Zamana Vurulan Siyahi Damga Malkolm X, Düşünce, Ferhat ÖZBADEM

Siyahi bir adam sözünde durarak cennete doğru yol alırken hem siyahilere hem beyaz adamlara nasıl mücadele edilmesi gerektiğini öğretmişti. Bazı hayatlar edebidir, bazı hayatlar tiyatraldır, bazı hayatlar sinemasaldır, bazı hayatlar eylemseldir ve bazı hayatlar hepsi bir aradadır. İşte Malkolm kardeşin hayatı da böyle bir hayat. Malkolm kardeş birinci cahiliye döneminde "Little" ikinci cahiliye döneminde "X" soyadını kullanmıştır. Gerçek anlamda hidayet bulduğu zaman ise El Hac Malik bin Şahbaz ismini kullanmıştır.

Şehadet gömleği kimi adamların üzerinde gerçekten şık duruyor. Bir kahramanın bu dünya hayatını terk edip ahiret hayatında cennete doğru yol alırken giyineceği en şık elbise olarak şehadet gömleğini kurşunlu pelerin ile giyinip gitmesi kadar güzel bir sahne olamaz sanırım. Umuda tohum eken adamların tebessümü kadar değerli bir gidiştir bu gidiş. Aşkın gidişlerin en güzelidir bu gidişler.

Malkolm kardeşin hayatı aslında hüzünbaz bir hayattır. Finali çok güzel olan bu hayatın ayrıntılarına baktığımızda daha dört yaşında iken evleri yakılan ve kurşunlanan Malkolm kardeşin hüzünbaz hayatı daha o yaşlarda başlar. Babasının öldürülmesinden sonra 7 kardeşi ile birlikte hayatta kalma mücadelesi veren Malkolm kardeş, daha sonra çete hayatı başlar. İşlediği bir suçtan dolayı 7 sene kadar cezaevinde kalan Malkolm kardeş bu süreçte kütüphanedeki bütün kitapları okuduktan sonra hayatının birinci kırılma noktası diyebileceğimiz bir karar alır ve Müslüman olur. Cezaevinden çıktığında artık aksiyoner bir siyahi Müslüman hareketi savunucusu ve entelektüel bir kişiliktir. Bu dönemde savunduğu fikirler o dönem revaçta olan siyah ırkını önceleyen sapkın bir anlayıştır. Zamanla içinde bulunduğu yapıda ikinci adam konumuna kadar yükselir. Bu dönemde olayları ve fikirleri sorgulamaya başlar. Birinci adamın hoşuna gitmeyen bir kısım fikirler öne sürer. Sonrasında hayatının ikinci kırılma noktası diyebileceğimiz Kâbe'ye yol alıp Hac vazifesini yerine getirmeye gider. Ve Hac esnasında gördükleri ve öğrendikleri vesilesi ile gerçek manada iman eder ve artık o bir muvahiddir. Hac dönüşü yeni fikir ve düşüncelerini ortaya koyması ırkçıları rahatsız etmiştir ve bu durum Malkolm kardeşin Şehid edilmesine sebep olmuştur.

Beyaz adama karşı duran siyah adamı severiz biz, kovboylara karşı her zaman Kızılderili kardeşlerimizi sevdiğimiz gibi. Aslında bizim asıl karşıtlığımız Emperyalizme ve zulme karşı olmaktan kaynaklanıyor. Her zaman ezilenden yana olmak bizim için onure edici bir duruştur. Malkolm kardeşi ayrıca seviyoruz. Bu sevgimizin ifadesi olarak Malkolm kardeşi en yakın çevremizden başlayarak ulaşabildiğimiz her insana tanıtmamız gerektiğine inanıyorum. Malkolm kardeşi nerden nasıl tanıyabiliriz kısmına da bu anlamda değinmemiz gerekiyor.

Malkolm kardeşin hayatı yönetmenliğini Spike Lee'nin yaptığı ve kendisini Denzel Washington'un canlandırdığı 1992 yapımı bir sinema filmine konu olmuştur. Bu filmi defalarca izleyerek ilk adım atılabilir. Özellikle konuşmaları üzerinde düşünülmesi ve not alınarak izlenmesi daha faydalı olacaktır.

Malkolm kardeşi anlatan kitaplar ile bu güzel adamı tanımaya devam edebiliriz. Malkolm kardeşin hayatını anlatan kitaplar içerisinde en bilineni şüphesiz Alex Haley'in yazdığı, İnsan Yayınları tarafından Türkçeye kazandırılan Malkolm X adlı kitap. Aslı İngilizce olan kitabın orijinal ismi "The Authobiography of Malcolm X". Kitap, Malkolm kardeşin kendi ağzından hayat hikâyesini anlatıyor. Bunları düzenleyen Alex Haley ise tüm bu hikâyeyi not alarak kitaplaştırmış, bir anlamda kitabın editörlüğünü yapmıştır.

Malkolm kardeşin hayatını konu alan bir diğer kitap, Recep Şentürk'ün İlke yayınlarından çıkan Malcolm X adlı kitaptır.

Malkolm kardeşin hayatını anlatan bir diğer kitap, Andrew Young'ın kaleme aldığı Kardelen yayınlarından çıkan Malkolm X / Eylemin Öteki Yüzü adlı kitaptır

Bir diğer kitap, Malkolm kardeşin hayatını değil konuşmalarını konu alan bir kitaptır. Bruce Perry tarafından kaleme alınan kitap Pınar Yayınları'ndan çıkmıştır. Malkolm X / Son Konuşmalar adlı kitap Malkolm kardeşin özellikle hayatının son yıllarında halka hitaben ve bazı radyo programlarında yaptığı konuşmalardan oluşuyor. Ayrıca yine ömrünün son yılında Ortadoğu'ya yaptığı ziyarette edindiği izlenimler de bu kitapta yer alıyor.

Malkolm kardeş ile ilgili yayınlanan bir diğer çalışma ise Andrew Helfer'ın senaryosu ile Randy De Burke'un çizimleri birleşerek Malkolm kardeşin hayatını anlatan bir çizgi romandır. Türkçe baskısı Everest Yayınları tarafından, Malkolm X / Çizgilerle Yaşam adıyla yapılmıştır.

Şahsımın kaleme aldığı biyografik roman türünde yazılmış olan roman "Malkolm X" Beka Yayınları tarafından neşredilmektedir.

Türkçede Malkolm kardeş hakkında yayınlanan kitapların yanında Türkçeye tercüme edilmemiş eserlerde vardır. Beatrice Gormley'in A Revolutionary Voice (Devrimci bir ses), Manning Marable'ın A Life of Reinvention, Walter Dean Myers'ın By Any Means Necessary adlı kitapları bunlardan bir kaçıdır.

Malkolm kardeşim manifestosunu bütün gençlerin okuması ümidi ile zamana damgasını vuran siyahi damgaya/siyahi nura selam ve hürmetlerimi sunuyorum.