Bir İyileşme Öyküsü: Boşluk, Çocuk, Şevval BAŞTAN

Ona bir şeyler oldu. Bir sabah uyandığında mutlu ve huzurlu hayatı, gülücükleri ellerinden kayıp gitti. Kimse ona ne olduğunu anlamadı. O ise içinde açılan koskoca boşlukla kalakalmış, ne yapacağını bilmez halde yalnız başına dolaşıyordu.

O, Julia adında küçük bir kız çocuğu. Yüksek tepelerin birinde, ailesiyle birlikte köyünde yaşayan, masmavi elbiseli mutlu bir çocuk. Ama bir gün olanlar oluyor ve sahip oldukları ansızın yok oluyor. Ne olduğunu anlayamayan küçük Julia, içinde açılan anlamsız bir boşlukla yapayalnız kalıyor. Küçük bir kız çocuğunun baş edemeyeceği koskocaman bir boşluk!

O boşluktan soğuklar giriyor Julia üşüyor hatta donuyor. Boşluktan bazı zamanlar canavarlar bile çıkıp onu korkutuyor. Boşluk öyle kuvvetli ki bir hortum gibi her şeyi içine çekip yutuyor.

Julia bu boşluğu kapatmak için çareler arıyor. İlk iş olarak ona uygun tıkaçlar bulmayı deniyor. Denediği çeşit çeşit tıkaçlardan kimileri iyi ve sıcak. Kimileriyse ona zarar veriyor. Bazıları hileli. Bazıları da gerçekten tehlikeli tıkaçlar.

Durmadan aramasına rağmen boşluk bir türlü kapanmıyor aksine daha da büyüyor. Artık aramayı bırakan Julia biraz sendeledikten sonra kendini yerde buluyor. Üzüntüsüne yenik düşüp gözyaşlarına boğulduktan bir müddet sonra sessizliğe gömülüyor. Bu sessizliğe bir son veren ise topraktan gelen ve onunla konuşan gizemli bir ses oluyor:

"Dört bir yanı araştırmayı bırak, kendi içine bak" diyor ses Julia'ya. Bunun üzerine meraklanan Julia kendi içine bakınca boşluğun rengarenk halkalar boyu uzandığını görüyor. Ve küçük Julia içindeki boşlukta onu hayata bağlayacak muhteşem dünyalar ve onun gibi hisseden başka insanları bulunca hayata yeniden tutunmayı öğreniyor.

Boşluk, bir iyileşme hikayesi. Bir kaybın ardından yas sürecine giren ve onun tüm çatışmalarını yaşayan, en sonunda da iyileşmeyi başaran bir kız çocuğu üzerinden ölüm ve yas gibi evrensel olduğu kadar zor konuları ele alıyor.

Julia sıcak ve güvenli hayatı sürerken ansızın yaşadığı kayıp sonrası içinde açılan boşluğu soğuk ve ürpertici halde deneyimler. Boşluktan soğuk rüzgarlar geçer. Hissettiği korku canavarlarla betimlenir.

Sonrasında Julia artık bu boşluğun yol açtığı güvensizliği engellemek için onu doldurmaya karar verir. Bunun için önce yemek yemeye yönelir. Sonra âşık olduğunu sanır. Telefona sarılır, saatler boyu televizyon izler, kedileri kucaklar ama boşluk bir türlü dolmaz. Julia'nın yaşadığı kasvetin boyutu öyle bir seviyeye gelir ki sanatçı bunu tek bir karanlık sayfayla resmederek bize anlatır.

Julia en sonunda topraktan gelen bir sesle dışarıdan yardım alarak içindeki boşluğun ancak içeriden doldurulması gerektiğini anlar. Bu noktadan itibaren kahramanımızın iyileşme süreci başlamış olur.

İspanyol yazar Anna Llenas tarafından yazılıp resimlenen bu kitapta resimler metne göre çok daha baskın bir yere sahip. Aynı zamanda sanat terapisti olan yazar, kaybın çocuk dünyasındaki yansımalarını benimsediği karton kolaj tekniğiyle dil ile anlatılmayan, göz ile görülmeyen, kulak ile duyulmayan spesifik bir konuyu oldukça gerçekçi bir bakışla ele alıyor.

Bunların olması kitabı yas sürecindeki çocuklara rehberlik edenler için kullanışlı bir materyal haline getiriyor. Tek başına okunabileceği gibi bir ebeveyn, öğretmen ya da psikolog eşliğinde okunabilir.

Hakkında sınırlı düzeyde eser bulunan sorun odaklı çocuk edebiyatının en iyi örneklerinden olan bu kitap, beş yaşın altındaki çocuğa anlatılması güç durumları edebiyat ve sanat yoluyla, duygu sömürüsü yapmadan, didaktizme kapılmadan, çocuk ruhunu örselemeden ve duyarlılıkları ihmal etmeden sunuyor.

Boşluk
Anna Llenas
Çeviren: Sanem Öge
Nesin Yayıncılık
80 Sayfa
Ekim 2021