Hürriyet’in ve İstikbâl’in Sevgilisi: Türk Kahramanl, Tarih, Misafir Köşesi

Umut İDİZ yazdı…

Hürriyetin ve İstikbalin parlak Türk Kumandanlarının, bir avuç Türk'ün dünyaya meydan okumasını sağladığını öğreniyoruz. Anadolu'nun İtilaf Devletleri tarafından işgali, Sarı Bozkurt'un (M. Kemal Paşa) etrafında toplanan İstiklal Kumandanları'nın 'tek bir elle demir yumruğa' dönüşmesi sonucunda düşmanların geldikleri gibi gitmesiyle sonuçlanmıştır. Bu olaylar hem tarihi kaynaklardan hem de bu eserden öğrenilebilir. Anadolu'nun sancılı işgal yıllarında bir avuç Türk, hürriyet ve istikbal uğruna büyük mücadeleler vermiştir. Mustafa Kemal Paşa'nın fikirleri zamanla kapsamlı bir plana dönüşmüştür. Selim Erdoğan'ın kaleme aldığı ''İstiklâl'in Kumandanları Vatandan Başka Sevgili Bilmeyenler'' adlı eserini eline alarak okumaya başlayan okur, Millî Mücadele Dönemini rahat kavrayabilecek ve böylece elindeki eseri, ortalıkta tahrif edilen dolma bilgilerin yanlış olduğunu anlayarak doğru tarih yazımına (belgeye dayalı) uygun bir şekilde ele alınan bir çalışma olduğunu anlayacaktır.

Anadolu'nun bozkır topraklarında, İstiklâl Savaşçıları'nın dökülen kanlarıyla kurulan Türkiye Cumhuriyeti'ni anlatan Selim Erdoğan, etkileyici ve sade üslubuyla eserinde okura tarihi bilinç aşılamayı amaçlamıştır. Millî Mücadele'nin önemli simalarından biri olan 'Köprülülü' Kazım Paşa (Özalp), öğrencilik yıllarında kabadayı tavırlarıyla dikkat çekmiş ve buna karşın Ömer Seyfettin 'Köprülülü' Kazım'a (Özalp) tepki gösterdiğini, eserde görmekteyiz. Selim Erdoğan, dönemin kaynaklarından yararlanarak Ömer Seyfettin ile 'Köprülülü' Kazım arasındaki olayı şu şekilde nakletmektedir: ''O yıllarda 'Köprülülü' Kâzım omzuna ceketini atarak, biraz da külhanbeyi bir tavırla dolaştığı için Ömer Seyfettin buna çok sinirlenmektedir. Bir gün bu tepkisini eyleme döker ve okul koridorunda önüne çıkıp ''Sen bir zabit adayısın. Osmanlı'da bir zabit olacaksın, bu ne hâl?'' şeklinde ifadelerle tartışma başlatır. Araya diğer arkadaşlarının girmesiyle kavga büyümeden sona erer. Ancak 'Köprülülü' Kâzım, Ömer Seyfettin'in tepkisine ve söylediklerine hak vermiş olacak ki, o olaydan sonra sadece giyimine değil, bütün hâl ve davranışlarına ciddi bir tavır yerleşir. Ordunun en disiplinli, en saygın zabitlerden birisi olur.''[1]

Eserin akıcılığı, okurun İstiklâl'in Kumandanlarının ortak noktası olan Mustafa Kemal Paşa'yı anlamasını sağlar. Sarı Bozkurt, (M. Kemal Paşa) askeri strateji ve coğrafya alanında engin bilgileriyle İşgal Güçlerini defetmesi sonucunda Anadolu'nun bozkır topraklarında bir devletin kurulmasına ve bu devletin içeresinde Türk'ün Şanlı bayrağın dalgalandırılmasına vesile olmuştur. Eser, aynı zamanda Selim Erdoğan'ın canlı anlatım tarzıyla 9 Türk kumandanın portrelerini sunarak okuru kendisine çeken bir çalışmadır.

• Mustafa Fevzi Çakmak
• 'Dadaylı' Halit Akmansü
• 'Köprülülü' Kâzım Özalp
• Şehit Miralay Nazım Bey

Anadolu'nun çetin savaşçıları olarak tarihe geçen İstiklâl'in millî kahramanları, en zorlu anlarda bile mücadeleyi bırakmayarak halkın kurtuluşunu sağlayan hürriyetperver kişiler olmuştur. Selim Erdoğan, 22 yıllık savaş hayatı boyunca cepheden cepheye koşan ve Bolu yöresinde sevinen ve saygı duyulan biri haline gelen Millî Kahraman Şehit Miralay Nazım Bey'in hikâyesini eserinde yer vermiştir. Miralay Nazım Bey, hayatında vatanını seven ve bu uğurda şehit düşen Millî Mücadele kahramanıdır. Binbaşı Nazım Bey'in, Cuma hutbesinin Türkçe okunmasının dinen caiz olup olmadığına dair görüşü, yazar tarafından şu şekilde nakledilmiştir: ''24 Eylül 1920 günü Cuma namazında Hafız Mehmet Arif Efendi minberde hutbesini okurken ayağa kalkar, ''gördüğümüz tahsile rağmen biz bile Arapça hutbeyi anlayamıyorsak, tahsilsiz sokaktaki vatandaş nasıl anlayacak? Bu hutbeyi Türkçe okumak mümkün değil midir?'' diye sorarak cemaatin arasındaki müftü Amasyalı Ahmet Efendi'den fetva ister. Daha müftü cevap vermeden minberdeki hoca, Hafız Mehmet Arif Efendi okuduğu hutbenin Türkçesini tekrar etmeye başlar. Böylece vatandaşın dinini anlaması, özünü öğrenmesi adına Bolu'da çok önemli bir adım atılmış olur. Müsebbibi de Binbaşı Mehmet Nazım Bey'dir.''[2] Aynı zamanda Nazım Bey, Mustafa Kemal Paşa'nın tümeninde görev aldığını ve Millî Mücadele'nin dramatik hayat hikayelerinden birini taşıyan şehit kumandanlardan biri olmuştur.

Sonuç olarak Selim Erdoğan, ''Kurtuluşun Bozkurtları'' olarak anılan ve İstikbal'in Türk kumandanlarına yönelik ''İstiklâl'in Kumandanları 1& Vatandan Başka Sevgili Bilmeyenler'' adlı eserini özenle kaleme almıştır. Halk tarafından sevilen ve eserleriyle geniş bir okuyucu kitlesine ulaşan Erdoğan, bu eserinde hem yeni nesillere hem de tarihini doğru öğrenmek isteyenlere rehberlik etmiştir. Böylece tarihçi Selim Erdoğan'ın eserin Önsözünde okura şu şekilde seslenmektedir: ''Son olarak; değerli okuyucu… Günün getirdiği ekonomik şartlarda hâlâ ısrarla okumaya, okutmaya devam ettiğiniz, bilgiden ve öğrenmekten vazgeçmediğiniz için teşekkür ediyor, en içten saygı ve sevgilerimi sunuyorum.''[3]

İstiklâl'in Kumandanları 1 & Vatandan Başka Sevgili Bilmeyenler

Selim Erdoğan

Kronik Kitap

1.Baskı Ekim 2024

s.224.

[1] İstiklâl'in Kumandanları Vatandan Başka Sevgili Bilmeyenler, Selim Erdoğan, Kronik Kitap, 1. Baskı Ekim 2024, İstanbul, s.167-168.

[2] A.g.e., s.195-196.

[3] A.g.e., s.14.