İnsanın Dört Zindanı, Kara Tahta, Misafir Köşesi

Birsen Çay, Kitaphaber için notlarını paylaştı...

"Günümüz insanı için temel sorun, insanın kendisidir, "İnsan nedir?" sorusudur. İnsanın bilinçli, doğru ve mantıklı bir tanıma ulaşmadığınız sürece, hiçbir sorunu çözmeye imkân yoktur." S.10

"İnsanın ne olduğunu ve ne olması gerektiğini kavramazsak, yani açık ve üzerinde ittifak edilmiş bir insan gerçeği inancına sahip olmazsak, kültürü, eğitimi, öğretimi, ahlakı ve toplumsal ilişkileri düzeltme çabalarımızın tamamı abestir, beyhudedir. Bu durumda biz; aşılama, budama ve ayıklama tekniğini, bağ bakımı ve bitki bilimini çağdaş toplumun hangi meyveye ihtiyaç duyduğunu göz önünde bulundurmayan bir ağaca benzeriz." S.11

"İnsanın dört zorunluluğu vardır; insan dört zindanın tutsağıdır. Doğal olarak bu dört zorunluluktan kurtulduğu zaman insan olabilir ve bu dört zindandan kendi özgürlüğünü elde ettiği zaman, gerçek manasıyla insan olabilir."S.13-14

"İnsan ile ilgili iki kelime vardır. Kur'an bu tür bir konudan bahsettiğinde iki kelimeyi kullanır. Bunlardan biri "beşer", diğeri "insan"dır. Bazen "beşer" kelimesini kullanır ve "Ben de sizin gibi bir beşerim." der, bazen de "insan" kelimesini kullanır ve mesela "İnsan çok acelecidir." veya "İnsan zayıf olarak yaratıldı." der. "Beşer" kelimesiyle "insan" kelimesi arasındaki fark kendisini şu noktada gösterir: "Beşer" dendiğinde kastedilen, varlıkların gelişim silsilesi sonucunda yeryüzüne gelmiş bulunup şimdi yaşamakta olan iki ayaklı hayvan/canlı türüdür. Şimdi yeryüzünde bu türden üç milyar baş hareket etmektedir. "İnsan" dendiğinde ise maksat, sıra dışı ve gizemli üstün bir hakikattir; onun özel bir tanımı vardır ve o tanıma tabiatın diğer tezahür ve olguları girmez. O halde iki insan vardır: Biri biyolojinin bahsettiği insan, diğeri ise hakkında şairin konuştuğu, filozofun söz söylediği, dinin ilgilendiği insandır." s. 14-15

"…bugünün medenisi geliyor, öldürüyor ve "barış yapmaya geldim." diyor. Bugünkünün konuşma, yalan söyleme ve meşrulaştırma tarzı gelişmiştir; yoksa insanın bozgunculuk, nifak, adam öldürme, başkalarını öldürüp yağmalamadan duyduğu zevk, geçmişte olduğu gibidir, belki de daha şiddetli hale gelmiştir. İşte bu insan, bu anlamda hep sabittir ve beşerdir." S.19

"Beşerin hedefi insan olmaktır." "…ve insan ulaşılmış olacak sabit bir merhale değildir; hayır, insan sürekli "olmak" halindedir ve sonsuza doğru daimi ve ebedi bir gelişim süreci içindedir." S.20

"İnsan kendi zindanından ancak aşk ile çıkabilir." …, "…İşte aşk, beni kendi yaşayışımın üzerlerine kurulduğu çıkar ve yararlara rağmen bütün çıkarlarımı, maslahatlarımı, hatta hayatımı ve kendi var bulunmamı, başka birinin var bulunmasını, başkalarının var olmasını ve kendim dahi olsam sevgi beslediğim ideal uğruna feda etmeye çağıran ve benim de olumlu cevap verip yerine getirmemi sağlayan güçtür." S.57

"Çok ağır, korkunç, deruni ve zor olan bu dördüncü zindandan insan, böyle bir aşk gücü ile kurtulabilir. Aşk, akıl ve mantığın ötesinde, bir hedef için veya başkaları için bizi kendimizi inkâra ve kendimize karşı başkaldırmaya çağırabilen, gerektiğinde bir ülkü veya başkası uğruna fedakârlık etmeye çağırır. Bu aşamada özgür insan meydana gelir. Bu en yüce insan olma aşamasıdır." S.60

İnsanın Dört Zindanı
Ali Şeriati
Fecr Yayınları
93 Sayfa