Muş’tan Afrika’ya Uzanan Bir Hayat, Kara Tahta, Misafir Köşesi

Behçet DARĞIN yazdı...

Deneyimler, hayatımızın en değerli hazinelerindendir. Bu deneyimleri biriktirerek paylaşmak ise, toplumsal hafızaya ve insanların hayatına önemli katkılarda bulunur. Bu değerli hazinelerden birini oluşturan, çok yönlü birinden bahsetmek istiyorum: Hasan Söylemez.

O, sadece bir yazar, yönetmen ve gazeteci değil, aynı zamanda tutkulu bir seyyahtır. Söylemez, yaşamı boyunca edindiği deneyimlerle sıradan bir gazeteci veya yazarın çok ötesine geçmiştir. Yolculuğa, keşfe ve öğrenmeye olan tutkusuyla, onun hikâyesi hem etkileyici hem de büyük bir ilham kaynağıdır.

Söylemez, Muş'ta doğup büyüdü. İstanbul Üniversitesi'nde Grekçe ve sosyoloji okudu. Daha sonra gazetecilik dünyasına adım attı. Star TV, Kanal D ve Milliyet gazetesi gibi büyük medya kuruluşlarında çalıştıktan sonra, kendi yoluyla yürümeye karar verdi. 2006 yılında Türkiye'nin en büyük bölgesel haber gazetesi olan Şark Haber'i kurarak, yerel haberlere odaklandı.

Ancak onun gerçek macerası burada başlamıyordu. Söylemez, "yolcu" olarak kendini tanımlıyordu ve hayatı boyunca bu tanımın hakkını vermeye çalıştı. İlk yolculuk deneyimini ilkokul 5. sınıftayken evden kaçarak yaşadı. Ancak asıl büyük yolculuklar daha sonra gelecekti.

Hayatının sıradanlığından tatmin olmadı, 11 Temmuz 2010'da yanına tek bir kuruş dahi almadan Türkiye'yi bisikletiyle 8.5 ay boyunca dolaştı. Bu yolculuk, onun hayatına yepyeni bir perspektif kazandırdı. Yolculuğunun izleri, onun bakış açısını, düşüncelerini ve hatta dinî düşüncelerini değiştirdi. Bu deneyimi 2015 yılında "Hayata Yolculuk" adlı kitabında paylaştı.

Söylemez'in macerası sadece Türkiye ile sınırlı kalmadı. Afrika'ya olan ilgisi, onu kıtanın derinliklerine götürdü. Afrika'nın farklı yerlerinde 20'den fazla yerel dilde belgesel ve film çalışmaları yaptı. Afrika'da yaşayan insanların ne tür hayaller kurduğunu araştırarak, Afrika'nın "Hayal Arşivi"ni oluşturan Söylemez, "Hayallere Yolculuk" adlı belgesel serisiyle dünya çapında tanındı.

Onun yönetmenliğini ve yapımcılığını üstlendiği "Tenere" adlı belgesel filmi de Afrika'da çekildi. "Tenere" Nijer'in Agadez şehrinden yola çıkarak Libya ve Avrupa'ya ulaşmak için ölümcül çölü geçmeye çalışan Afrikalıların bilinmeyen hikâyesini anlatıyor.

Kürtçe, Türkçe ve İngilizce bilen Söylemez, şu anda Fransızca, Arapça ve bazı Afrika yerel dillerini öğrenmekte. Afrika'daki çalışmalarını yirmi yerel Afrika dillerinde yapan söylemez, Afrika'da çektiği belgesel ve film çalışmalarını İngilizce ve Türkçe alt yazı ile yayımlamakta.

Söylemez, sadece kendi deneyimlerini yaşamaktan ibaret bir yolcu değil, aynı zaman da gittiği yolun anlatıcısı. Kendi deneyimlerini ve gözlemlerini paylaşarak, hayatın ve dünyanın farklı yönlerine ışık tutuyor; hayat felsefesini şöyle ifade ediyor:

"Ben siyah bir dairenin içinde beyaz lekeler arıyorum. Bulduğum beyaz lekeleri büyüterek siyah daireyi bembeyaza bürüyebilirim."[i]

Hayatında karamsarlığa ve umutsuzluğa yer vermeyen Söylemez' in hikâyesi, hayatın sadece bir mekânla sınırlı olmadığını, deneyimlerin ve keşiflerin her yerde olabileceğini anlatıyor. Ayrıca hayal kurmanın ve onları gerçekleştirmenin gücünü vurguluyor. Onun hayallerinin peşinden gitmek için önerdiği üç adımı hatırlayalım:

"İstemek, İnanmak ve hemen başlamak"[ii]

Bu adımları takip ederek, sınırları aşmanın ve yeni ufuklara açılmanın mümkün olduğunu gösteriyor.

Söylemez, Afrika'da bisikletiyle yaptığı sıra dışı yolculuğu ve çektiği belgesel filmlerle Türkiye'de lise ders kitaplarına konu olmuş macera ruhlu biri…

Onun deneyimleri, insanlarla iletişimin ve doğayla temasın ne kadar önemli olduğunu gözler önüne seriyor. Onun izinden giderek, sınırlarımızı aşabilir, yeni yerler keşfedebilir ve hayatın anlamını daha derinlemesine anlayabiliriz.

Söylemez' in hikâyesi, sadece bir yazarın değil, aynı zamanda bir hayatın ve deneyimlerin hikâyesi. Onun yaşamı, gözlerimizi dünyanın farklı köşelerine açan bir pencere. Onun izinden gitmek, hayatın sadece bir mekânla sınırlı olmadığını, aynı zamanda deneyimlerle şekillendiğini anlamamıza yardımcı olabilir. Onun hikâyesi bize, hayatın kendi maceralarımızla ne kadar zenginleşebileceğini hatırlatıyor.

Söylemez' in "Hayata Yolculuk" kitabından anlamlı bir cümleyle yazımı noktalıyorum: "İnsanlar kendilerinin yapamayacağı bir şeyi başkasının da yapamayacağını düşünürler. İlk adımı atmazlar ulaşamayacaklarını düşündükleri için en büyük düşlerini gerçekleştirmekten korkarlar…"[iii]

Hayallerinize doğru ilk adımı atmanız dileğiyle…

[i] Nilay Örnek, Nasıl Olunur podcast serisi, İstanbul, 29. Bölüm

[ii]Hasan SÖYLEMEZ, Hayata Yolculuk, İstanbul, 5. Baskı, Hayykitap, 2019, s:175

[iii] Hasan SÖYLEMEZ, Hayata Yolculuk, İstanbul, 5. Baskı, Hayykitap, 2019, s:16

Journey to Dreams, Hasan Söylemez, belgesel,2007

Tenere, Hasan Söylemez, belgesel,2020

İnsan Kaynakları Zirvesi, konuşma

Beş N bir K, Cüneyt Özdemir

Burada Laf Çok programı, Mesut Yar

Muş Tanıtım platformu Mülakatlar, İsmail Hakkı Subaşı

Gündem Özel programı, Deniz Bayramoğlu

www.hasansoylemez.com