Günümüzün Anlatıcıları: Asil Çam İle Konuştuk, Söyleşi, Müzeyyen ÇELİK K.

Kişiyi yazmaya yönelten temel etken hayaller mi yoksa gelişen şartlar mı? Ya da diğer bir etken... Sizde hangisi daha etkili oldu?

Bu sorunun cevabı benim için "anlatma ihtiyacı" ile ilgili. Soruya cevap olarak düşünürsek gelişen şartlar etkili oldu diyebilirim. Algıladığım gerçekliği bir şekilde anlatmam gerekiyordu, yazmak bu anlamda bu durumun dışavurum aracına dönüşmüş oldu.

Anlatmanın arkaik yanı düşünüldüğünde, anlatının kutsal yanı var gibi görünüyor. Sizce de öyle midir?

Kutsal, güçlü bir kelime… Hatta bende insan varlığını küçülten bir kelime olarak tınlıyor. O yüzden buna güçlü ya da etki eden demek bana daha mantıklı geliyor. Çünkü anlatılarla insanlığın davranış biçimlerinin altı çiziliyor, yeni yollar keşfediliyor, anlatılardaki şeyler insanlar tarafından gerçeklik haline dönüştürülüyor, bir nevi öykünerek "yeniden oluşturma" yaşanıyor. Hayatın akışı değişiyor. Bunun karşılığı kutsal değil de başka bir kelime belki de. Aramak lazım…

Post modern anlatım imkânları bağlamında metinlerarasılık yanında türlerarasılık da gündemde. Hatta aynı metinde hem modern hem de post modern imkânlar birlikte kullanılabiliyor. Bu konunun bir şablona oturması gerekir mi?

Bir şablondan bahsetmeye başlarsak yemek tarifine döner diye korkuyorum. Anlatmak istenilen şeye en uygun yöntemi, elindeki, içinde bulunduğu çağın getirdiği, belki de keşfettiği anlatım biçimlerini yazar kendisi bilecektir ve bilir de. Eserler ortaya çıkıp uzmanlar bir değerlendirmeye konu ettiğinde ortaya çıkar ne olduğu, yoksa ben sanmıyorum biraz da post modern imkânları kullanayım diye başladığını hiçbir yazarın… O yüzden şablonlara, tariflere ya da başka birtakım şeylere ihtiyaç yok. Anlatma ve üretme cesareti yeterli.

Edebiyat dergilerinde görünüyor musunuz? Görünmek de gerekir mi? Edebiyat dergileriyle ilgili ne düşünüyorsunuz?

Evet, zaman zaman öykülerim çeşitli dergilerde basıldı. Gerekip gerekmediği konusunda çıkarım yapacak denli bir istatistik yok elimde. Ölümlünün Yaşam Fragmanları kitabının bir yayınevi tarafından basılma noktasına gelmesinde herhangi bir dergide çıkmış olan öyküm de işe yaradı mı bilmiyorum. Ama dergicilik ülkemiz edebiyat ortamında mutlaka desteklenmeli. Bir fidanlık gibi düşünüyorum onları. Ormanlar yandıkça umudun sürmesini sağlıyorlar. Elbette kapağında Türkan Şoray olan dergilerden bahsetmiyorum, onlar bir süre sonra Televole ruhundan programların atıldığı çöplüğün unsurlarına dönüşecekler…

Yazarken karşınıza birini alıyor musunuz? Okuyucu yahut hayali bir karakter de olabilir. Yoksa kendiniz mi kendi muhatabınızsınız?

Karakterlerimi yanıma alıp birlikte dünyaya karşı yazıyorum, gibi bir düşünce gelişti zihnimde sorunuzu okuyunca. Bir durumu iyi ifade edemediğimi düşündüğümde ilgili karakterin yüzü düşüyormuş gibi hissediyorum, bir tür haksızlık yapmış olma rahatsızlığı yaşıyorum. Ama bunların bir önemi yok, sorulmasa üzerine düşünülecek bir tarafı da yok. Yazı masasında geçen zamanın yazara verdiği anlık hazla ilgili bir konu. Ortaya çıkan esere bir etkisi yoktur, diye düşünüyorum.

Öykü yazmak için en haklı nedeniniz nedir? Yazmasanız ne olur?

Yazmasaydım yazdıklarım pek yazılacak gibi durmuyordu. Yazmasam film çekerim. Bu youtberlara sorulan youtube kapansa ne yaparsınız, sorusunu andırıyor. Ne yapacak, Vimeo'ya geçerim, diyor. O videoyu çekecek yani. Ben de anlatırım bir şekilde. Yazmasam yaşayamam, filan gibi slogan bir cümle arıyorsa bu soru, şöyle ifade edeyim: Anlatmazsam Asil olamam.

Yazdığınız kurgunun kaderinizi etkileyeceğine inanır mısınız? Böyle bir deneyim yaşadınız mı?

Bazen deneyimlerimden yola çıkarak kurguladığım olayları günlük hayatta yeniden hatırladığımda gerçekten yaşadığım mı gerçekti, yoksa anlattığım mı emin olamadığım zamanlar var.

Öykücüler genelde birbirini sever ama bu eğer bir yarış olsaydı çağdaşlarınızdan kimi geçmek isterdiniz?

Çağdaşlarımı okumuyorum. Ama birbirimizi seviyoruz, bu doğru. Herkes kendi bahçesinde koşuyor, henüz bir piste çıkmadık, diye düşünüyorum.

Hikâye ile öykünün farklı türler olduğuna dair dergiler dosya hazırlıyor ve yazarlar bazen görüş ayrılığına düşüyor. Sizce böyle bir fark var mı? Bu iki kavramla ilgili sizin tanımınız nedir?

Bunlar edebiyatı bir bilim olarak görenlerin ya da edebiyat konuşmayı bir hobi olarak sevenlerin yapacağı tartışmalar. Ben edebiyatı araç olarak görüyorum ve yeri geliyor hikaye, yeri geliyor öykü diyorum. Öykü bana daha doğru geliyor ama size bir argüman sunamam. Ben akşamları Masterchef izliyorum. Halk otobüslerinde insanlarla sıkışmış trafik üzerine üstten tutma tartışmalara giriyorum.

Öykü yazıyorsunuz ama iyi bir öykü okuru olduğunuzu düşünüyor musunuz? Dergileri takip eder misiniz? Yeni çıkan kitapları alır mısınız? Bir de son çıkanlardan bize önermek istediğiniz öykü kitabı var mı?

Dergileri takip ediyorum. Ama yeni çıkan kitapları aldığımı söyleyemem. Eskiler yeterince birikmiş ve değerli. Cemil Kavukçu'nun ya da Tomris Uyar'ın öykülerinin tamamını okumadan, yeni bir isime şans veremiyorum. Ben de yeni bir isimim ve isteyenler benim kitabım yerine Tomris Uyar'ın kitabına uzanabilirler.