Kıssalardan Günümüze Yunus Meşe Uyarlamaları, Çocuk, A. Erkan AKAY

Son dönemde Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları genç ama ehil editörlerin desteğiyle yenilikçi yazar-çizerlere fırsat veriyor ve böylelikle doğrudan didaktik telkinlere başvurmaksızın, hikâyelere seyreltilerek nüfuz ettirilmiş değerleri ve dolayısıyla dinin özünü okuruna ilgi çekici şekilde aktarmayı başarıyor. Yunus Meşe'nin üç kitaplık dizisi de bu kapsamda tanımlayabileceğimiz uzun hikâye kitaplarından oluşuyor. Yazar, detaylara boğulmayan seyriyle sıkılgan okurlar için bire bir metinler oluşturmuş. Olay ve duygu odaklı hikâyelerinde oldukça yüksek bir tempoyla ilerliyoruz.

Yazar "Ceza Sahasında" isimli kitabında baş kahramanı Cavit'in futbol sevdasıyla Hz. Adem'in tövbesini bir hikâyede buluşturmuş. Derslerle arası pek hoş olmayan Cavit hem içindeki yeteneği ortaya çıkarmak hem de ailesine kendini gösterebilmek için okulun futbol takımına girmek ve şampiyonluk maçının yıldızı olmak istemektedir. Bu yolda takım kaptanı Furkan'la bir rekabete tutuşur ve bu rekabet onu yanlış yollara sapmaya iter. Yanlıştan dönüşe -tövbe seçeneğinin bulunmasına- yardımcı olan ise Cavit'in sık sık rastadığı ama rastlaşmalarına anlam veremediği bir meczuptur. Bireysel yeteneklerin yanısıra takım çalışmasının, iş birliğinin önemine dair vurgular metnin ikincil göndergesi olarak verilmiş. Yazarın temposunu biraz pürüzlendiren bir durum olarak devrik cümlelerinin fazlalığını işaretlemeliyim. Bazı bölümlerde (S. 51-52) anlatıcının devrik cümleleri arasında karakter konuşmalarının da devrik cümlelerle seyrettiğe dahi rastlayabiliyoruz. Metinlerin geneline yayılmış bu devrik cümle silsilelerinin biraz daha ince bir elekten geçirilmesi dili doğal akışına kavuşturacaktır.

"Bizim Olan Uzaklar" isimli eserinde Yunus Meşe, taşınma-yeni okul-aşırı disiplin dizgesiyle Kudüs'e bir çağrışım, oradaki zorunlu göç-hapishane ülke-zulüm olgusuna bir benzeştirme yapmaya çalışıyor. Belediye başkanının öğrencilere hediye ettiği Kudüs gezisi sonrasında maruz kaldıkları aşırı disipline boyun eğmemeye karar veren Alber ve kardeşi Remon, tıpkı Hz. Musa ve Hz. Harun gibi arkadaşlarını da yanlarına alarak "Hiçbir Şey Yapmayanlar" kulübünü kuruyorlar. Bir şey yapmak için hiçbir şey yapmıyor gibi görünmek zorunda kalan bu kulüp tek hamleyle karanlık işlere bulaşmış olan okul yöneticilerini alt etmeyi başarıyor. Başarının huzurla, mutlulukla, insanî ve ölçülü hazlarla desteklenmediğinde tek başına yeterli olmayacağını, maddi kazançları hedeflerken hayatı kaçırmamak gerektiğini de hissediyoruz.

"Biraz Daha Uzağa", annesini kaybetmiş olan Elif'in babasıyla birlikte kurdukları bilinmeyen ada hayalinde ısrar edişlerini, Elif'in kan kanseriyle mücadelelerini ve Eyyüp peygamberin sabrını harmanlayan bir hikâye. Hikâyenin sonu da elbette selametle bitiyor. Elif'in hikâyeciliğiyle babanın masalcılığı, birlikte inanmanın gücüne ve -annede gizlenmiş- ortak geçmişe çıpalanan öğeler olarak görünüyor. Bu hikâyede temponun gereğinden biraz fazla arttığı bölümlere rastlıyoruz. Bazı anlar birbirlerini kovalamadan, birkaç cümleyle daha desteklenerek yer edinmeyi hak ediyorlar.

Çizer Merve Karlı'nın her üç kitabın da ifadesine büyük güç kattığını söylemeliyim. Soyutla somutu ustalıkla buluşturan ve seyrek şekilde bölümlere serpiştirilmiş her bir kara kalem çizime uzun uzun bakmak istiyorsunuz. Bunu sağlayan sır detaylarda gizli olsa gerek. Kitapların kapaklarında da seçme çizimler çok şık şekilde kullanılmış. Beyaz arka plan üzerinde tatlı renklerle desteklenen sade yazı tipi ve altındaki çizimlerle yakalanan sadelik oldukça yumuşak bir çekiciliğe sahip. Kısa arka kapak yazıları editörün mü yoksa yazarın mı başarısı bilmem ama kitapları çok iyi özetliyor ve tanıtıyor.

Bu dizide birçok farklı yazardan peygamber kıssalarının güncel yansımalarını bulabiliyoruz. Dinin özü günün çocuğuna bu eserlerle ulaşıyor. Sözün eyleme dönüştüğünü, hayırlı amelin bugün de ve herkes için mümkün olduğunu gösteren anlatı, öğüdün yerli yerine ulaşmasını sağlayacak yegâne araç olmaklığını koruyor ve güncellenerek yaşamaya devam ediyor. Genç yazar ve çizerlerimize, eğitimciliğini mesleğinin dışında alanlara taşıyan, farklı disiplinleri de deneyen, günceli yakalayan, kendini ve toplumu geliştirmeye zihin yoran öğretmenlerimize "kaleminize bereket" diyoruz.

Yunus Meşe
Çizer: Merve Karlı
Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları
Ceza Sahasında, 2023 Mayıs, 91 sayfa
Bizim Olan Uzaklar, 2023 Haziran, 92 sayfa
Biraz Daha Uzağa, 2023 Mayıs, 92 sayfa