Közün Yanılması, Edebiyat, Ülker GÜNDOĞDU

Közün Yanılması yazısını ve Ülker GÜNDOĞDU yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden okuyabilirsiniz.

Közün Yanılması

12.08.2022 16:00 - Ülker GÜNDOĞDU
Közün Yanılması

Söz yanılması, his yanılması, anlam yanılması sonucundan doğan zan yanılmalarının nedenleri anlatılabilir mi? Anlatılır ise yangın köze döner mi? Dönse ne olur ki? Közü, ölümden gayrısı söndüremez ki. Sanki yaşam serinlermiş gibi köz yangınına su serpme gayreti edinen Zeynep Kahraman Füzün, umutlandıran denemeleri eseri Köz Yanılması ile öyküleştirmiş. Okurken deneme ve öykü okuma zevki aldım. Deneme mi, öykü mü okuyorum birbirinden ayıramadım bu bakımdan denenmiş öyküler diye tanımlayacağım. Füzün, sadece denemeleri öykü gibi anlatı yeteneği ile kalmamış. Tek nefeslik okuma deneyimi kadar kısa süren okuma keyfi ve uzun süren sorgu süreciyle bitiveren kitaplar az olunca inceden, üzülüyor insan. Tadı dimağında kalmış gibi hissediyor. Zihninin kovuğu dolmamış gibi...

Tek cümlelik küçürek öyküleriyle içimizde derinlere işleyen Köz Yanılması'nı deşerek, kalemiyle ortaya çıkarmış yazar. Nasıl mı? Hayatın gerçeklerini yaşama biçimlerimizle, deneme öyküleri ile şekillendirerek; kurgusuyla olayı zihnen dikey ve paralel everenlere yayabilme imkânı sunmuş. Okurken akıl, olayı hangi türde deneyimleyeceğini seçse de seçimlerinin sonucu değiştirmediğine gönül rızası gösterme imkânı sunulmuş. Bu kadar yanılgıya nasıl düşülüyor ise ne yaşanırsa yaşansın hislerle terbiye edilmenin deneyimini sunuyor işte. Dibe vura vura yaşadığımız köz yanılması için: "Ne yaparsan yap, pişman öleceksin. Belki yaptıklarından, belki yapmadıklarından." dolayı diyor Dostoyevski. (s.9) E, öyleyse uyanmalıydı bu kâbustan.

"İnsanların Bazısı yaşayıp bazısı ölseydi, ölüm dayanılmaz bir acı olurdu." çok haklı değil mi Jean de La Bruyere. İnsan en çok bilmediği ve bilmeyi çok istedikleri hakkında zanlarda bulunur. Bilinmezliğe olan merakı nedeniyle zannı üzerine kuşkuya düşer. İlişkilerde yaşanan belirsizliğin doğurduğu zan şüpheye götürür. Şüphe kuşkuyu ileri derecede besler, insanı teslim alan zan şizofreniye düşürür. Tıpkı, Dokuzuncu Gece öyküsünün yolunu kaybeden karakterinde olduğu gibi. Yolun sonu, intihara veya cinayete çıkar. Aykırı duygu ve düşünce uyandıran davranışlara maruz kalındığında düşülen arzunun tuzağına mahal verilmeyecek güce erişmek paradokstan kurtulmanın tek yoludur. Öykü karakterimizin bir kokunun büyüsüyle kaçamadığı paradoksun döngüsünün nedeni affedişleriydi. Affetmenin ölçüsü var mıdır? Ölüme neden olan aflar var mıdır? Affın dereceleri var mıdır? Bu eser, okura bunu sorgulatarak, köz yanılmalarının farkına varılmasında ısrarla durmakta.

Kabuk bağlayan yaralara unutma merhemi sürün ki sadece izi kalsın diyor yazar. Yoksa kendi gözlerinizin kuşkusuyla takipte olduğunuz zannıyla, ölümün gözlerini güzgünüzde görürsünüz. Tabi kabuk bağlı yaranın sadece sizde olduğunu zannetmeyin, arkadaşlarınızda da kabuk bağlayan yaralar var. Arkadaşlık önemlidir, diyor Harry S. Truman: "Arkadaşlık, aşktan daha zordur. Çünkü daha uzun sürer." Eşinin kaybıyla arkadaşını kaybetmiş gibi hissedenler. Yalnızlığıyla köpeğine arkadaşı gibi sarılanlar. Her ilişkisinin paradoksunda kaybolmuş karakterlerle örülü ilişkilerden kalan köz yanılması arkadaşlığı yaralar. Derdini açıkça anlatamaz isen köz yanılmasına sebebiyet verebilirsin. Ev arkadaşının kanser olduğu haberini alan karakter, arkadaşlık ilişkisinin insana iyi geldiğini anlasa da zannına mâni olamayabiliyor. Ödev öykü karakterinde olduğu gibi. Son raddenin idraki büyük çaplıdır.

Her biri ayrı ayrı nitelikte olan insan ilişkilerinden kaynaklanan zanların köz yanılmasına neden olduğu vurgulanmaktadır. Bunun kaynağı kibir olarak gösterilmektedir. Affetme derecemizin, sınırsız oluşu insan kibrini beslemektedir. Kibirli insan, zannı üzerine hareket ettiği için kuşkular artmaktadır. Paradoks mahkûmu olan insan, kaybettiklerini veya elde edemediklerini bırakınca kurtulur. Yaşamı ve ölümü kabullendiğinde özgürleşir. Zannın aslı olmadığı, gerçeğin bambaşka olduğunu anlarsa köz yanılması hissetmeyecektir.

Zeynep Kahraman Füzün bir nefeslik öykülerinde sorunu kaynağından ele alarak çözüme ulaştıran kısa yolu göstermektedir. Ana düşüncesini oluşturan yaşam ve ölüm, zan ve kuşku, af ve kibir, insan ilişkileri üzerinden neden köz yanılmasına düşülmektedir? Doğan sonuçlar, arkadaşlık ilişkilerini, her ilişkinin özüne oturtmak köz yanılmasına mâni olarak zannın paradoksundan çekip alacağı mesajı verilmektedir. On sekiz öykünün oluşturduğu ilk bölüm ile düşülen umutsuzluğun ve umutlu olmanın kime ne yararı ve zararı olduğu gözden geçirilmektedir. İkinci bölümü Küçürek Öyküler başlığı altında toplanan kendi küçürek manası sınırsız anlam içeren; denge, nimet, çöp, yanılgı, tutulma, tezat, af, kodlama, karar, nokta, ruh eşi, anne, adam, katil, arınma terapisi, misafir, en acıklı sahne başlıklarıyla azın özlüğü işlenmektedir. Yanılgının neden olduğu davranışların doğurduğu sonuçlar okuru çözüm odaklı düşündürmektedir. Okur çözümü çok çetrefilli zannederken eser şaşırtarak okura bildiği küçük detayları incelikleriyle ve derinlikleriyle hatırlatmaktadır.

Zeynep Kahraman Füzün

Köz Yanılması

İzdiham Yayınları

Ekim 2018

105 sayfa


Yazar: Ülker GÜNDOĞDU - Yayın Tarihi: 12.08.2022 16:00 - Güncelleme Tarihi: 12.08.2022 17:04
781

Ülker GÜNDOĞDU Hakkında

Ülker GÜNDOĞDU

1977 yılının Ocak ayında Konya Ereğli’de dünyaya geldi.  Ereğli Lisesi’nde eğitimini tamamladıktan sonra iş hayatına; Ankara’da IBM Bilgisayar Satış Temsilcisi olarak atıldı. İstanbul’da kendi şirketlerini kurana dek çeşitli işlerde çalıştı. İstanbul’da yaşamakta. Kütüphanesini oluşturduğu yirmi üzeri alandaki, beş bini aşkın kitabının anlamını, canına okudu. 

Bilgisayar, dil, gitar, estetisyenlik alanlarında eğitimler aldı. Yurt içi ve yurt dışı olmak üzere yirmi şehri, kültürel gezme imkanı buldu. Kitaplara, yazmaya, tablolara, eski ve yeni objelere, tüm renklere ve dört sitil yüzmeye tutkun. “O kadar derinim ki” diyen okyanusu kıskanmakta.

18.08.2020 tarihinde Kitap Haber ailesine katıldı. Kitap Haber Kültür Sanat Editörü olarak biteviye yazmaya devam etmekte. Kitap Haber Dergisi, Yolcu Dergisi, Şehir ve Kültür Dergisi, Teferrüc Dergisi, Aydos Edebiyat Dergisi’nde yazdı ve yazmakta. İlk yazmaya amatör olarak bir roman ile başladı. Şu ana kadar bir roman, bir deneme, bir öykü, bir Kadıköy’ün Semtleri, iki değerlendirme dosyaları; en güzel haliyle gün yüzüne çıkmak için naçizane enikonu hazırlanmakta. 

1998’de evlendi. Bir oğul ve bir kız evladı var. Ailesi ve kitaplarıyla huzurlu bir yaşamın diğerkâm ve müptezel yolcusu. Bibliyomani değil sadece bir kitap daha okuyacak…

Ülker GÜNDOĞDU ismine kayıtlı 140 yazı bulunmaktadır.

Twitter Instagram LinkedIn Kişisel