Kışlık Sebze ve Meyveler, Kara Tahta, Gökmen DURSUN

Kışlık Sebze ve Meyveler

Kış mevsimine girdiğimiz şu günlerde hangi sebzeleri nasıl tüketmeliyiz ki, sağlıklı bir şekilde bahar aylarına ayak basalım sorusuna yanıt arayacağız.

Mevsiminde yetişen sebzenin de meyvenin de tazeliğiyle tadı bir başka güzel oluyor. Mevsiminde tüketilen sebze meyve vücudumuz için bir anlamda hem vitamin hem de mineral kaynağı. Bu nedenle sebze ve meyvelerin mevsiminde tüketilmesi insan sağlığı için oldukça önemli.

Kış mevsiminin sebzeleri denilince brokoli, lahana, turp, havuç, kereviz, ıspanak, pırasa ve karnabahar ilk akla gelenler. Meyveler arasında ise portakal, mandalina, greyfurt, elma, nar ve ayvayı sayabiliriz.

Kış hastalıklarından, özellikle de gribal enfeksiyonlardan korunmak için C vitamini alımına özen göstermeliyiz. Sebzelerden brokoli, karnabahar, pırasa ile meyvelerden portakal ile mandalina yüksek miktarda hem C hem de D vitamini içerir. Daha yüksek fayda sağlamak için özellikle sebzeleri iri parçalara ayırarak pişirmeliyiz.

Kışın birçoğumuz meyve yemek yerine, meyve suyunu içmeyi tercih ediyoruz. Meyveler, vitamin ve lif deposu olduğundan suyu yerine yiyerek tüketilmesi önerilir. Çünkü vücudumuz için en faydalı olan lifler posadadır. Sebze yemekleri pişirdikten sonra tüketilmeli, en fazla bir gün bekletilmelidir ki besin değerleri düşmesin.

Ispanak, demir, protein ve E vitamini içerir. Pişirilerek tüketilecekse içine ısırgan otu da eklenirse müthiş bir bağışıklık sistemini güçlendiricisine dönüşecektir. Salatalarda da tercih edilebilir.

Karnabahar, sofralarımızda çok çeşitli tarifleri bulunan sebzelerden biridir. Pişmiş olarak tüketmeye alışılmış olsa da çiğ tüketilirse C ve B1 vitamini ile protein kaynağına dönüşür.

Brokoli, potasyum, A vitamini ve folik asit açısında zengin bir sebzedir. Brokoli yemeği önümüze geldiğinde çoğumuz dudak büker. Fakat kış aylarında sıkça yenilmesi gereken sebzelerin başındadır. Brokolide bulunan vitaminlerden faydalanmak istiyorsak çiğ tüketilmeli. Ya da buharda 5 dakika pişirerek tüketilirse vücudumuza ilaç gibi gelecektir.

Kabak, potasyum ve folik asit kaynağıdır. Kızartma yerine pişirilerek tüketilmesi önemlidir. Hafif buharda pişirilerek üzerine sarımsaklı yoğurt dökülerek de tüketilebilir. Nasıl tüketirsek tüketelim önemli olan kabuğunu soymadan tüketmektir. Böylece içindeki magnezyum ve potasyumdan maksimum faydalanılmış olur.

Lahana, potasyum, demir, kalsiyum, bakır açısından zengin bir sebzedir. Ayrıca içindeki vitaminler bağırsakları da çalıştırır. Beyaz lahanayı salatalarda çiğ olarak tüketebilirsiniz.

Havuç, kış aylarının vazgeçilmezlerindendir. İçinde A, B, C, D vitaminler ve lifler bulunan havucun çiğ tüketilmesi önemlidir. Eğer pişmiş olarak tüketirsek beta karoten üretir. Beta karoten, sebzelere ve meyvelere renklerini veren bir pigment olup, insan sağlığı içinde oldukça faydalıdır. Sarı, turuncu ve kırmızı rengin kaynağı beta karoten vücuda alındığımda gözler için önemli bir mikro besin olan A vitaminine yani retinole dönüşür. Hücre gelişiminden kalp, akciğer ve böbrek gibi organların normal sağlığının korunmasına kadar pek çok faydası bulunan bu bileşik, hafızayı ve bilişsel fonksiyonları iyileştirir. Bu sebeple beta karotenin faydalarından yararlanmak için havuç tüketilmelidir.

Birde yemeklerimize lezzet katanlara göz atalım.Yemeklerin vazgeçilmezi soğan. Çok güçlü bir antioksidan kaynağı olup hem salataların içinde, hem balığın yanında çiğ yahut pişmiş olarak tüketilebilir. Yediğimiz zaman kokusu dayanılmaz olsa da içindeki zengin mineraller sebebiyle pek çok hastalığı yenebilir.

Aynı soğan gibi yendiği zaman dayanılmaz kokusu olan sarımsak herkesin bildiği gibi doğal antibiyotiktir. İçinde yok yoktur. A, B, C, P vitaminleri, kükürt ve sülfür içeriği zengindir. Çiğ olarak tüketildiği zaman hastalıklardan koruyucu olduğu bilinmektedir.

Çorbalarda, yemeklerde salatalarda her yerde her zaman kullanılan Maydanoz… A ve C vitamin kaynağı olup, taze ve çiğ olarak tüketilebilir.

Kışın salatalarda ve balıkların yanında değişmez sebze nedir dersek cevap turp olur… Potasyum kaynağı turpun içinde E, A, C, B6 vitaminlerini bolca bulunur.

​Peki, o zaman bu kadar yemekten sonra kışın hangi meyveleri tercih etmeliyiz diye sorarsak…

Ülkemiz turunçgiller yani portakal, mandalina ve greyfurt yani C vitamini deposu meyveler bakımından oldukça zengindir. Yukarıda da yazdığımız gibi meyve suyu olarak da tüketilebilir ama biz gene de içindeki zengin liflerden dolayı meyve suyuna dönüşmeden tüketmekten yanayız.

Türküsü bile olan ayvanın içindeki A ve B vitaminleri ile özellikle solunum yolları rahatsızlığı çekenlere birebirdir.

Yüksek oranda A ve C vitamini içeren elma da yüksek lif kaynağıdır.

Kışın meyve suyu dendiği zaman ilk portakal nar akla gelir. Nar folik asit, magnezyum, fosfor, selenyum, A vitamini içerir, kışın vücudun bağışıklık sistemine katkısı büyük olur.

Sevgili dostlar yukarıda değindiğimiz sebze-meyveler vitamin ve mineraller bakımından zengin olması nedeniyle vücudun bağışıklık sistemini kuvvetlendirerek pek çok hastalıktan koruduğunu tekrarlarken sağlıklı bir kış mevsimi dilerim.