Suç Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, Edebiyat, Yeni Çıkanlar

Son yıllarda ana dil sözlüklerine ve dilden dile çeviri sözlüklere yardımcı olarak etimoloji sözlükleri, tasavvuf terimleri sözlükleri, argo sözlükleri gibi içerikleri özelleştirilmiş sözlükler üretiliyor ve ilgi görüyor. Sözcüklere ilgi duyanlarla birlikte özellikle edebiyat işçiliğine soyunanların başvurabileceği yeni bir sözlük daha meraklılarına sunuldu. Alper Kaya tarafından derlenmiş olan Suç Edebiyatı Terimleri sözlüğü.

"Yalnız ve güzel ülkemde bizzat kendi türdeşleri tarafından daha da yalnızlığa mahkûm edilen, çalışmaları görmezden gelinen, hor görülen ve küçümsenen bütün yazı emekçilerine ithaf edilmiştir."

İthafındaki siteminin muhatabı olmaktansa yazı emekdaşlığını paylaşmak, çalışmasını gördüğümüzü ve göstermeye gayret ettiğimizi ispat etmek için bu sözlüğü sizlerle tanıştırmayı borç biliyoruz.

Öncelikle suç edebiyatının bir çerçevesini çizmek gerekirse, gerilim, gizem ve polisiye edebiyatı türlerini kapsayan bu şemsiye oldukça geniş bir alandan besleniyor ve gölgesi de o kadar geniş bir alana düşüyor. İnsanın hayatta kalma mücadelesini, hem bu mücadeleyi yasa dışı yollardan verenlerin hem bu mücadele sırasında hayatta kalamayanların hem de nihayetinde ortaya çıkan sorunu çözmeye çalışanların yaşantıları üzerinden anlatarak zihinlerimize belki de hiç parçası olmayacağımız olayların izlerini bırakmayı hedefliyor. Suçun ya da suçlunun peşine takılma güdümüzü tetikleyerek bizi eyleme dönüşmeyen bir seçime zorluyor; kimi zaman heyecan pompası kimi zaman kontrol mekanizması ama her halükârda bir emniyet subabı görevi görüyor.

Suç edebiyatına kafa yormuş, alanda kalem oynatmış, "Radyo, TV ve Sinema Bölümü" mezunu, ödüllü bir spor yazarı da olan yazarımız Alper Kaya'yı da artık takdim edelim: "Yazı emekçiliğini" teyit eden romanları, inceleme-araştırma kitapları ve çocuk kitaplarıyla henüz otuz beşindeyken yirmi kitaplık bir liste oluşturmuş bile. Romanları: Karınca Karambolü, Valiz, Fotoğraftaki Kadın, Bütün Kuralları Yık, Herkesin Düşmanı, Uykusuzlar İçin Hayatta Kalma Rehberi, Tanrı Misafiri/Komiser Tahsin, Kaçak, Yüzüncü Haber, Kabakulak Yazı, Aslında Yaşanmadı, 08:00. Çocuk Kitapları: Transilvanya Vampiri-Unutulmaz Tatil, Transilvanya Vampiri-Mahallemizin Vampiri, Hafıza Hırsızları, Vampir Broomer-Farklı Arkadaşlar, Vampir Broomer-Mahallemizin Vampiri. Araştırma-İnceleme Kitapları: Yine mi Cin Filmi?, 50 Maddede Polisiye Edebiyat, Öyle Bir Geçer Zaman ki: Animasyon Sineması. Katkıda Bulunduğu Seçkiler: Karmakarışık, Karanlık Yılbaşı Öyküleri, Aşkın Karanlık Yüzü. Animasyon ve yapay zekâ alanlarıyla ilgilenen Kaya aynı zamanda Suçüstü Dergisi'nin genel yayın yönetmenliğini de yürütmekte.

Yavaş yavaş sözü sözlüğe getirmenin zamanı geldi. Suç Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, sözlüğün sonunda listesi verilmiş olan 550 kitaplık bir listeden ayıklanmış terimlerden oluşuyor. Bu kitapların tamamının yabancı dilde oluşu dikkat çekici. Bir yönüyle çok emek verilmiş bir araştırma olduğunu gösterirken diğer taraftan meraklı okurlara yerli ya da Türkçe baskılarına ulaşabilir kitaplar önermediği için hayal kırıcı olabilir. Sözcüklerin azımsanamayacak bir kısmının yabancı dillerden geçtiği gibi yer alıyor olması da suç edebiyatımızın hâlâ yerelleşmeye açık ve muhtaç olduğunu, kalemşörlerin sınırlı fırsatları değerlendirmek üzere kelime (t)üretme mekanizmalarını açık tutmaları gerektiğini gösteriyor.

Peki bu sözlükte neler bulacağız?

- Silah marka ve modelleri

- Uyuşturucu madde isim ve etken maddeleri

- Argo tabirler

- Ülkelerin istihbarat ve polis birimlerinin isimleri

- Adli cihaz, sistem, alet isimleri

- Edebiyat terimleri

- Hukuk terimleri

- Tıbbi terimler

- Polisiye, askeri, istihbari terimler

- Polisiye süreli yayın isimleri

- Suç edebiyatı kitapları ve yazarları

maddeleriyle sınıflandırabileceğimiz binden fazla terim. Bunların bazıları tahmin edebileceğiniz gibi halihazırda dağarcığımızda olan, kitaplarda, dizi ve filmlerde sıkça karşılaştığımız tabirler, bazılarıysa daha teknik, özel, derinliğine vakıf olmaya muhtaç olduğumuz sözcükler. Birkaç kelimeyle açıklanmış olanı da var, bir sayfaya yakın detaylandırılmış olanı da.

Sözlük, Destek Yayınları'nın bir alt markası olan Kara Karga Yayınları'ndan çıkmış. Dizgi, düzelti, baskı kalitesi, kapak tasarımı açısından sorunsuz, bir el kitabına yakın minyonlukta (17,5 x 11,5 cm). 17.01.2025 itibarıyla 380 TL liste fiyatı olan kitabı 190 TL'ye kadar indirimli fiyatlarla bulmak mümkün. Meraklılarının faydalanıp suç edebiyatımızı zenginleştirmelerini dileriz.

Suç Edebiyatı Terimleri Sözlüğü

Alper Kaya

Kara Karga Yayınları

Aralık 2024