz Demiralp'in İki Deneme Kitabında Denemeyi Şiirlemek
  • Mehmet Aycı/ Gergedanla Güreşmek: Bir Enis Batur Külliyatı Okuma Denemesi
  • Dinçer Eşitgin/ Orhan Pamuk'un Renk Verdiği Düzyazılar
  • Mustafa Köneçoğlu/ Hüseyin Su Denemelerindeki 'Yük' ya da 'Özü Örten Her Şeyi Kırmak'
  • Âtıf Bedir/ Edebiyat Dergisinin Üç Şair Denemecisi Turan Koç, Arif Ay, Ali Göçer
  • Pınar Alçiçek/ Türk Kültürünü Kadrajına Alan Beşir Ayvazoğlu ve Denemeciliği
  • Rüveyda Durmaz Kılıç/ Nilüfer Kuyaş: "Deneme Yazarlığın Esas Sınavı"
  • Engin Elman/ Feridun Andaç'ın Deneme Dünyası
  • Beyhan Kanter/ Çocuklar İçin, Çocuklarla İlgili Denemelerin Usta Yazarı: Mustafa Ruhi Şirin
  • Hatice Bildirici/ Patikalar ve Manzara Arasında İmgelerden Kavramlara Nurdan Gürbilek Denemesi
  • Osman Bayraktar/ İbrahim Demirci'nin Denemeleri
  • Burcu Tütak/ Osman Bayraktar'ın Denemeciliği ve Denemeleri
  • Abdullah Harmancı/ A. Ali Ural Denemeciliği: Emek mi? İlham mı? Kültürel mi? Duygusal mı?
  • Mahmut Coşkun/ Kuramsal Deneme Sanatı: Necip Tosun
  • Leyla Arsal/ Metin Kayahan Özgül'de Deneme'yi Deneme
  • Mehmet Solak/ Cemal Şakar Ne Söyler?
  • Alpay Doğan Yıldız/ Felsefî Düşünce Sosyolojik Gözlem, Edebî Anlatım ile Yoğrulmuş Denemeler Fatma Barbarosoğlu'nun Denemeleri
  • Mehmet Doruk Kandemir/ Fatma Barbarosoğlu'nun Denemeleri
  • Yunus Nadir Eraslan/ Öykü ve Romana Sığmayan Müktesebattan Taşan Yazılar
  • Bilal Demir/ Ali Galip Yener'in Denemeleri ve Denemeciliği
  • Mehmet Bakır Şengül/ Edebiyatın Tanıklığında Bir Deneme Yazarı: Mustafa Aydoğan
  • Mustafa Uçurum/ Hüseyin Akın'dan Sorgulayan Denemeler Geçidi
  • Özlem Güner/ Gökhan Özcan Denemeleri ve Denemeciliği
  • Alpay Doğan Yıldız/ Ali Ayçil: Kaleminin Merkezinde Şiir Olan Bir Yazardan Denemeler
  • Süleyman Ceran/ "Dünyayı Bir Kenara" Yazan Metinler: İbrahim Tenekeci'nin Denemeleri
  • Hüseyin Kaya/ Duru Bir Irmağın Şarkısı, Mehmet Aycı'nın Denemeciliği
  • Ayşe Ertuş / Denemede Avangard Bir Soluk: Hayriye Ünal ve Denemeciliği
  • Ali Bal/ Denemenin Şiirsel Sesi: Mustafa Uçurum

ALTINCI BÖLÜM: TÜRKÇEDE DENEME ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALAR

  • İbrahim Veli Sözer/ Türkçede Deneme Üzerine Yapılmış Çalışmalar Çalışmalar: Özel Sayılar/ Dosyalar/ Kitaplar/ Tezler/ Deneme Ödülleri Deneme Ödülleri

YEDİNCİ BÖLÜM: BİBLİYOGRAFYA

  • Kemal Temizer/ Türk Edebiyatında Deneme Kitapları Bibliyografyası

Yazar: Dergihaber - Yayın Tarihi: 09.06.2020 09:00 - Güncelleme Tarihi: 29.11.2021 08:21
6290

Dergihaber Hakkında

Dergihaber

Dergilerin son sayıları hakkındaki kimi içerikleri bu profil altında yayımlıyoruz. Bu içerikler tanıtım bülteninden derlenmiş olabileceği gibi alıntı da olabilir. Nadiren kendi yazdığımız içerikler de olabilir.

Deginizin yeni sayı duruyu bültenlerini [email protected] adresine gönderebilirsiniz.

Dergihaber ismine kayıtlı 958 yazı bulunmaktadır.