Türkçemizin Çiçeği Çocuklar İçin Şiir: Abdulkadir B, Söyleşi, Ayşegül SÖZEN DAĞ

Türkçemizin Çiçeği Çocuklar İçin Şiir: Abdulkadir Budak yazısını ve Ayşegül SÖZEN DAĞ yazarına ait tüm yazıları Kitaphaber.com.tr sitemizden

Türkçemizin Çiçeği Çocuklar İçin Şiir: Abdulkadir Budak

02.08.2024 09:00 - Ayşegül SÖZEN DAĞ
Türkçemizin Çiçeği Çocuklar İçin Şiir: Abdulkadir Budak

Tarih boyunca şairler şiirleriyle bir duruş sergilemişlerdir ve şiir söylerken/yazarken bir amaçları vardır. Sevgili Abdulkadir Budak, çocuklara yönelik şiir söylemeniz/yazmanızdaki amaç ve temel duygu nedir? Çocuklar için şiir yazmaya ne zaman başladınız? Niçin çocuklara şiirler yazıyorsunuz?

Sondan başlayayım. 23 Nisan doğumlu birine çocuk şiirleri yazmak çok yakışır değil mi? Şaka bir yana, yetişkinler için yazdığım şiirlerin biraz daha yalın olanlarını eş, dost, akraba çocuklarının da sevdiğini fark ettiğimde yıl 1981 idi. Erdal Öz Can Yayınlarını kurmuş, işe çocuk edebiyatı dalında yapıtlarla başlayacağını duyurmuştu. Çok gençtim o zamanlar, bu haber beni heyecanlandırmıştı. Kısa sayılacak bir zaman diliminde, bazı şiirleri bu gözle seçip birkaç da yenisini ekleyince Erdal Öz'e gönderdim. En azından fikrini almış olurdum. Yayıncıdan kısa zamanda, "bu şiirlerin sayısını biraz arttır ve bize yolla" yanıtını almıştım. Çocuklara yönelik BİR GÜL ÇOCUK adlı ilk kitap böyle doğdu. 1981'de Can Yayınları'ndan çıkan ilk otuz kitap arasına girdi, daha da güzeli bir yıl sonra Türk Dil Kurumu Çocuk Yazını Ödülü'ne değer görüldü. Bir yanım hep çocuk kalmış demek; ardından KUŞLARIN ALFABESİ, UYKUSU GELEN ÇİÇEK adlarını taşıyan kitaplar geldi. Bu üç kitaptan yapılan seçmeler BABAMIN SEVDİKLERİ adını taşıyor.

Çocukların doğduğu andan itibaren ninniler aracılığıyla şiirsel metinlerle tanıştığı hepimizin malumu. Ninniler sizce bireyi şiirle tanıştıran ilk metinler olarak doğru seçimler mi?

foto2 Doğru. Fizikî olarak küçük, duyma yetisi anlamında sanıldığından çok daha büyük kulaklar anlamı tam kavramasa da şiirin ritmine aşina olmaya başlar. Çocuktaki şiir sevgisinin temelini de anneler atmış olur. Anneler şiirdir.

Peki çocuklar için söylenen/yazılan şiirler nasıl olmalıdır? Dil işçiliğinden çocuk sesini yakalamaya kadar hangi hususlara dikkat edilmelidir? Çocuklar için yazılmış şiirlerin başat özellikleri neler olmalıdır?

Çocukları küçümsemeden ama biraz daha yalın bir dil kullanmak gerekir. Akıl veren, üstten bakan tavırdan şiddetle kaçınılmalıdır. İçerik tamam da metnin mutlaka edebi değer taşıyor oluşuna özellikle dikkat edilmeli. İnsanı, doğayı, hayvanı sevme, kollama anlamında işaret fişekleri patlatmak gerekir. Şair çocukla çocuk olmalı, onunla birlikte sorular sormaya, birlikte yanıtlar aramaya çıkmalıdır. Önünde değil, omuz hizasında, yanında yürüyerek söylemeli şiirini.

Şiirin sesi yaşamın sesidir aynı zamanda. Çocukların yüreğine işlenen o dizelerin müziği her duyguyu barındırır. Çocuklar için yazılmış şiirlerde toplumsal durumların, acıların, göç ve savaşların işlenmesine nasıl bakıyorsunuz? Sizce güç konular şiirlerde yer almalı mı?

Çocuk da bu toplumun yaşça küçük bireyidir. Sezgileriyle kavrar iyiyi, kötüyü. Savaşlar da barış çabaları da bu kötü ve iyilerin arasındadır. Her konuya değinebilir şair, ama dediğim gibi biraz daha yalın ve kışkırtıcı, merak uyandırıcı biçimde yapacak bunu. Edebî bir dille…

1_1

Şiir çocuğa ne katar? Çocuklar neden şiir okumalı?

Şiir, önce yazanına bir şeyler katar. Yazdığı kendisine dokunmuyorsa ne büyüğe ne de küçüğe dokunacaktır. "Şairin anayurdu çocukluğudur" denir ya, bu doğrudur. Anayurduna geri dönüşler yaparken düşündüklerini, hissettiklerini paylaşmanın yolunu şiirde bulacaktır. Şiir her yaşta paylaşmanın güzelliğini hatırlatır, doğal olarak çocuklar da bundan payını alır. Son olarak şunu söylemeliyim: Çocuklar için yazılan şiiri ilkin yaşça büyükler sevebilmeli, onlar seçecek ve çocuklarına götürecek çünkü.

Son olarak sizden bir şiir dizesi istesek... Sizi yormayacak ise birkaç dize de kabulümüzdür.

KAZAK

Sevginin ipliğinden

Bir kazak örmüş annem

Bu nedenle ben hiç üşümezmişim

Annemin zamanı olsa

Örse bütün çocuklara


Yazar: Ayşegül SÖZEN DAĞ - Yayın Tarihi: 02.08.2024 09:00 - Güncelleme Tarihi: 28.05.2024 14:43
378

Ayşegül SÖZEN DAĞ Hakkında

Ayşegül SÖZEN DAĞ

Yazar. Şair. Editör. MEB kadrolu öğretmeni. MEB özel eğitim genel müdürlüğünün çıkarmış olduğu Özel Eğitim Çocuk dergisi yayın kurulunda. Ankara'da yaşıyor. Gökyüzüne kurduğu çiçekli merdiveninden çocuklar için masallar, hikâyeler ve şiirler topluyor. Çocuk edebiyatı alanında kitaplar yazıyor. Nitelikli çocuk edebiyatı bağlamında çocuğa görelik ilkesini savunuyor. Kelimelerin dünyasında çocuklara, yetişkinlere yazarlık atölyeleri düzenliyor. Yazarlığının yanı sıra çocuk ve ilk gençlik kitapları editörlüğüne devam ediyor. Çocuk Vakfının Çocuk Edebiyatı Okulu Danışma Kurulu üyesi.

MinikaGo, MEB Özel Eğitim Çocuk, Kardelen Çocuk, Beyazbulut, Hece, Çeto, Diyanet Çocuk, Konya Çocuk, Berdücesi, Yitiksöz dergilerinde yazdı/yazıyor.

Yayımlanmış kitapları: 

- Tohumsa Eğer (Tulu Kitap)
- Eve Dönüş Bileti (Tulu Kitap)
- Domateslerin Şaşırma Konçertosu; Organik Masallar (Cezve Çocuk)
- Ejderha Evecen ve Üfleme Dersleri (Tulu Kitap)
- Kuşlara Ayarladım Saatimi (Tulu Kitap)
- Sekiz Dakika (Tulu Kitap)
- Sultan Alparslan (Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları)
- Afilli Piknikte, Afilli Parkta, Afilli Kütüphanede (Erkam Yayınları)
- Ömer'le Bir Kutu Macera : Birûnî, Cezerî, İbn-i Batuta, İbn-i Baytar, İbn-i Heysem (Kaşif Çocuk Yayınları)
- Engelsiz Masallar (Cezve Çocuk Yayınları)
- Menekşe Bayramı (Kayalıpark Yayınları)

Ayşegül SÖZEN DAĞ ismine kayıtlı 25 yazı bulunmaktadır.

Yazarımıza ait 15 kitap bulunmaktadır.

Twitter Instagram YouTube Kitapyurdu.com