Herkes İçin Serisi; Felsefe 101, Düşünce, Mustafa ATALAY

Son zamanlarda kitap yazımının bütün alanlarında oldukça fazla eserin çıktığı bir noktada, temel bilgileri içeren eserlerin öne çıkmaya başladığını görmekteyiz. Özellikle sosyoloji, felsefe, sanat, ekonomi, din ve edebiyat gibi temel alanlarda giriş mahiyetindeki eserler, okuyucunun zihninde temel bir bilginin oluşmasına katkı sağlayan bir pozisyon üstlendi.

Bazı alanlarda detaylı metinlere inmeden mukaddimelerde uzun bir vakit geçirmenin gerekliliği gün geçtikçe daha çok fark edilmeye başlandı. Zira metinlerin tarihi konumu, birbiri ile ilişkisi, atıf yapılan yönleri ve şerhleri, mekânlarla ilişkisi ve yazarın hayat serencamını bilmeden o alanla ilgili birikimleri yerli yerine koymak oldukça zorlaşmaktadır.

Bu minvalde, Say Yayıncılığın “herkes için” mottosuyla çıkan, “101 dizisi” eserleri, bazı alanlarda okuyucunun zihninde oluşacak karmaşıklıkları giderecek, bu arada temel öğretileri de özet olarak sunacak bir imkan sağladı. Şimdi ele alacağımız eser de, felsefe gibi temel bir alanda, her türlü felsefik yazar ve metinlerin olduğu karmaşıklığı sadeleştirerek okuyuculara temel doktrinleri sunan bir eser.

Paul Kleinman’ın kaleme aldığı eseri Şükrü Alpagut dilimize kazandırmıştır. Eserin zevkli bir dil ve üslup ile kaleme alınması yanında, oldukça fazla başlığıyla çok ayrıntıya girmeden ve yormadan akıcı bir pozisyonda oluşturulması okuyuculara artı bir avantaj sunmaktadır. Bunu eserin daha girişinde şu cümlelerden çıkarabiliyorsunuz: "Ah, felsefe. O şeyi asla kafam almayacak diye düşündüğünüz oldu mu hiç? Olduysa, o zaman korkmayın. Hep isteyip de bulamadığınız yoğun, felsefe eğitimi burada. Gözleriniz kan çanağına dönmeden zihninizi açma olanağına nihayet kavuşacaksınız."

Sokrates öncesinden başlayarak temel akımları ve isimleri tek tek inceleyen yazar, öncelikle akımları zihinde oturturken, buna ek olarak yazarların buna katkılarını da kısa bir özgeçmişleri ile sunmaktadır. Sokrates öncesi, Sokrates ve Platon’dan felsefenin temeline; Aristoteles, Bacon ve David Hume’dan varoluşçuluğa; J.J. Rousseau, Immanuel Kant ile gerçekçiliğe; Hegel, Descartes ve Hobbes ile dil felsefesine kadar geniş bir perspektif sunuyor okurlara.

Sartre’den Nietzsche’ye, Schopenhauer’den Heidegger’e, Valtaire’den İbn-i Sina’ya kadar birçok değerli felsefe öncüsünün hem hayatını hem de bulundukları akımların ayrıntılarını eserde bulabiliyorsunuz.

Din felsefesi, bilim felsefesi, doğu felsefesi gibi kült konularda dahi özet bilgiler ile daha ötesini merak edenlere bir açılım sunmuş oluyor. Bu bilgileri verirken kişisel görüşlerini kısıtlı bir şekilde okuyucuya aktararak, daha çok okuyucunun kendi mecrasında bir yol çizmesine yardımcı oluyor.

Felsefenin bugün temel bir alan olarak daha da oturmaya başladığı ülkemizde, temel metinlere ve tarihi akışa hâkim olmadan konuşulan sözlerin afaki boyutunu ve temelsiz iğretiliğini düşündüğümüzde, eser büyük bir boşluğu doldurmaya çalışmaktadır. Neyiz, nereden geliyoruz, ne için yaşıyoruz, bulunduğumuz dünyanın temeli neye dayanıyor, mutluluk nedir, bilginin tarihi nedir, kullandığımız dilimizin zihnimiz ve çevremizle etkileşimi nasıldır gibi temel sorulara cevaplar bulmak için çıkılan yolculuğun bir ısınma turudur.

Eserin temel bilgilere sahip olanlara hitap etmediğini ve bu kesim için vakit kaybı olacağını da belirtmek gerekiyor. Zaten bir bilgi birikimine sahip olanların bu eserin bir giriş mahiyeti taşıdığını göreceklerini ve anlayacaklarını da ifade etmeden geçmeyelim.

Teoriler, bazı grafik şemalar, paradokslar ve önemli soruların özel olarak bölümlendirildiği eserde, her alana değinerek, temel bilgileri okuyucunun zihninde oluşturmaya öncelik verilmektedir. Salt bir yazar ve akım tanıtımından problemlerin içinde kendinizi bulacak ve araştırmayla eseri derinleştirecek bir yöntemi de sunduğunu belirtmeliyiz.

Hem dili, hem üslubu hem de çevirinin kaliteli olması nedeniyle eser, zevkle okunabilecek bir başucu eser mahiyeti taşımaktadır. Konularla ilginiz ve bağınız olsa bile göz atmaktan lezzet alabileceğiniz bir eser oluşturulmuş. Bugün her konuda bilgiçlik taslayanlara da güzel bir imkân sunabildiğini de eklemeden geçmeyelim.

Felsefe 101

Paul Kleinman

Say Yayıncılık

288 Sayfa