Okumanın Sıralanmış Notları: Sonsuz Eksi Bir, Edebiyat, Bilal CAN

Bir ara not: Okumanın sıralanmış notları başlığıyla başladığımız eser, yazar anlatımlarıyla okurken not ettiklerimi, okunan eserin yansımaları üzerine kısa düşünce duraklarıyla bende uyandırdığı duygu ve düşünce biçimlerini yansıtmak istedim. Kitap hayatımızın her zaman bir yerlerde oldu. Okuyup geçmektense okunan eser üzerine bir şeyler söylemek, eseri konuşmak, eserle tartışmak kimi zaman da eserle kavgaya girişmek, hem o eserin daha iyi anlaşılmasını sağlayacak hem de kültür havuzumuza bir katkı sunacaktır. Kitapların daha çok konuşulduğu, kitabın ve kitabî olanın gerekliliği, konuşmayı da zorunlu tutar. Bu bakımdan okumanın sıralanmış notları kimi zaman kişisel, kimi zaman duygusal kimi zaman nesnel kimi zaman da öznel bir biçimde eserlere yaklaşımların bir yansımasıdır.

Anlatı türü insanoğlunun bu dünyada yapıp ettikleriyle birlikte şahitliklerinin de bir ürünüdür. Görüp geçirdikleriyle birlikte yeni duygu ve düşünceleri de deneyimlediği, sadece dinleyerek, sadece okuyarak bu duygu durumlarını deneyimleyebildiği konforlu bir alandır.

Anlatı bir ihtiyaçtır insanoğlu için. Durup dineldiği zaman ona anlatacak, ona eşişiz hayaller, farklı kokular, farklı tatlar ve farklı hisleri yaşatacak bir türdür. Yaşadıklarıyla, gördükleriyle, duyduklarıyla, tattıklarıyla anlatıda karşılaştıklarını kıyaslayacak, birbirine ulayacak, birbirini tamamlayacaktır. Kimi zaman itiraz kabullenmesi kolay olacak. Ama aklımda her daim bir "acaba" olacaktır.

Anlatıcıya olan ihtiyacımız hiçbir bitmeyecek. Her daim onda kendimize dair bir şeyler bulacağız. Anlatı bize bir şeyler diyebilmenin güzel yollarından biri. Hikmet nazarıyla baktığımızda payımıza düşecek hisseleri barındıran güzide bir çıktı. Anlatıya olan ihtiyacımız biraz da kendimizin anlatısını bulmaya yönelik çabadır. Kendi hikayesinin peşinden koşarken başkasının hikayesine de kulak kesilmek, kendi hikayesini arayanlar için bir yoldur.

Bize anlatıyla meseleler aktarmaya çalışanlar hem dış dünyayı hem de içlerinde kurguladıkları dünyayı bize aktarırlar. Dış dünyanın kendi iç alemlerinde nasıl durduğunu, özel bir şekilde işlerler.

Hikâye, öykü, roman gibi anlatı türleri arasında kendine bir yol bulan anlatıcı, anlatacağı meseleye göre kendine bir sınır çizer. Bu sınır anlatıcının özgünlüğü, benimsediği tarzı olarak anlamlandırılır.

Sonsuz Eksi Bir, Hatice İbiş'in ilk öykü kitabı. Daha önce çocuk edebiyatı alanında çalışan bir isim. Öykü kitabı Hece Yayınları arasından okuyucularla buluştu. Hatice İbiş bu eseriyle öykü-anlatı dilini bulmuş bir anlatıcı olarak okurun karşısına çıkmıştır. İlk esere göre dil ve kurgu açısından gayet iyi bir eser.

Sonsuz Eksi Bir, on dört öyküyü barındırmaktadır. Sütsüz başlıklı öyküyle başlayan eser, Dinmeyen Cızırtı başlığıyla sonlandırılmıştır. İlk öyküden son öyküye değin tematik anlamda benzerlikler gösteren, odak noktasına acıyı, ölümü, ağrıyı, hüznü, sancıyı alan öyküler bunlar.

Hatice İbiş, Sonsuz Eksi Bir isimli eserinde riskli bir alan olan tematik anlamda çağın ironik dilinden uzakta bir meseleyi okurların karşısına çıkarıyor. "Acı". Öykülerin geneline hâkim olan bu kasvetli hava, bu yoğun ağrı ve acı kimi yerde okuru da zorlamaktadır.

Sütsüz ile başlayan eserle belirli bir coğrafyaya çekiyor bizleri yazar. Bu coğrafya Anadolu'dur. Daha çok taşradır. Anadolu'da yaşanan dramlar ve taşra sıkıntısının yansımalarını eserde yoğun olarak gözlemliyoruz. Sütsüz, bir kötüleme, aşağılama, incitme ifadesi olarak yansır. Taşra insanının kimi zaman nasıl acımasızlaştığını gözler önüne serer yazar. Bu bakımdan bir taşra güzellemesi yerine taşranın realitesinde yer edinen mevzuları eserine aşırı gerçekçi bir biçimde yansıtmıştır. Anlatısını, olayı belirli bir düzlemde aktarırken yerel ifadelerden de faydalanır.

Sonsuz Eksi Bir

Hatice İbiş

Hece Yayınları

88 sayfa

Ankara, 2024