Türk Savunma Sanayii Tarihi İsimli Kitap, Bilim, Sabri ÜNAL

Türk Savunma Sanayii ile ilgili derli toplu bilgi veren kitapların sayısı maalesef çok az. Elimdeki kitap bu iddia ile yola çıkmış bir çalışma. Elbette okumadan duramadım.

Türk Savunma Sanayii ile ilgi duyan her insan Cumhuriyet dönemi Savunma Sanayi Ürünleri hakkında çok az bilgi olduğu gerçeği ile yüzleşmek durumunda kalır. Yapılan çalışmaların azlığı kadar yeterli bilgi içermemesi de bir sorundur. Hatalı, yanlış veya çarpıtma bilgi içeren makale ve açık kaynaklı bilgiler ise işin bir diğer boyutudur.

* * *

Türk Savunma Sanayii Tarihi isimli elimdeki kitap İmge Tanıtım Danışmanlık tarafından hazırlanmış. Baskı yılı içermeyen kitabın 2006 sonrası bir dönemde basıldığını zannediyorum. Kitabın kütüphaneme giriş tarihi ise 15 Temmuz Darbe Girişiminden 2 yıl sonra olarak görünüyor. Bu anlamda kitabın basıldığı tarihi tam olarak kestirmek mümkün görünmüyor. Baskı yeri de aynı şekilde belirsiz fakat Ankara olduğunu tahmin ediyorum. Kitabın Proje Koordinatörü Ayşe Akalın, Yayına Hazırlayan Tansel Zeynep Akalın ve Nadir Bıyıkoğlu, İdari Koordinatör Hüseyin Emekçi ve Redaksiyon Ali Kalıpçı. Kuşe kâğıda basılmış olan kitap Ansiklopedik boy, çift dilli olarak hazırlanmış durumda ve 175 sayfa. Fiziki olarak göründüğünden hafif bir kitap.

Kitabı elimize alınca bu dönemli önemli bir konuda eser ortaya koyan şahısların kimliği ve mesleklerine dair bir bilgi içermemesi ilk yadırgadığımız yönü oluyor ve maalesef kitabı hazırlayan ekip hakkındaki internet araştırmaları da çok net bir bilgi dönmüyor. Kitap için tercih edilmiş olan eskitme renk ve eskitme rengin daha koyun tonu olan yazı tonu ise kitabı okumayı bir hayli zorlaştırıyor.

Kitap 3 ana bölümden oluşuyor. Osmanlı Dönemi, Kurtuluş Savaşı Dönemi ve Cumhuriyet Dönemi. Osmanlı Dönemi çalışmaları bizim eserde yadırgadığımız bir diğer bölüm olarak kalıyor. Hem kitabın hacmini genişletiyor hem de yeterli bilgi veremiyor. Bölümde şu başlıklar bulunuyor. Osmanlı Dönemi Savunma Sanayi, Osmanlılar 'da Ateşli Silahlar, Baruthaneler, Tophaneler, Ahmed Süreyya Emin Bey: Topçuluk Alanında Bir Mucit, Osmanlı Döneminde Deniz Savunma Teknolojileri, Tersaneler, İlk Denizaltımız, Mühendishane-i Bahri Hümayun, Mühendishane-i Berri Hümayun, Türklerde Havacılık ve Osmanlı Döneminde İlk Teşkilatlanma.

Kurtuluş Savaşı isimli ikinci Ana Başlık altında Kurtuluş Savaşı Döneminde Savunma Sanayi ile Kurtuluş Savaşı Döneminde Havacılık Sanayi makaleleri yer alıyor.

Kitabın çoğunluğunu oluşturan ve takdir ettiğimiz kısım Cumhuriyet Dönemi isimli üçüncü bölüm oluyor. Bölümde sırasıyla şu makaleler yer alıyor. Cumhuriyet Döneminde Savunma Sanayi, Askeri Fabrikalar Umum Müdürlüğü'nden MKEK'ye, Nuri Killigil Silah Fabrikası, Şakir Zümre Bomba Fabrikası, Cumhuriyet Dönemi Deniz Savunma Sanayii, Gölcük Tersanesi, Taşkızak Tersanesi, Cumhuriyet Döneminde Havacılık Sanayi, TOMTAŞ: Teyyare, Otomabil ve Motor Türk A.Ş, Kayseri Teyyare Fabrikası, Eskişehir Teyyare Fabrikası. Vecihi Hürkuş ve İlk Türk Uçağı, Nuri Demirağ Uçak Fabrikası, Türk Hava Kurumu Tesisleri, THK Uçak Fabrikası, THK Uçak Motoru Fabrikası.

Kitapta bir saygı duruşu olarak eklenmiş olan iki ek bölüm bulunuyor. SSM'nin Kuruluşundan Bugüne Savunma Sanayinin Gelişimi ve kitabın sponsoru olan Milsoft hakkında hazırlanmış olan MİLSOFT'un Tarihi ve Savunma Sanayine Katkıları.

Kitap Sonsöz ve Kaynakça ile bitiyor.

Sonuç

Pek çok eleştiri getirilebilecek ve akademik olarak maalesef zayıf bir kitap olmuş. Her makalenin ve cümlenin sonunda aradığım dipnotlar, son notlar yerine kısa bir Kaynakça ile yetinilmesi kitabın içerdiği bilgileri doğrulamayı zorlaştırmış. Kitabın iki dilli yapısı ise prestij baskısı için anlanabilir ama normal baskı için bir yük olmuş. En son olarak da bir yayınevi desteği arkasına almayan çalışma olarak pek çok kesime ulaşması zor bir çalışma olmuş. Eksiklerin giderilip en azından günümüze kadar gelen dönemi kendi içinde barındıran bir çalışmaya olan ihtiyaç kaçınılmaz şekilde gözler önüne serilmiş görünüyor.

Türk Savunma Sanayii Tarihi
İmge Tanıtım Danışmanlık
Proje Koordinatörü: Ayşe Akalın
Yayını Hazırlayan: Tansel Zeynep Akalın, H. Nadir Bıyıkoğlu
Tarihsiz, Yersiz, Basım Yılı Yok.