İslamcılığın Ana Konulara Bakış Açısı
- Tevhid merkezli dünya görüşü: Her düşünce ve eylem, tevhid merkezli olmak zorundadır. Siyasetten sanata kadar tüm alanlar tevhid ilkesiyle şekillendirilmelidir.
- Kur'an temelli epistemoloji: Bilginin kaynağı olarak vahiy merkeze alınmalı; akıl, vahyin kılavuzluğunda işlev kazanmalıdır.
- Vahiy-Eylem bütünlüğü: Kur'an sadece okunacak değil, hayata geçirilecek bir ilkeler bütünüdür.
- Sünnetin hayat modeli olarak inşası: Sünnet sadece ritüeller bütünü değil, ahlak, siyaset, sosyal örgü oluşumunun modelidir.
- Nübüvvet felsefesi: Peygamberlik, sadece haber getirmek değil, bir toplumu yeniden inşa etme görevidir.
- Ahlak temelli sosyal dönüşüm teorisi: Toplumsal değişim, kanunlarla-zorla değil, bireylerin ahlaki inkılabıyla başlar.
- İslamcı birey modeli: Kendiyle barışık, sorumluluk bilinci taşıyan, ümmetle irtibatlı bir şahsiyet önerilir.
- Direniş ahlakı: Mazluma sahip çıkan, zalime karşı duran birey ve toplum ahlakı önerilir.
- Fedakârlık ve hizmet kültürü: Tüketim değil, infak ve adanmışlık kültürü yükseltilmelidir.
- Takva temelli sosyal hiyerarşi: Makam, mal ve soy değil; Allah'a yakınlık toplumsal saygınlığın ölçüsü olmalıdır.
- Faizsiz finans modeli: İktisat sisteminin özü üretim, paylaşım ve faize karşı duruştur.
- Zekât merkezli sosyal-iktisadi adalet sistemi: Zekât ve infakla iktisadi denge sağlanmalı, sosyal yaşam konusunda uçurumlar ortadan kaldırılmalıdır.
- İsraf karşıtı iktisat teorisi: Tüketimi değil ihtiyacı merkeze alan, sade yaşamı sistemleştiren bir iktisat sistemi uygulanmalı.
- İktisadi şahitlik teorisi: Mümin, üretimden tüketime kadar her aşamada adaletin ve hakkın şahididir. Her aşamada helal olanı teşvik hileli olanı men etme çabası olmalıdır.
- Üretim temelli iktisadi cihad: İslamcılık, tembelliğe değil emeğe ve üretime çağırır.
- Yönetimde Şura temelli yönetim modeli: Bütün kararlar ehli ile yapılan istişarelerle alınan bir yönetim modeli. Otoriterlik yerine katılım esastır.
- Adalet devleti teorisi: İdeal devlet adaleti gerçekleştiren devlettir. Devletin dini adalettir anlayışı ile idealize edilen bir devlet modeli.
- Ehliyet ve emanet esasına dayalı atama modeli: Görev ehline verilir; yakınlık ve sadakat değil, liyakat esas olandır. Liyakatte ölçü istidat ve güvendir.
- Aile temelli toplumsal yapı: Aile, birey ve toplum arasında İslam'ın kurduğu ilk yapıdır; korunmalıdır. Aile, mal ve şekil değil; iman, ahlak ve emanet temelinde kurulmalıdır.
- İslami kültürel direniş teorisi: Popüler ve yozlaşmış kültüre karşı Kur'ani kültür üretilmelidir.
- İslam estetik ve sanat teorisi: Güzel olanı hakikate yönlendiren sanat anlayışı yeniden inşa edilmelidir.
- Hikmet temelli eğitim modeli: Bilgi, hikmet ve irfanla şekillenmiş düşünce eğitimi hedeflenmelidir.
- Kur'an merkezli yeni müfredat: Tüm branşlar, Kur'an perspektifiyle yeniden yapılandırılmalıdır.
- Tezkire temelli tarih eğitimi: Kuru kronoloji değil; ibret, bilinç ve şahsiyet kazandıran tarih öğretilmelidir.
- Şahitlik merkezli hukuk modeli: İslamcı hukuk sistemi, cezalandırma değil ıslah etme ve hakikatin şahitliği esasına dayanmalıdır. Cezalandırma, intikam değil, ıslah ve dönüşüm aracı olarak görülmelidir.
- Hukukun kaynağı olarak vahiy: Modern pozitif hukuk yerine vahiy temelli, akılla desteklenen hukuk önerilir. Hukuk, insan iradesine değil, Allah'ın iradesine dayanmalı; halk ile Hak arasında bağ kurmalıdır. Adalet gecikmemeli; açık, denetlenebilir ve sade bir sistemle sağlanmalıdır. Arabuluculuk, sulh ve mahkeme dışı çözüm yolları teşvik edilmelidir.
- Göç ve mülteci konusuna ümmet bilinci ile yaklaşmak: Göçmenler, yük değil; kardeştir. Yardım ve sorumluluk bilinciyle yaklaşılmalıdır.
- Batı dünyasına karşı alternatif değer ihracı: Batı'ya yalnızca tepkisel değil, değer öneren İslamcı bir duruş gerekir.
- Dijital medya cihadı teorisi: Dijital alan da bir mücadele sahasıdır; bu alan terk edilmemelidir. İçeriklerde tevhid, merhamet, adalet, iffet, şahitlik ilkeleri esas alınmalıdır. Viral olmak değil; erdemli ve tutarlı bir dijital temsil hedeflenmelidir. İslamcı medya ne sönük olmalı ne laubali; mizah ve eleştiri hikmetle yapılmalıdır. Çocuk ve aileyi koruyacak özgün içerik üretimi desteklenmelidir. Gençlik dijital okyanusta boğulmamalı; bilinçli medya tüketimi öğretilmelidir. Medya dili, manipülasyonlara karşı akıl ve sabırla kuşanmalıdır. Ümmet medyası projesi gibi projeler üretilip bu projeler üzerinden tüm coğrafyalarda ortak bir İslamcı medya dili inşa edilmelidir. Kur'an merkezli sinema-dizi senaryo ekolleri kurulmalıdır. Sosyal medya, günah vitrinine dönüşmemeli; edep ve haya ilkeleriyle şekillenmelidir.
- Çevre ve doğa bilinci: Toprak, hava, su; insana ait değil, Allah'ın emanetidir. Emaneti korumak ve emanete zarar vermemek gerekir. Doğa ile barış içinde yaşamalı. Doğa ile savaşmamalı. Doğa ile savaşanlara karşı durmalı. Çevreyi korumak da bir ibadet ve mücadele alanıdır. Doğa dostu İslam şehri modeli geliştirilmeli, kentleşme doğaya düşman değil, uyumlu olmalıdır. Maden, su ve enerji kaynakları özel kar için değil, kamu hakkı için yönetilmelidir.
- Hayvan hakları: İslam, hayvanı kutsallaştırmaz da zulmedilmesini de istemez. Merhametle yaklaşılmasını ister. İnsan her hâlükârda hayvandan değerlidir ve kıymetlidir.
Yazar: Ferhat ÖZBADEM - Yayın Tarihi: 12.09.2025 09:00 - Güncelleme Tarihi: 12.08.2025 14:26
